Mimarların Pazaryeri: İstanbul
Vadi, şimdiden gelecek yıl yapılacak Dünya Mimarlık Kongresine hazırlanıyor.
3-7 Temmuz'da 92 ülkeden gelecek mimarlar, İstanbul için üretilecek düşsel
projeleri tartışacak.
"Bu kentte mimarlar için her türlü unsur mevcut. Tarihsel doku,
kozmopolit bina yapısı, doğu-batı buluşması ve her türlü karmaşa ile eğlence.
Ana temayı seçerken düşündük taşındık. İstanbul, mimarlar için ilginç
bir pazar yeriydi. Pazarda özgürlükçü bir sistem vardır. Kongre başlığını
da, 'Kentler: Mimarlıkların Pazaryeri' diye belirledik" diyor Süha Özkan.
Pazaryeri de belli. Zirveden sonra adı "NATO Vadisi"ne çıkan tek
Kongre Vadisi ya da Lütfi Kırdar merkezli Maçka - Harbiye hattı. 2005 Temmuz
başlarında bölgede tam bir cümbüş ve gösteri var. Dünyanın en ünlü
mimarları (başta Brezilyalı Başkan Jaime Lemer), efsane belediye başkanları
burada buluşacaklar. Sadece yer kürede yaşamsal ve çevresel meseleleri değil,
İstanbul için de düşsel yeni projeleri de ele alıp konuşacaklar. Deprem
bekleyen bir kent için mucizevi bir fırsat ayağımıza geliyor ne dersiniz?
Hikayeyi başından alalım. Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA), dünyanın
en etkin örgütlerinden birisi olarak bilinir. 92 ülkeden toplam l milyon 200
bin mimarı bünyesinde topluyor. UIA'nın 1948'den bu yana her 3 yılda bir yapılan
kongreleri de hem mimarlar arasında hem de dünya kamuoyu tarafından çok
dikkatle izleniyor. Türkiye de birliğin ta başından ilk kurucu üyelerinden
olmuş. Buna rağmen tam 15 yıl uğraşılmış, başta parasal bazı
nedenlerle kongreyi İstanbul'a getirmek kısmet olmamış. Türk mimarları,
sonunda 1999'daki Pekin Kongresi'nde karar çıkartmayı başarmışlar.
Seven, kesenin ağzını açar
Lobinin sıkı liderlerinden birisi de Süha Özkan. Yıllardır Cenevre'de
yaşayan ve Ağa Han Mimarlık Ödülleri Genel Sekreterliğini yapan Özkan
Kongre Başkanlığı'na seçilmiş. Özkan, 3 ile 7 Temmuz arasında 22'ncisi
İstanbul'da yapılacak kongre için 6 aydan bu yana düzenleme komitesiyle
durmadan çalışıyor. Kolay iş değil, 91 ülkedeki mimarlara, mimarlıkla
ilgili meslek insanlarına, akademisyenlere ve öğrencilere hem İstanbul'un
tanıtımı hem de kongrenin çağrısı yapılıyor.
Kuruçeşme Divan'da buluştuğumuz Süha Özkan, hem işin perde arkası
kulislerini hem de İstanbul Belediye Başkanı Kadir Topbaş'la kongre için
imzaladıkları 12 maddelik özel protokolü anlattı:
"Bu kongrenin talibi çok. O nedenle, hangi kentte yapılacağına 6 yıl
önceden karar veriliyor. Çok uğraştık ama başardık. Bağımsız bir
kuruluş olan Birlik, kongre yapacağı ülkelerden 500 bin dolarlık para alıyor.
Böylece bu parayla kendisini 3 yıl finanse ediyor. Bu parayı bulmakta zorlandık.
Neyse ki, Turizm ve Kültür Bakam Erkan Mumcu, Tanıtma Fonu'ndan 200 bin doları
bu işe ayırdı. 200 bin dolarlık kısmını İSEVV Konsorsiyumu (İkon,
Setur, VİP ve Visitur turizm şirketleri) üstlendi. İSEVV bunun yanında
gelecek konukların tüm taşıma ve konaklamalarını da üzerine aldı. Geriye
kalan 100 bin dolarlık açığı ise Türkiye Mimarlar Odası kapatmaya karar
verdi. İstanbul Belediyesi, Kongre Vadisi'nin 10 günlük kira tutan olan 200
bin doları almıyor. Ancak, bu paralar 3 - 6 milyon dolara mal olması
hesaplanan kongreye yine de yetmiyor."
Özkan'la birlikte kongrenin İdari ve Mali Yöneticisi Şefik Onat, Mimarlar
Odası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Söyler ve İSEVV adına da Ali Güreli
hazırlıklardan söz ettiler. İbrahim Bodur ve kızı Zeynep Bodur'un Kale
Grubu, öncelikle sponsor olmuşlar. Onları Eczacıbaşı Grubu izlemiş. Şimdi
yeni finansörler aranıyor. Çünkü, Kongre'nin 5 bin kişilik harcaması 3,
10 bin kişilik masrafları 6 milyon dolara çıkıyor. Anlayacağınız açık
büyük.
Hemen bir hatırlatma, Türk mimarlara, mimarlık okuyan öğrencilere
indirim ve taksit var. Mimarlar 300 dolarlık ücreti 6 taksitte, öğrenciler
ise 200 dolarlık ücreti yine 6 taksitte ödeyebilecekler.
Başkan, İstanbul için projeler istedi
Süha Özkan ve arkadaşları, ellerinde 12 maddelik protokol, İstanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Kadir Topbaş'a gidiyorlar ve Kongre Vadisi'ni istiyorlar.
Kendisi de mimar olan Topbaş, onları dinliyor "Vadi sizin, protokolü de
imzalarım ama benim de şartım var" diyor.
Özkan, şartın ne olduğunu soruyor, Topbaş anlatıyor: "Hazır, bütün
dünya mimarları buraya geliyor, öyleyse İstanbul için proje üretsinler.
Bir yarışma açalım ve kazanan projelerden yararlanalım."
Bu ufuk açıcı fikir, onlara da yaratıcı geliyor. "İstanbul İçin
Bir Düş ve Gelecek Yarışması" açmaya karar veriliyor. Jüri seçilmiş,
yarışma başlamış bile. Teslimat Ağustos sonunda bitiyor. Kazananlar Eylül’de
belli olacak. Şu anda 110 başvuru yapılmış.
Referans - Perihan Çakıroğlu
|