TSK:
Ulla çıkarılmalı
Genelkurmay, İskenderun'da batan İspanyol gemisi Ulla için bastırdı: Geçmiş
beklesin gelecek daha önemli. Ulla derhal çıkarılmalı. Dışişleri Bakanlığı:
Bu Türkiye'nin onuru.
İskenderun Körfezi'nde atık yüküyle batan M/V Ulla adlı geminin batma
nedeniyle ilgili birçok kurumda soruşturmalar başlarken Genelkurmay ve Dışişleri
devreye girdi. 'Geçmiş soruşturulsun ama gelecek daha önemli' yaklaşımıyla
davranan iki kurum da zehir dolu gemi batığının çıkarılması yönünde görüş
bildirdi.
Çevre Bakanlığı, 12 kurumun temsilcilerinin katılımıyla yapılan
toplantı ardından, Başbakanlık'ta batığın ve yükünün çıkartılabilmesi
için 15 günde senaryo hazırlanmasını talep etti.
Aşağıda ne oluyor?
Edinilen bilgiye göre Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (DKK), Genelkurmay Başkanlığı'nın
bilgisi çerçevesinde batığa dalgıç indirdi ve Ulla'nın durumunu yerinde
tespit eden raporunu Çevre Bakanlığı'na ulaştırdı. Raporda şu tespitlere
yer verildi:
Üç ambar kapağı da açılmış. Geminin içinde ve etrafında yoğun bir
toz bulutu mevcut.
Şu anda gözlenmese de, zehirli atığın dağılması ihtimali yüksek. Bu
nedenle vakit geçirilmeden çıkartılmalıdır.
Gemi iki aşamalı boşaltılabilir. Önce yükü vakumlama gibi yöntemlerle
alınabilir, sonra gemi parçalanarak çıkarılabilir.
Dışişleri Bakanlığı da batığın çıkarılmasını talep ediyor.
Bakanlık batığın çıkarılmasını, 'Türkiye'nin uluslararası alandaki
onuru' olarak görüyor. İspanya'nın gemiyi geri almak için elinden geleni
yaptığı gibi bir görüntü oluşmasından rahatsız olan Dışişleri Bakanlığı,
'önce doğacak zararı kontrol altına alalım' mesajını verdi.
Zirveden çıkan sonuç
Bu görüşler Çevre Bakanlığı'nda, Denizcilik ile Gümrük müsteşarlıklarının
da bulunduğu 12 kurum ve kuruluşun katıldığı toplantıda ele alındı. Batığın
çıkartılması yönünde gerekli bilimsel senaryonun Başbakanlık Kriz
Merkezi'nce hazırlanması için Başbakanlığa başvuruldu. Çevre Bakanlığı
Kriz Merkezi'nin 15 gün içinde çalışmayı sonuçlandırmasını istedi.
Çevre Bakanlığı, krom 6 suyla temas halinde hızla çözüldüğü için
Genelkurmay'ın 'yükü vakumlama ile çıkarma' önerisinin mümkün olmadığını
bilimsel gerekçelerle ortaya koyunca, bu yöntemden vazgeçildi.
Fatura İspanya'ya...
Dışişleri Bakanlığı, Başbakanlık tarafından getirilecek senaryonun
bilimsel açıdan kanıtlanmış ve alternatifsiz bir proje olması halinde yüksek
bile olsa masrafların Basel Sözleşmesi çerçevesinde İspanya hükümetinden
istenebileceğine dikkat çekti. Bu nedenle dünyadaki batık çıkarma örnekleri
gözden geçirilmeye başlandı. Başbakanlık Kriz Merkezi de akademisyenlerle
görüşmelere başladı.
Risk budur
Batık çevresinde 25, 50, 100, 200 metre çapında alanlardan numune alıp
inceleten Çevre Bakanlığı, tehlikenin 65 metrenin ötesine geçmeyeceğini
savunuyor. Krom 6 miktarının 3 kilogram olması da tehlikenin küçümsenmesine
gerekçe yapılıyor. Ancak uzmanlar, krom 6 ile birlikte gemiden yayılacak kömür
külünün yol açacağı gelişmelerin İskenderun Körfezi'nde yaratacağı
zincirleme etkinin büyüklüğüne dikkat çekiyor.
Örnekler fazla değil
Atık yüklü batıkların çıkarılması konusunda çok fazla deneyim yok.
1970'lerde Almanya'da batan asit yüklü gemi, Almanya'nın başını hayli ağrıttı.
Hollanda da 17 metreye batan zehirli yük taşıyan gemiyi, 7 günde, büyük
maliyetine rağmen çıkardı. Türkiye'deki geminin 41 metrede olması Çevre
Bakanlığı'nı zor durumda bırakıyor.
'Senaryo' yazılacak
Denize giren çocuklar, balıkçılar, balıklar aynı şeyi bekliyor: İspanya'dan
çıkıp Cezayir'in kapısından döndükten sonra 25 Şubat 2000'de İskenderun'a
demirleyen; tam 4.5 yıl bir hayalet gibi bekledikten sonra 7 Eylül 2004'te
batan MV Ulla'dan ve yarattığı tedirginlikten 'artık' kurtulmayı...
Greenpeace, gemideki korozyonu belirledi. Çevre Bakanlığı'ndaki toplantıda
ise Başbakanlık Kriz Merkezi'nin 15 gün içinde bilimsel bir 'kurtulma
senaryosu' hazırlaması kararlaştırıldı.
Radikal - Deniz Zeyrek
|