Kamu ihalelerinde en düşük fiyat
veren şirkete, “Nasıl yapacaksın?” diye sorulacak
Kamu ihalelerini ne pahasına olursa olsun ucuza verme devri bitti. Artık
kamu yatırımlarında kalitesiz inşaat yapımı ve geçmiş yıllara ait fiyat
farkı ödemesi olmayacak.
Kamu ihalelerinde aşırı fiyat kıranlara, ‘nasıl yapacaksın?’ diye
sorulacak. Kamu ihaleleri, ihaleye çıkan idare tarafından “en düşük
teklife” değil, “en makul teklife” verilecek. Bu konuda, Kamu İhale
Kanunu’nda yer alan ancak “teftiş korkusuyla” uygulaması istenilen düzeyde
gerçekleşmeyen “düşük teklifi sorgulama” için hazırlanan 2004 yılı
genel tebliği geçtiğimiz hafta başı yürürlüğe girdi.
İhalesi yapılan ancak yapımı bir türlü tamamlanamayan kamu yatırımı
sayısı 2003 yılı itibariyle 5 bini aşıyor. Bazı projeler 35 yılı aşkın
süredir bir türlü bitirilemiyor. 2004 yılında yatırımlara ayrılan pay 6
katrilyon lira civarında. Bu yatırımların bitirilmesi için gerekli yatırım
tutarı ise 100 trilyon lirayı buluyor.
Birçok suistimali beraberinde getiren “en düşük teklif” uygulamasının
kamu yatırımlarına büyük zarar verdiğini ifade eden Kamu İhale Kurumu (KİK)
2. Başkanı Adnan Zengin, bundan sonra en düşük teklifi getirenin, işi nasıl
yapacağını da makul gerekçelerle açıklaması gerektiğine dikkat çekti.
Zengin, en düşük teklif ile ilgili düzenlemenin kanunun 38. maddesi ile düzenlendiğini
hatırlatarak, ancak uygulamada yaşanan aksaklıklar nedeniyle 23 Haziran
itibariyle bir genel tebliğ yayınladıklarını kaydetti. Zengin, eski alışkanlıkları
bırakmanın zor olduğuna dikkat çekerek, “Eski sistemi en güzel özetleyen
kelimeler bence şunlar: (Teklif atma) ve (ihale verme). İhaleye giren firmalar
(bir teklif atalım) diyor. Teklif atılmaz, verilir. Bir de bize (ihale
vermediniz) diyorlar. İhaleler verilmez ki, (alınır). Bunları çeşitli
platformlarda da dile getirdim. Bunlar sembol olarak önemli.” diye konuştu.
En düşük teklif konusunda hazırladıkları bir formül ile katsayı
belirlediklerini anlatan Zengin, formülü açıklamayacaklarını vurguladı.
Katsayıyı ise Resmi Gazete’de yayınladıklarını belirten Zengin, en düşük
teklif sorgulamasının yapılışında takip edilecek yolu şu şekilde tarif
etti: “İhaleye çıkan idare, gelen teklifleri sıralamaya koyacak. İhale için
kendi belirlediği yaklaşık maliyet ile katsayı arasında gerçekleştirdiği
matematiksel işlemler sonrası bir eşik değer belirleyecek. Burada çıkacak
rakamın altında kalan teklifler aşırı düşük teklif olarak sorgulanmaya
alınacak. Eğer bu teklif sahiplerinden bir tanesi, makul bir şekilde fiyatını
nasıl o kadar düşebileceğini açıklarsa ihale ona verilecek. Eğer açıklayamazsa,
belirlenen değerin bir üstündeki teklifi veren ihaleyi kazanacak.”
Zengin, yapılan önemli değişiklerden bir tanesinin de; ihaleye katılan
herkese, sonucun nedenleri ile birlikte açıklanması olduğunu belirtti.
Zengin, “İhaleyi kazanana, belirtilen şartları eksiksiz yerine getirdiğiniz
ve verdiğiniz fiyat uygun bulunduğu ifade edilecek. Kazanamayanlara ise, eğer
şartları yerine getirmemişse, bu yüzden teklifi yetirli görülmemişse açıklayıcı
bir şekilde sonuç iletilecek.” dedi.
Zaman - Ramazan Solak
|