|
Sığınağımıza
hoşgeldiniz
[…]
8 Mayıs 2004 Cumartesi günü Barselona Forum 2004 açıldı. Kendini
"Dünyadaki yurttaşların buluşma noktası" olarak ilan eden ve 4 ay
sürecek olan Expo jeopolitik konuları içeriyor. Barselona Forum 2004'ün
kalbi olan Forum Binası'nı ise Jacques Herzog ve Pierre de Meuron tasarladı.
İngiltere'de en çok Bankside Güç İstasyonu'nun Tate Modern'e çevrilişiyle
ve merkezin güney-doğusunda kalan Deptford Creek'teki Laban dans merkezinin
tasarımıyla tanınan mimarların Forum binası, bu şehirdeki "Kesinlikle
Görülmesi Gereken" anıtlar arasında yer alıyor.
Bina aynı zamanda Barselona'nın önce yeniden şekillendirilen, sonra 1992
Olimpiyatları için yeniden yaratılan, tümüyle yeni bir mahallesinin,
Olimpik Liman ve Barceloneta'nın kuzey-doğu kıyısındaki bölgenin mesnet
noktası olma özelliğini taşımakta. Barselona Forum 2004 Eylül'de kapandığında
şehir yeni parklar, temizlenmiş bir liman, plaj, konser ve kongre salonları,
yürüyüş yolları, yüksek hızla seyredebilen trenlere tahsis edilen yeni
bir demiryolu, destelerce yeni apartman blokları, -noktakomlara- ve diğer
elektronik girişimlere tahsis edilen bir "e-şehir" (Poble Nou 22@)
kazanacak, ve uluslararası prestijini arttıracak.
Geçen on yılın yeni Barselona'sını nitelendiren ofis ve apartmanlar hakkında
kim ne düşünürse düşünsün, şehrin, büyük çaptaki (manşet konusu
olan) olayları değerlendirerek, onları uzun vadede ekonomik avantajlara çevirme
yeteneğini kimse görmezden gelemez. 1992 Olimpiyatları'nda olduğu gibi 2004
Forumu'nda da bu büyük ihtimalle böyle olacak.
Barselona mimarlığa aşık bir şehir; insanlarının ilgisini çekecek
mimarlar belirlenmiş. Herzog & De Meuron'un dışında yerleşkede, Jean
Nouvel, Miralles-Tagliabue Dominique Perrault, MVRDV ve Josep Luis Mateo, gibi
ünlü isimler görev almış.
1990'ların ortasında eski sosyalist belediye başakanı Pasqual Maragall'ın
direktörlüğünde planlanan Forum, şehiri denize dek ortasından ikiye bölen
Diagonal Bulvarı'nın, insanlarca iki tarafına zig-zaglar yapılarak kullanılmasına
neden olmuştur. Yol boyunca kesintisizce algılanan perspektif artık Herzog ve
Meuron'un tasarladığı büyüleyici Forum Binası'yla son bulmaktadır. Yapı,
bazı aydınlık seviyelerinde ardındaki suya karışıp uzamaktadır.
Küresel olaylarla ilgili konuların önümüzdeki beş ay boyunca burada
tartışılması olasıdır. Konuşmacıların, 1500 kadarı, saygıdeğer eski
Sovyet Başkanı Mikhail Gorbachev, Nobel Barış Ödülü sahibi Adolfo Peréz
Esquivel ve Portekizli yazar Jose Saramango yönetiminde üç evrensel tema üzerinde
duracaklar: Sürdürülebilir gelişim, kültürel farklılık ve barışın koşulları.
Bu herkesi kucaklayan liyakat çeşitli sergiler, konserler, kabareler,
organizasyonlar ve olaylarla süslenecek.
Yakından bakıldığında da, yapı dış mekandan algılandığı gibi içeriden
de bir yaratık olma özaelliğini sürdürmekte. Duvarları -belli bir uzaklıktan
görülen düzgün yüzeyler- mercan mavisi betondan inşa edilmiş. Cephede yarıklar
ve beklenmedik pencereler bulunur, çatıdan akan su, binayı yazın serin
tutacak şekilde tasarlanmış. Bu tasarıma Kaptan Nemo bile seve seve ödül
verirdi. Tasarımda büyük ve sıkıcı bir konferans merkezi bulunmamakta. Bütün
şov dışarıda, dolayısıyla içeride hüzün ve boş mekandan başka hiçbirşey
yok. Akvaryum benzeri içmekan, iki katta 3200 oturma kapasiteli oditoryum aşağıda
ve üçgen formlu muhteşem bir sergi alanı üstte olmak üzere 17 sütun üzerinde
durmakta ve yapının mimarlarından Jacques Herzog tarafından "kristal
avlular" olarak tanımlanmakta.
Bilindiği gibi konferans binalarını ilginç yapmak zordur, fakat onlara
geniş zaman zarflarında kullanım alanları yaratmak daha da zordur.
Sevillle'de bulunan 1992 Expo yerleşkesi günümüzde bir mimari hayaletler şehrinden
başka bir şey değildir ya da dünyanın en iyi mimarlarından Alvaro Siza
tarafından 1998 Lizbon Expo için tasarlanan az bulunur güzellikteki Portekiz
Pavyonu Atlantik Sahili'nde bir deniz kabuğu kadar boştur. Planlama ve şansın
da yardımıyla Barselona Forum Binası ve onun küçük kardeşleri söz konusu
kötü kaderi paylaşmaktan kurtulabilirler. Forum'un çatısı altında haftalık
düzenlenecek pazarları konu alan planlar bulunmaktadır. Ayrıca Barselona
gibi bir şehir, bu büyük oditoryumunu ve muhteşem sergi alanını ilginç
bir şey ile doldurabilmelidir. Örneğin Ken Adam ve Barbara Broccoli aranıp,
Forum'un ileride çevirilecek olan bir Bond Filmi'nin seti olarak kullanılması
konusunda ikna edilebilir.
Forum kendisine daha çok Poble Nou 22@ gelişimi gibi bir rol bulacaktır.
Vladimir de Semir'in yönetimi doğrultusunda tasarlanan bu e-şehir şemasının
2025'te tamamlanması öngörülmektedir. Bu e-şehir, Barselona'nın bilim, kültür,
bilişim ve araştırma konularında artan hareketliliğini yüreklendirecek ve
ev sahipliği yapacaktır. Zaha Hadid tarafından tasarlanan bir park etrafında
konumlanan 10,000 yeni apartman ile semt Katalan başkentini yeni yönlere
uzatacak. Semir'in Ofisi'ne göre planlama "internet topoğrafyasına göre"
düzenlenmiş, fakat kuşkusuz ki bölgenin "kendi kentsoylu ve sosyal
morfolojisini ya da Akdenizli kimliğini" yitirmesi olası değil.
Herzog & De Meuron'un görkemli ve ferah Forum Binası, bu bilim kurgusal
rüya ile uyum içinde gerçeğe dönüşecek. Tıpkı benzer ölçüde garip ve
olağanüstü bir yapı olan La Sagrada Familia gibi.
The Guardian - Jonathan Glancey
Çeviren: Ömer Güçhan - Arkitera
|
