|
Saraylarda ödenekler buhar oldu
Bakımsızlık nedeniyle birçok milli saray, köşk ve kasırda sorun yaşanırken
TBMM Milli Saraylar Başkanlığı'na onarım, bakım ve restorasyon için ayrılan
ödeneğin amacı dışında kullanıldığı ortaya çıktı. TBMM Hesaplarını
İnceleme Komisyonu'nun raporuna göre, son 4 yılda 10.8 trilyon liralık ödenek
hemen hemen hiç kullanılmazken, TBMM Vakfı'na ''yalnızca bakım, onarım ve
restorasyonda kullanılmak üzere'' ayrılan yaklaşık 5 trilyon liralık ödeneğin
3 trilyon lirası ise personel giderleri başta olmak üzere amacı dışında
harcandı.
TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu'nun İstanbul ve Yalova'ya düzenlediği
inceleme gezisinin raporu tamamlandı. Raporda, şu görüş ve tespitlere yer
verildi:
* Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na restorasyon, bakım ve onarım amacıyla
tahsis edilen ve kullanılan ödeneğin yapısı incelendiğinde, bu ödeneklerin
kullanılmadığı görülmektedir. Bakım ve onarım için 2000 yılında 3.5
trilyon lira ödenek ayrılırken, bunun yalnızca 518 milyar 555 milyonu kullanıldı.
2001 yılında 3.7 trilyon liralık ödeneğin 16 milyar 305 milyon lirası
kullanılırken, 2002 yılında 4.9 trilyon, 2003 yılında 1.7 trilyon liralık
ödenekten hiç harcama yapılmadı. 2004 yılının ilk 6 ayında 511 milyar
560 milyon liralık ödeneğin ise yalnızca 18 milyar lirası kullanıldı. Bu
durumda bugüne kadar bu tür harcamaların TBMM Vakfı tarafından karşılanmasının
da etkisi vardır. Ancak bakım, onarım ve restorasyona ihtiyaç olduğuna göre
bütçe ile tahsis edilen ödeneklerin ihtiyaç olan rasyonel alanlarda ve zamanında
kullanılması ile bu tarihi mirasın ölçülemeyecek değeri korunabilecektir.
* 2919 sayılı TBMM Genel Sekreterliği Teşkilat Yasası'nın 13.
maddesinde milli saray, köşk ve kasırların gezi ücretlerinin yıllık hasılatlarının
TBMM bütçesinde açılacak TBMM Vakfı'na ödenek kaydolacağı ve bu gelirin
yalnızca milli saray, köşk ve kasırların bakım, onarım ve korunmalarında
kullanılacağı hüküm altına alınmıştır. 2001 yılında 2.1 trilyon
liralık ödeneğin 1.5 trilyonu, 2002 yılında 2.5 trilyon liralık ödeneğin
1.5 trilyonu bakım, onarım ve restorasyon için kullanıldı. Personel
giderleri dahil edildiğinde amacı dışında kullanılan miktar, 2001 yılında
941 milyar, 2002 yılında 1.6 trilyon, 2003 yılında ise 572 milyar lira
olarak gerçekleşti.
* Bu verilere göre, TBMM Vakfı'na milli saray, köşk ve kasırların bakım,
onarım ve korunmalarında kullanılmak amacıyla aktarılan ödeneğin ancak
bir kısmının bu amaçla kullanıldığı, kalanının ise amacı dışında
kullanıldığı anlaşılmaktadır. Bir taraftan genel bütçe ile restorasyon
bakım ve onarım maksadıyla tahsis edilen ödenekler hemen hemen hiç kullanılmazken,
diğer yandan özel ödenek suretiyle TBMM Vakfı'na aynı amaçla aktarılan ödeneklerin
kullanılmaması arzulanan amaç ile elde edilmek istenen sonuçlara ulaşılmamasına
neden olmuştur.
Raporda, saray, köşk ve kasırlardan Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na
yapılan isteklerin bir an önce yerine getirilmesi gerektiği belirtildi. Bu
isteklerden bazıları şöyle:
Dolmabahçe Sarayı: Sarayın güvenliği için kamera sisteminin
kurulması, sarayın bodrum katında saray yaşantısını yansıtan mutfak, çay
ocağı, hizmetlilerin mekânlarının aslına uygun biçimde restore edilerek
gezi güzergâhına açılması.
Beylerbeyi Sarayı: Saray içindeki tüm askılı objelerin avizeler
dahil olmak üzere depreme karşı sağlamlaştırılması, porselen objelerin
bulundukları yerlerde uzmanlarca korunmaya alınması. Sarayın özellikle güneş
alan cephe camlarının ultraviyole ve filtreli saydam lamilasyon yapılarak
objelerin korunması, harem bahçesinin giriş kapısının itfaiye araçlarının
girebileceği ölçülerde yeniden restore edilmesi.
Maslak Kasrı: Büyük av köşkünün dış cephe ahşap kaplamalarında
ve diğer binaların kapı ve pencerelerinde çürümeler mevcup olup gerekli önlemlerin
alınması, kasrın 7 No'lu salonunda bulunan ve depremde duvardan kısmen ayrılan
şöminenin ve üzerindeki aynanın restore edilmesi.
Ihlamur Kasrı: Kasrın bahçe duvarlarının kötü durumda olup bakım
ve onarımlarının yapılması, kışlık kafeterya olarak kullanılan Maiyet Köşkü'nün
üst kat arka odasında yer yer dökülen ve kabaran şututkoların onarımının
yapılması, Mabeyn ve Maiyet köşklerinin kapı ve pencelerinin yağmur suyu
girmemesine karşı macun ve boya işlerinin yapılması.
Cumhuriyet - Emine Kaplan
|
