|
Hasankeyf'te
medrese keyfi
Mozaikleriyle ünlü Hasankeyf'teki kazılarda 600 yıllık bir medrese
ortaya çıkarıldı. 30 akademisyen ile 1300 işçinin görev aldığı kazılarda
toprak altında daha birçok yapının bulunduğu müjdesi de geldi.
Batman'ın Hasankeyf İlçesi'nde bu yıl başlatılan kazı çalışmaları
sonunda antik kentteki Zeynel Bey Türbesi'nin hemen yanında yeni bir medrese
ve külliye ortaya çıkarıldı. Van 100. Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi
Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdüsselam Uluçam başkanlığında
temmuz ayında başlatılan kazı çalışmalarında 30 akademisyen ile 1300 işçi
görev yaptı.
Şimdiye kadar Çanakkale 18 Mart Üniversitesi tarafından sürdürülen
arkeolojik çalışmalar bu yıl Van 100. Yıl Üniversitesi'ne devredildi. Kazı
çalışmalarında Uluçam Hoca'nın ekibinde yer alan araştırma görevlisi Bülent
Nuri Kılavuz, yeni medreseye ilişkin henüz raporun yazılmadığını söyleyerek
şu bilgileri verdi:
'Kazı bu yıl 14 Temmuz'da başladı. Zeynel Bey Türbesi'nin yanından
kazmaya başladık. Yüzeyden dokuyu tespit ettiğimiz için fazla zorlukla karşılaşılmadı.
Toprağın yüzeyine çok yakın bir zemin çalışmasıyla medresenin taban bölümüne
inebildik.'
- Kaçıncı yüzyıla ait olduğunu biliyor musunuz?
- Medresenin tarihlendirmesini henüz yapmadık. Ancak tahmini Zeynel Bey Türbesi
15'inci yüzyıla ait.
- Bu medrese de yakın tarihli olabilir mi?
- Abdüsselam Hoca açıklayacak bunu. Ben bir şey söyleyemem.
Genç akademisyen 'bilimsel disiplini' bozmamak için ansiklopedik bilgileri
dahi telaffuz etmekten kaçınıyor. Zeynel Bey Türbesi Hasankeyf'te
Akkoyunlular'ın kısa hakimiyet dönemleri içinde (1461-1482) yapıldığı
tarih kitaplarında yer alıyor. Hükümdar Uzun Hasan'ın oğlu Zeynel Bey anısına
yapılan eserde mavi mozaikler zamanın aşındırıcı etkisine karşın
kendilerini koruyabilmiş.
Hasankeyf uzun yıllar baraj tartışmaları içinde yer aldı. Kentin ortasından
geçen Dicle Nehri'nin üzerine yapılması planlanan Ilısu Barajı ile tamamen
sular altında kalma tehlikesiyle birlikte yaşadı. Bu yüzden de turizm yatırımlarından
muaf tutuldu. Geçtiğimiz yıl Batman Valiliği Hasankeyf'in tarihi ve turistik
değerlerinin sergilenmesi yönünde çalışmalar başlatınca yöreye ilgi bir
anda arttı. Antik kentin içinde yer alan mağara-dükkanların 500 milyon lira
olan yıllık kirası 4 milyara kadar fırladı.
Baraj karşıtı sivil inisiyatiflerin aktivitelerinin sonucunda uluslararası
inşaat firmaları ortak yapımdan çekildiklerini açıkladı. Ancak baraj yapımı
tamamen gündemden kalkmış da değil. Hasankeyf'te birçok uygarlığın
izleri bulunuyor. Roma ve Bizans dönemlerinden sonra İslam kültürünün
etkisi altına giren Hasankeyf en parlak dönemini Artuklular yönetiminde yaşadı.
Bugün ayakta kalan eserlerin içinde Artuklu Sarayları özel bir yere sahip.
Akşam
|
