Mirasa sahip çıkılıyor
İstanbul'un hemen her noktası tarihi yapılarla dolu ancak pek çoğu da
harap bir halde. Sadece Taksim'de 2000'in üzerinde tarihi eser var, Eminönü
hiç şüphesiz bu yapılar açısından çok daha zengin. Fatih ve Eyüp'te de
azımsanmayacak derecede önemli tarihi yapılar barındıran ilçelerden. Tabii
en büyük problem bu yapıların yarısına yakınının boş, bakımsız,
metruk bir halde olması. Yılların ağır yüküne dayanmaya çalışan bu
tescilli yapıların büyük bir bölümü uzun yıllardır restorasyon çalışmaları
için bekliyor. Kamuya ait olanların dışında yapı sahipleri mülklerini
restore etmek adına herhangi bir girişimde bulunmuyor, işte bu yüzden özellikle
İstanbul sınırları içinde yıkılmaya direnen çokça yapı var ve
bunlardan en çok rahatsız olan da o yapılar civarında oturanlar. Özellilkle
Zeyrek bölgesi bu anlamda çok sıkıntılı. Söz konusu evler tinercilerin
mekânları olmasının yanı sıra yıkılma tehlikesiyle de karşı karşıya...
Kolaylık geliyor
Uzun yıllardan bu yana çözüm üretilemeyen konuların başında gelen tarihi
eser niteliğindeki yapıların bakım, onarım ve restorasyonu, geçtiğimzi günlerde
kabul edilen bir kanunla çözüme kavuşacak gibi gözüküyor. Kültür ve
Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu adı altında yapılan değişiklikle,
tarihi eser niteliğindeki yapıların sahiplerine önemli kolaylık ve teşvikler
veriliyor. 14 Temmuz'da Meclis'ten geçen kanuna göre tarihi eser niteliğindeki
yapıların bakım, onarım ve restorasyonu ile ilgili tüm giderler vergiden düşülebilecek.
Vergi mükellefi olmayan mülk sahipleri restorasyon çalışmaları için aldıkları
malzemenin KVD'sini ödemeyecek, yurt dışından getirilecek malzemelerin de gümrüğünden
muaf olacak. Tarihi yapılar Veraset ve İntikal Vergisi ile tapu harcı ve
damga vergisinden muaf tutulacak, onarımda ihtiyaç duyulan malzemeler devlet
tarafından indirimli verilecek. Yine tescilli evini restore etmek isteyen;
ancak yeterli ekonomik gücü olmayan mülk sahiplerine devlet, düşük faizle
kredi verecek.
Özel fon
Belediyelerin görev alanlarında kalan kültür varlıklarının korunması ve
değerlendirilmesi amacıyla kullanılmak üzere mükellef hakkında tahakkuk
eden emlak vergisinin yüzde 10'u nispetinde "Taşınmaz Kültür Varlıklarının
Korunmasına Katkı Payı" tahakkuk ettirilecek ve ilgili belediyesince
emlak vergisi ile birlikte tahsil edilecek. Tahsil edilen miktar, il özel
idaresi tarafından açılacak özel hesapta toplanıp belediyelerce kültür
varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler
kapsamında kullanılacak. Koruma amaçlı imar plânlarının yapımı için
belediyelere aktarılmak üzere İller Bankası Genel Müdürlüğü bütçesine
yeteri kadar ödenek konacak. Şans oyunları, at yarışları, spor toto-loto
gibi oyun gelirlerinden yüzde 1'i bu fona aktarılacak.
Türkiye |