|
Unesco
İstanbul'a iki yıl süre tanıdı
|
Fotoğraf: Garbis Özatay
|
Tarihi yarımadada 50 yıl içinde yıkılan
eserler aslına uygun olarak yeni baştan yapılacak.
Tarihi eserlerin korunmasında bir ilerleme sağlanmazsa
İstanbul 2006 yılında 'Tehdit Altındaki Dünya Mirası Listesi'ne alınacak.
BM Eğitim, Kültür ve Bilim Örgütü (UNESCO)
Kültür Mirası Koruma Komitesi, İstanbul'a tarihi eserlerini koruması
için iki yıl süre verdi. Komite, Çin'in Suzhou kentinde yaptığı
toplantıda, bu süre içinde ilerleme sağlanmazsa İstanbul'un 'Tehdit
Altındaki Dünya Mirası' listesine alınması kararlaştırıldı. Bu
durum, İstanbul'un turizm gelirlerinin azalmasına yol açacak. |
UNESCO Kültür Mirası Koruma Komitesi'nin yıllık toplantısında, dünya
kültür mirası kentlerinin daha iyi korunması kararlaştırıldı. Örgüt,
miras sayılan kentlerin turizm akını yüzünden zarar görmesinden endişeleniyor.
UNESCO'nun Ekolojik Bilimler Direktörü Ishwaran, "İyi denetlenmediği
takdirde turizm akını, Asya, Avrupa ve Amerika'daki bazı kentlerde bir tehdit
unsuru haline gelebilir" dedi. Ishwaran, özellikle Çin'de, Dünya Kültür
Mirası Listesi'ndeki kentlerin önemli gelir kaynağı olarak kullanılmasının
tarihi eserlerin yıpranmasına yol açtığını belirtti.
İstanbul 19 yıldır listede
1985'te Dünya Kültür Mirası Listesi'ne dahil edilen İstanbul ise Suzhou
kentindeki toplantıda, 'çarpık yapılaşma' ve 'tarihi eserlerin iyi
korunmaması' nedeniyle gündeme geldi. UNESCO nezdindeki Türk Daimi Temsilciliği'nin
girişimleri sayesinde İstanbul, Tehdit Altındaki Dünya Mirası listesine bu
yıl alınmadı. Ancak, komite, Türkiye'ye gerekli iyileştirmeleri yapmak için
iki yıl süre tanıdı ve 2006'daki toplantısında İstanbul'un durumunu
tekrar ele almayı kararlaştırdı. Bu konuda Kültür ve Turizm Bakanlığı
tarafından hazırlanan rapor UNESCO Kültür Mirası Koruma Komitesi'ne sunulmuştur.
Bu süre zarfında Türkiye'nin ilerleme raporu vermesi bekleniyor. Tehdit Altındaki
Dünya Mirası Listesi'nde 35 kent var.
İstanbul, Dünya Kültür Mirası Listesi'nde, tarihi yarımadanın belirli
bölümleriyle yer alıyor. Bunlar, Sultanahmet tarihi sit alanı, İstanbul
surları, Süleymaniye, Zeyrek ve Beyoğlu. Bu bölgedeki yüzlerce tarihi eser
çoktan yok olmuş durumda. Süleymaniye'de 'yanan' ahşap tarihi evlerin
yerinde otoparklar belirdi.
Yapılması gerekenler
Yapımı geciktiği için UNESCO'nun tepkisine yol açan Tarihi Yarımada Koruma
Planı çerçevesinde, son 50 yılda yıkılan ve yok olan tarihi eserler
yeniden restore edilecek. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin hazırladığı
proje kapsamında ilk etapta, Bizans ve Osmalı dönemlerine ait 15 tarihi esere
restore edilerek halkın kullanımına sunulacak. Tarihi yarımadada üç yıl süren
envanter çalışması, İstanbul geneline yayılarak tüm kültür mirası
saptanacak. Restorasyon projesi hazırlanarak kültür ve tabiat varlıklarını
koruma kurulları onayına sunulanlar arasında anıt, dikilitaş, sarnıç,
konak, saray, cami, mezarlık, külliye, tekke, kahve, okul gibi yapılar var.
UNESCO Kültür Mirası Koruma Komitesi, geçen mayıs temeli atılan Boğaz
Tüpgeçidi ve uzantısında yapılacak demiryolu projesinin tarihi yarımadada
hangi eserlere zarar vereceğini sormuştu. UNESCO, özellikle Süleymaniye ve
Zeyrek'te son yıllarda yıkılan evler üzerinde durmuştu. Bu eserlerin
korunamadığı, bu gidişle İstanbul'un 'Tehdit Altındaki Dünya Mirası
Listesi'ne gireceği uyarısında bulunmuştu.
Radikal |
