Bu kervansaraydan 50 yıldır yol
geçiyor
Selçuklular döneminde yapılan Alayhan'ın ortasından 50 yıldır şehirlerarası
yol geçiyor. Sanat tarihçisi Bekir Deniz 'Taşları yol yapımında kullanılan
kervansarayın korunması için 'Kültür Bakanlığı dahil birçok yere başvurduk.
Ancak bir sonuç alamadık. Tarihi miras göz göre göre yok edildi' diyor
Selçuklular'ın Anadolu'daki ilk kervansarayı olan Aksaray'daki Alayhan'ın
ortasından 50 yıldır şehirlerarası yol geçiyor. Taşları yol yapımında
kullanılan tarihi kervansaray, bakımsızlık ve geçen araçların neden olduğu
sarsıntı nedeniyle zarar görmeye devam ediyor. 1150 yılında Selçuklu
Sultanı I. Mesut tarafından yaptırılan Alayhan, Anadolu'nun ilk kervansarayı.
Tarihi yapının bugün halen ayakta olan girişinde I. Mesut'un simgesi olan çift
başlı aslan figürü görülebiliyor ve Alayhan Anadolu'da bu figürü taşıyan
tek kervansaray olma özelliğini taşıyor.
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Bekir Deniz uzun yıllar ayakta kalan kervansarayın 1952 yılında
Konya-Aksaray-Kayseri yolu yapılırken 'akıl almaz' bir şekilde yok edildiğini
iddia ediyor: ''Kervansaray yıkıldı ve duvar ile avlu taşları tam ortasından
geçen yolun yapımında kullanıldı. Bunu Aksaray Müze Müdürlüğü'yle
burada yaptığımız kazılar sonucunda belirledik. Alayhan kasıtlı bir şekilde
taşları kullanılmak için yıkıldı.
50 yıldır ortasından şehirlerarası yol geçen kervansarayın kalan kısımları
bu yoldan geçen araçların neden olduğu sarsıntı nedeniyle daha da tahrip
oldu. Buradaki tahribat gerçekten korkunç boyutlarda, bunu ancak tarih düşmanlığı
ile açıklayabiliriz.''
'Gören turistler şaşırıyor'
Aksaray Müze Müdürlüğü'nün başkanlığındaki kazının ardından
burada küçük çapta bir restorasyon yaptıklarını anlatan Deniz 'Yaklaşık
10 yıldır bu yolun başka bir yerden geçirilmesi için Kültür Bakanlığı
dahil birçok yere başvurduk. Ancak bir sonuç alamadık. Tarihi miras göz göre
göre yok edildi'' diyor. Alayhan'daki tahribatın bir an önce durdurulmasını
ve Selçuklu mirasının restore edilmesini isteyen Deniz'e göre, ortasından
yol geçtikten sonra köylüler de kervansarayın taşlarını alarak yapı
malzemesi olarak kullanmış.
Bu yol Kapadokya bölgesine gelen turistlerin güzergahı olduğu için
turistlerin bu duruma şaşırdığını söyleyen Deniz 'Kendi tarihi mirasımıza
yaptığımız muamele ile yabancıları da hayrete düşürüyoruz'' diyor.
Aksaray Valisi Hüseyin Avni Coş ise Aksaray-Nevşehir arasında yol yapım
çalışmalarının devam ettiğini, yolun genişlemesinin de Alayhan'ı tamamen
yok edeceğini için yaptıkları girişimlerle projenin değiştirilmesini sağladıklarını
söylüyor. Coş 'Aksaray-Nevşehir Yolu artık Alayhan'a zarar vermeyecek bir
yerden geçirilecek. Bu konuda sanat tarihi uzmanlarının da görüşü alındı.
Karayollarının yol projesinin değişmesi sıkıntı yaratmadı' diyor.
Akşam
|