|
İzmirli denizle kucaklaştı
Yıllardır süren ''Türkiye'nin, denizlerinden ulaşım alanında yeterince
yararlanamadığı'' yönündeki yakınmalar, İzmir'de yerini son dönemlerde
yaşama geçirilen akılcı projelerle yurttaşların övgülerine bıraktı. Özellikle
1999 yılında başlatılan Ulaşımda Dönüşüm Projesi kapsamında otobüs,
metro ve deniz ulaşımını entegre eden İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye
Denizcilik İşletmeleri'nden (TDİ) aldığı vapurlarla da İzmir Körfezi'ndeki
toplu ulaşım görevini üstlendi. Kısa sürede kentliye konforlu ve ekonomik
ulaşım seçenekleri sunan yerel yönetim, körfezin ulaşımdaki payını da günlük
5 bin yolcudan günlük 50 bin yolcuya çıkarmayı başardı.
Ulaşımda dönüşüm
Türkiye'nin denize komşu birçok ilinde olduğu gibi İzmir'de de körfez,
özellikle yaşanan kirlilik nedeniyle uzun yıllar göz ardı edildi. Ülkemizin
en büyük çevre projelerinden biri olan Büyük Kanal Projesi'nin zamanından
önce tamamlanmasını sağlayarak körfezi kötü kokusundan ve görünümünden
arındıran eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina , eşzamanlı
olarak körfezden ulaşım alanında da yararlanılmasını sağladı.
Yeni yerel yönetimle birlikte Ulaşımda Dönüşüm Projesi uygulanmaya başlandı.
Otobüs, metro ve vapur hatlarının bütünleştirilmesini, toplu ulaşımda
rahatlık ve konfor sağlanmasını amaçlayan projenin en önemli ayaklarından
birini deniz ulaşımı oluşturdu. İzmirliler, kıyılarda yürütülen yeşil
alan düzenleme çalışmalarıyla denizle yeniden barıştı; giderek kalitesi
yükselen vapur ulaşımıyla da körfezin keyfini çıkardı. Bu durum kent içindeki
trafik yükünün de azalmasına katkı sağladı.
İzmir Körfezi'nde yolcu ve araç taşımacılığı yapmak için 18 Kasım
1992 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi Bakım Onarım Makine Sanayi ve
Ticaret AŞ (İZBAK) adıyla bir şirket kurulmasına karşın, uygulamaya geçilmedi.
Daha sonra Piriştina döneminde ise körfezde çalışan TDİ'ye ait gemilerin
Özelleştirme İdaresi Yüksek Kurulu'nun 04.02.2000 tarihli kararıyla İzmir
Büyükşehir Belediyesi'ne devri sağlandı. İZBAK'ın adı İzmir Deniz İşletmeciliği
Nakliye ve Turizm Ticaret AŞ'ye (İZDENİZ) dönüştürülürken, yerel yönetime
ait 8 yolcu gemisi ve 3 araba vapuru, mart ayından itibaren 105 personelle çalışmaya
başladı.
Kentlinin yeni ulaşım şekline uyumunu sağlamak amacıyla ilk 1 ay ücretsiz
hizmet veren İZDENİZ, günümüze kadar da ekonomik fiyat politikası izledi.
Ayrıca yolcuların deniz ulaşımını benimsemesi amacıyla, iskelelere otobüs
besleme hatları oluşturuldu ve bu araçlarda da düşük ücret politikası
uygulandı. Bostanlı ve Üçkuyular iskelelerinde otobüsler için özel
alanlar yaratılırken, Göztepe, Bayraklı, Alsancak ve Güzelbahçe iskeleleri
devreye alındı.
Kentlinin deniz ulaşımına olan yoğun talebi üzerine İzmir Büyükşehir
Belediyesi, İstanbul'daki Turyol şirketinden ''mil başına hizmet esasına''
dayanan bir anlaşma imzalayarak 14 gemi kiraladı. Böylece belediyenin deniz
ulaşımı filosu toplam 25 gemiye ulaştı. Büyükşehir belediyesi ayrıca TDİ'den
aldığı gemileri de baştan aşağı yeniledi.
Keyifli yolculuk
İzmirlinin deniz ulaşımını benimsediği, istatistiki rakamlara da yansıdı.
Sabahleyin gazetesini okuyarak, çayını yudumlayarak gideceği yere kısa sürede
ulaşan kentliler, her geçen sürede daha fazla vapuru tercih eder duruma
geldiler.
Nisan 2000'de 7 bin olan yolcu sayısı, günde 45-50 binlere, aynı dönemde
250 olan araba vapurlarının kapasitesi ise bugün 1500'lere ulaştı.
Gün içindeki yoğun ulaşımın yanı sıra gece 24. 00'ten sora ''baykuş
seferlerini'' de başlatan Büyükşehir Belediyesi, Konak-Karşıyaka arasında
06.00'ya kadar saat başı hizmet veren vapurlarla gece konuklarını da düşündü.
Bu seferlere paralel olarak yolcuların Buca, Gaziemir, Balçova, Bornova gibi kıyıdan
uzak metropol ilçelere, besleme otobüslerle ulaşması da sağlandı.
İzmirli, belediyenin başlattığı deniz ulaşımından, günübirlik
turizm amaçlı da yararlanmaya başladı. 2 Haziran 2001'den bu yana yaz aylarında
ve önceleri cumartesi-pazar günleri yapılan seferlerle, dar gelirli
kentlilerin denizle buluşması sağlandı. Konak ve Karşıyaka'dan kalkan
vapurlar, yine belediyenin düzenlediği Yassıcaada'ya konuklarını taşımaya
başladı. Yoğun ilgi nedeniyle Yassıcaada seferleri pazartesi dışında
haftada altı güne çıkarıldı.
Gemiler yenilendi
İzmir Körfezi'nin ulaşımda etkin kullanımını öngören önemli çalışmalardan
biri de restore edilerek hizmete sunulan Bergama Vapuru oldu. Yarım yüzyıllık
Bergama Gemisi, aslına uygun olarak yenilendikten sonra, körfez gezileri ve yoğun
saatlerde yolcu taşımacılığı için kentlinin kullanımına sunuldu.
Aynı şekilde TDİ'den devralınan Hasköy Vapuru da tepeden tırnağa
yenilendi. Körfez'de, yolcu taşımacılığı hizmetine sunulan vapurun adı
da, 17 Ağustos 1999'da yaşanan Marmara depreminde hayatını kaybedenlerin anısına,
İzmir'in 10. ilçesi olarak anılan ''Gölcük'' olarak değiştirildi. İstanbul
Hasköy Tersanesi'nde 1962'de denize indirilen Gölcük Vapuru, körfez yolcu taşımacılığının
yanı sıra Yassıcaada seferlerine de katıldı. Bu arada Salacak araba vapuru
da yenilendi.
Cumhuriyet
|
