Kuşlar, yakında
sulak alan bulamayacak
Çok sayıda türde kuşun göç yolu üzerinde bulunan Türkiye, 184 önemli
kuş alanıyla, birçok ülkeyi kendine hayran bırakıyor.
Flamingodan İzmir yalıçapkınına, kelaynaktan toya, dikkuyruk ve telli
turnaya kadar 456 kuş türü, meraklılarını Türkiye’de topluyor. Ancak
etkili bir koruma çalışması yapılmadığı takdirde 184 önemli kuş alanının
51’inin, önümüzdeki 2 yıl içinde doğa özelliğini tümüyle kaybetme
noktasına geleceğine dikkat çekiliyor.
Doğa Derneği Tür ve Habitat Sorumlusu Nuri Özbağdatlı, binlerce yıldır
insanları kendisine hayran bırakan kuşların, renkleri ve davranışlarıyla
yeryüzünün etkileyici canlıları arasında bulunduğu olduğunu söyledi.
Sadece bilim adamlarının değil, birçok amatör kuş gözlemcisinin de bu
renkli canlıları izlediğini ve araştırdığını anlatan Özbağdatlı, kuşların,
hakkında en çok bilgi sahibi olunan canlı türü olduğunu ifade etti. Türkiye’nin
kuş bakımından diğer ülkeleri kıskandıracak ölçüde bir varlığa sahip
olduğunu vurgulayan Özbağdatlı, bunda Türkiye’nin, kuşların göç yolu
üzerinde bulunmasının önemli rol oynadığını kaydetti.
Hatay bölgesinden Türkiye’ye giren kuşların ikiye ayrıldığını, bir
kısmının Sultansazlığı, Konya Kapalı Havzası, Sakarya Havzası’ndan geçerek
boğaza kadar geldiğini, diğerinin ise Yukarı Murat ve Fırat Vadisi’nden Ağrı’ya
kadar uzandığını anlatan Özbağdatlı, “Kuşların izlediği bu göç
yolu, Türkiye’yi önemli bir kuş merkezi haline getiriyor. Bir çok kuş
meraklısı özellikle bazı türleri görmek için ülkemize geliyor” dedi.
Özbağdatlı, bugüne kadar Türkiye’nin farklı biyocoğrafik özelliklerini
temsil eden toplam 184 “Önemli Kuş Alanı”nın (ÖKA) tanımlandığını
belirterek, şunları söyledi: “Bu alanların toplamı 11 milyon 536 bin 953
hektardır. Bu da Türkiye’nin yaklaşık yüzde 14’ü demektir. Bulanık ve
Malazgirt ovaları, Mogan Gölü, Kızılırmak, Gediz, Göksu Deltaları,
Amanos ve Beynam Ormanları ve Kulu (Düden) Gölü önemli kuş alanlarından
bazıları. Bu alanlarda flamingodan İzmir yalıçapkınına, kelaynaktan toya,
dikkuyruk ve telli turnaya kadar 456 çeşit kuş türü bulunuyor. Ülkemizde
en fazla serçe, tepeli toygar, sakarmeke kuşları yaşıyor.”
Gelecekleri Tehlikede
184 önemli kuş alanının 51’inin, etkili bir koruma çalışması yapılmadığı
takdirde önümüzdeki 2 yıl içinde doğa özelliğini tümüyle kaybetme
noktasına geleceğine dikkati çeken Özbağdatlı, bu alanların yüzde
78’inin herhangi bir koruma statüsünün bulunmadığını vurguladı.
ÖKA’ları yok eden nedenlerin başında barajlar ve sulu tarım alanlarının
genişletilmesi geldiğini ifade eden Özbağdatlı, şöyle devam etti: “Türkiye’deki
ÖKA’lar için en önemli tehdit, yürürlükteki su politikaları ve bu çerçevede
yapılan barajlar ve sulu tarım genişletme çalışmalarıdır. Bu faaliyetler
sonucu günümüze kadar bir çok sulak alan önemli kuş alanı yok olmuş, bir
çoğunun da ekolojik bütünlüğü zarar görmüştür. Türkiye’deki önemli
kuş alanlarının yüzde 40’ı barajlar nedeniyle tehdit altındadır. Yol inşaatları,
plansız yapılaşma, aşırı otlatma gibi nedenler de bu alanları ciddi
boyutlarda tehdit ediyor.”
Özbağdatlı, bu yüzden kelaynak, akkuyruklu kartal, bozkır delicesi, bozkır
kartalı, uludoğan ve telli turnaların neslinin tükenme noktasına geldiğini
sözlerine ekledi.
NTVMSNBC |