Mogan Gölü kuşları 'doğa parkı'
kurbanı
Mogan'da Türkiye'de yaşayan
456 kuş türünden 201'i barınıyor.Mogan Gölü dikkuyrukların (Oxyura
leucocephala) dünyadaki en önemli üreme alanlarından biri.
Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne yürüttüğü Mogan Gölü Rekreasyon
Alanı Projesi çalışmaları, gölün kıyı çizgisi boyunca çok nadir kuş
türlerinin yuva kurduğu sazlık alanların büyük ölçüde yok olmasına
neden oldu.
Çalışma kuşların üreme dönemine rastladığı için yavrular büyük
zarar gördü. Doğa Derneği yetkilileri ve ODTU Biyoloji Bölümü öğretim
üyesi Doç.Dr. Meryem Beklioğlu, projenin, konunun uzmanlarının görüşleri
alınarak yeniden planlanmasını ve çevrede yaşayan nadir kuş türlerine
zarar vermeyecek şekilde uygulanmasını istiyor.
Bitki örtüsünü de etkileyecek
Doğa parkı yapmak amacıyla sazlıkların bir bölümünün kesilmesi, gölün
yürüyüş alanları için doldurulması ve gözlem parkuru oluşturulması kuşların
yaşam alanını daralttı. Bu durum Mogan'ın çevresindeki bitki örtüsünü
ve balıkların üremesini de olumsuz yönde etkileyecek.
Belediyenin Mogan Gölü Rekreasyon Alanı Projesi'ndeki yanlışlıklar,
bilim adamlarının, çevrecilerin ve uzmanların tepkisine neden oldu. Özel Çevre
Koruma Kurumu'nun izniyle yapılan çalışmanın, bazı yasal yönetmeliklere
de aykırı olduğu iddia edildi.
'Katliama son verilsin'
Çevreciler ve uzmanlar, Mogan'ı, yıl boyunca birçok kuş gözlemcisinin eğitim
amacıyla ziyaret ettiğini ve gölün yalnızca Ankaralılar için değil, Türkiye
ve dünyadaki kuş gözlemcileri için önemli bir gözlem alanı olduğunu
belirterek, Büyükşehir Belediyesi'nin bu katliama son vermesini istedi.
201 kuş türü barınıyordu
Doğa Derneği Alan Savunma ve Politika Sorumlusu Gökmen Yalçın, Ankara'daki
tek doğal göl olan Mogan'ın, Türkiye'de yaşayan 456 kuş türünden 201'ini
barındırdığına dikkat çekti. Yalçın, "Bir doğa parkı yapıyorsanız
ve bu doğa parkı doğal yaşam için tehdit oluşturuyorsa, bu yanlış...
"Bizim amacımız bu noktada görüş alışverişinde bulunmak, bunu
Mogan'ın korunmasına katkıda bulunabilecek bir biçime sokabilmek. Gölün
ancak bu şekilde korunabileceğine inanıyoruz...
"Şimdi Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in 'Şu andaki
çalışma durdurulsun ve doğa için gerekli restorasyon başlatılsın' şeklindeki
kararını bekliyoruz. Biz bu cümle için üç haftadır bekliyoruz" dedi.
Yasaya aykırı
Doğa Derneği Önemli Kuş Alanları Envanter Sorumlusu Tuba Kılıç, beş yıldır
Mogan'da gözlemci olduğunu belirterek, buranın 10 yıldır Özel Çevre
Koruma Kurulu alanı olduğunu hatırlattı.
Kılıç, "2002'de çıkarılan Sulak Alanlar Koruma Yönetmeliği'ne göre
hiçbir koruma alanında, özellikle de üreme döneminde, sazlık kesilmez.
Kesmeyi bırakın, sazlık temizliği dahi yapamazsınız...
"Üstelik Özel Çevre Koruma Kurulu'ndan izin almış olsanız dahi
yapamazsınız. Dolayısıyla buradaki çalışmanın yasal mevzuatımızla çeliştiğini
düşünüyoruz. Kuşlar, ördekler sazlıklara yuvalamışken, buraya kepçe
sokmak ve sazlıkları temizlemek mümkün olmamalıdır" diye konuştu.
Tüm dünyayı etkiler
Kılıç yetkililere gerekli uyarılarda bulunduklarını da belirtti:
"Belediyenin, doğa parkı olarak nitelendirdiği bölgede, kuş gözlem
yerleri kuşlara zarar vermeyecek şekilde planlanamamış. Buraya yapılan yürüyüş
platformu, sazlıkların içindeki kuş yuvalarından geçiyor...
"Bu yolları karada, kuşlardan uzak bir yerde yapmanız gerekiyor.
Uluslararası çalışmalarda bu böyledir. Şu anda bu platformun devam etmesi
Melih Gökçek'in kararını bekliyor. Bu tür alanların korunması çok önemli.
Çünkü bütün dünyayı etkileyecek bir karar bu...
"Dolayısıyla siz burada böyle bir çalışma yaptığınızda, sadece
bu göldeki canlı türlerini ve burayı kullanan insanları, sistemi değil, bütün
dünyadaki kuş popülasyonunu etkileyecek bir karar ve sorumluluk alıyorsunuz.
Böyle işlere başlarken çok daha hassas ve duyarlı olmak zorundasınız."
'Bitki örtüsü yok olur'
ODTÜ Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç.Dr. Meryem Beklioğlu ise, sazlık
bölgelerin kesilmesinin gölün ekolojik sisteminde çok büyük tehlike
yaratacağını söyledi.
Beklioğlu, 1997'den bugüne yürüttüğü araştırma projesi sonuçlarına
dayanarak, sazlık bölgelerin göle ulaşan azotun yüzde 80'ini uzaklaştırdığını
söyledi.
Göl kenarındaki sazlıkların doğal bir arıtım sağladığına dikkat çeken
Doç.Dr. Beklioğlu, "Sazlıkların kesilmesi, havzadan ve tarımdan
gelecek azotun göle ulaşmasına yol açacak ve Mogan'ın ekolojik değerinin
bozulmasına neden olacaktır...
"Sazlık bölgeler, Mogan Gölü'nde yaşayan, hatta bu göle B sınıfı
sulak alan ve önemli kuş alanı statüsünü kazandıran, önemli su kuşlarının
üreme, barınma ve beslenme alanlarıdır. Sazlıklar kesilirse su kuşları
artık gölü kullanmayacaktır. Gölün ekolojik değerini azalacaktır"
dedi.
'Peygamber çiçeği sadece burada var'
Doç. Dr. Meryem Berklioğlu, Mogan'ın sazlıklarının kesilmesinin karasal
ekolojiyi de yakından ilgilendirdiğine dikkat çekti.
Berklioğlu, Mogan Gölü havzasında yer alan ve dünyada sadece o bölgede
bulunan yanardöner peygamber çiçeğinin bulunduğu bölgelerde yapılacak
tesislerle birlikte insan trafiğinin artacağını ve bu çiçeğin de yok
olacağını söyledi.
Mogan Gölü'nün önemi
Dünya Kuşları Koruma Kurumu'nca geliştirilen bilimsel kriterlere göre Mogan
Gölü Türkiye'deki 184 önemli kuş alanından biri.
Göl yılın farklı dönemlerinde 201 ayrı kuş türüne ev sahipliği yapıyor.
Nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan dikkuyruk (Oxyura
leucocephala) ve pasbaş patka (Aythya nyroca) ördeklerinin dünyadaki en önemli
üreme alanlarından biri.
AB Çevre Koruma Mevzuatı uyarınca doğal özellikleri korunarak kullanılması
gerekli alanlara aday.
CNN Türk
|