|
İlk kervansarayın hali içler acısı
Anadolu’daki ilk kervansaray olma özelliğini taşıyan Aksaray’daki
Alayhan’ın tam ortasından 50 yıldır şehirlerarası yol geçiyor. Tarihi
kervansarayın taşları yol yapımında bile kullanıldı.
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Bekir Deniz, Selçuklular’ın Anadolu’da yaptığı ilk
kervansaray olan Aksaray-Nevşehir karayolunun 35. kilometresindeki Alayhan’ın
halinin içler acısı olduğunu söyledi.
1150 yılında Selçuklu Sultanı I. Mesut tarafından yaptırılan
Alayhan’ın Anadolu’daki ilk kervansaray olma özelliğini taşıdığını
vurgulayan Deniz, tarihi yapının bugün halen ayakta olan girişinde I.
Mesut’un simgesi olan çift başlı aslan figürünün göze çarptığını
ifade etti. Deniz, Alayhan’ın Anadolu’da bu figürü taşıyan tek
kervansaray olduğunu belirtti.
Tarih Düşmanlığı
Uzun yıllar ayakta kalan kervansarayın, 1952 yılında Konya-Aksaray-Kayseri
yolu yapılırken akıl almaz bir şekilde yok edildiğini savunan Deniz, şöyle
konuştu:
“Kervansaray yıkılarak, duvar ve avlu taşları tam ortasından geçen
yolun yapımında kullanıldı. Bunu Aksaray Müze Müdürlüğü’yle burada
yaptığımız kazılar sonucunda belirledik.
Alayhan, kasıtlı bir şekilde taşları kullanılmak için yıkılmıştır.
50 yıldır ortasından şehirlerarası yol geçen kervansarayın kalan kısımları
bu yolda seyreden araçların neden olduğu sarsıntı nedeniyle daha da tahrip
olmuştur. Buradaki tahribat gerçekten korkunç boyutlarda, bunu ancak tarih düşmanlığı
ile açıklayabiliriz.”
Tarih Yok Ediliyor
Aksaray Müze Müdürlüğü’nün başkanlığındaki kazının ardından
burada küçük çapta bir restorasyon yaptıklarını anlatan Deniz, “Yaklaşık
10 yıldır bu yolun başka bir yerden geçirilmesi için Kültür Bakanlığı
dahil birçok yere başvurularımız oldu. Ancak bir sonuç alamadık. Tarihi
miras göz göre göre yok edildi” dedi.
Ortasından yol geçtikten sonra köylülerin de kervansarayın taşlarını
alarak yapı malzemesi olarak kullandığını ifade eden Deniz, Alayhan’daki
tahribatın bir an önce yolun başka bir yerden geçirilmek suretiyle
durdurulmasını ve Selçuklu mirasının restore edilmesini istedi.
Yolun Yeri Değiştirilecek
Aksaray Valisi Hüseyin Avni Coş ise Aksaray-Nevşehir arasında duble yol yapım
çalışmalarının devam ettiğini anımsatarak, “Yolun genişlemesinin
Alayhan’ı tamamen yok edeceğini gördük. Bu nedenle yaptığımız girişimlerle
projenin değiştirilmesini sağladık. Aksaray-Nevşehir Yolu artık
Alayhan’a zarar vermeyecek bir yerden geçirilecek” dedi.
NTVMSNBC
|
