|
Anılar iki kardeş kıyıdan
Türkiye ve Yunanistan arasındaki mübadeleden geriye kalan mimari mirasa
sahip çıkılıyor.
Projede 1923 yılında gerçekleşen mübadeleden geriye kalan mimari miras
değerlendirilecek. Eylül ve ekim aylarında Sinasos, Mustafapaşa, Resmo'da
birer hafta boyunca konferanslar düzenlenecek.
Türkiye ve Yunanistan arasında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan Nüfus Mübadelesi
Sözleşmesi'nden sonra her iki tarafın mübadillerinin, ardında bıraktığı
mimari mirasa sahip çıkılması amacıyla bir proje başlatıldı. Türk-Yunan
Sivil Diyaloğu Programı kapsamında başlatılan projenin amacı, mübadillerden
geriye kalan mimari mirası değerlendirmek ve bu mirasın korunması için
gerekli ölçütleri, her iki ülkedeki ilgili sivil toplum örgütleri, yerel yönetim
temsilcilerinin, yerel halkın ve uzmanların birlikte tartışabilmesini sağlamak.
Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan nüfus mübadelesinde, Türkler de
Yunanlılar da sivil ve dini mimarisiyle, vakıfları ve kutsal mekânlarıyla,
yaşadıkları çevreden ayrılmak zorunda kaldılar. Söz konusu mimari miras
Osmanlı İmparatorluğu döneminde inşa edilen ve kullanılan ortak bir mirastı.
Çaba Gözterilmedi
Cami gibi dini yapılar Müslümanların veya kilise gibi yapılar Hıristiyan
Ortodoksların kullanımına ayrılırken kent dokusu ve fiziksel ortam herkes
tarafından paylaşılmış ve birçok yapı ortaklaşa kullanılmıştı. Mübadele
sonrası her iki ülkede de mimari yapıların korunması için etkin çaba gösterilmemesi,
yıkıma terk edilmesi nedeniyle günümüze kadar çok azı ayakta kalabildi.
Ayakta kalabilenlerin kurtarılabilmesi için de Lozan Mübadilleri Vakfı'nın
öncülüğünde Türkiye'den, Koruma ve Restorasyon Uzmanları Derneği, TMMOB
Mimarlar Odası ve Mustafapaşa Belediyesi, Yunanistan'dan ise ICOMOS-Yunanistan
Milli Komisyonu ortaklığı ile Avrupa Birliği Komisyonu'nca desteklenen Türk-Yunan
Sivil Diyaloğu Programı kapsamında ''Ortak Kültür Mirasımız: Birlikte
Koruyalım'' projesi başlatıldı. Proje kapsamında, 18-24 Eylül tarihleri
arasında Sinasos ve Mustafapaşa (Nevşehir) ile 21-27 Ekim'de Yunanistan'ın
Resmo (Girit) yerleşmelerinde konferanslar düzenlenecek, atölye ve sergi çalışmaları
yapılacak. Atölye çalışmaları kapsamında, oturumlarda ve örnek yapıların
bizzat içinde gerçekleşecek olan tartışmalarda, her iki taraftan beşer
adet uzmanın öncülüğünde, karşılıklı olarak teknik bilgi akışı sağlanacak,
yapıların koruma-onarım yöntemleri, yeniden kullanım imkânları gibi
konular üzerinde durulacak. Sergilerde, yerleşimlerle ve buralardaki yapılarla
ilgili plan, çizim, fotoğrafların yanı sıra mübadillere ait etnografik
malzeme, tarihi-bilimsel metinler yer alacak. Proje, kültürel açıdan iki ülke
halkının iletişimini geliştirmeyi, politik önyargıları yok etmeyi
hedefliyor.
Cumhuriyet - Özlem Güvemli
|
