Metropolis uyanıyor
Dokuz Eylül Üniversitesi adına Prof.Dr. Recep Meriç’in başkanlığında
arkeologların Metropolis kalıntılarında zamanla yarışı sürüyor.
Metropolis Antik Kenti, İzmir’in Torbalı ilçesi sınırları içindeki
Yeniköy ve Özbey köyleri arasındaki bir tepenin üzerinde Küçük
Menderes’e tepeden bakıyor. Efes’e 30 km, İzmir’e 40 km uzaklıktaki
Metropolis’e bu yıl da bir grup arkeoloji öğrencisi kazı yapmak üzere
geldi. Gençler, Prof.Dr. Meriç’in başkanlığında dişlerini tırnaklarına
takıp tarihi gün ışığına çıkarmak için uğraşıyorlar.
35 kişilik genç ekip
Phillip Morris/Sabancı şirketinin desteğiyle 1992’den bu yana yürütülen
Metropolis kazılarında, ilk önce 4 bin seyir kapasiteli tiyatro ortaya çıkarıldı.
Roma döneminde mermerle kaplanan orkestra zemininin etrafı sunaklar ve soylu
koltuklarıyla çevrili. Bizans döneminde fonksiyonunu kaybeden tiyatro,
restore edilerek tekrar oyunların segilendiği, konserlerin verildiği mekan
haline getirilmiş.
Meclis binasının hemen kuzeyinde bulunan Apollonios yazıtı ise M.Ö, 2. yüzyıl
için önemli bir tarihi kaynak olarak nitelendiriliyor. Yazıtta,
“Metropolis’in değerli evladı, kahraman, kent sorunlarını çözmesini
bilen, Bergama Krallığı bütçesinde Metropolis gençlerinin yetişmesi için
kaynak sağlayabilen Apollonios, Akhisar yakınındaki isyancı Aristonikos’a
karşı yapılan savaşta diğer Metropolisli gençlerle birlikte ölmüştür.
Onun anısına hazırlanan anıt kent meydanının en iyi görülen köşesine
dikilmesi istenmiştir” sözleri yer alıyor. Metropolis’in Genç Helenistik
dönemde Bergama Krallığı’na bağlı olduğunu belirten Prof.Dr. Recep Meriç,
“35 kişilik ekiple bugüne kadar yapılan kazılarda tiyatro, meclis binası,
stoa (üstü kapalı gezi yolu), tuvaletle iki zengin konutu ve hamamı tamamen
ortaya çıkardık. Kentin şu an ulaşabilen bölümünde ortaya çıkarılan
hamamın, fil ayaklı sütunlar üzerinde bulunduğunu, iki katlı olduğunu ve
tonoz tipi çatısıyla Anadolu’daki en iyi korunmuş Roma tipi hamamlardan
birisi olduğunu gördük” diyor.
Çok düzenli bir kent
Metropolis hamamında sıcaklık, döşeme altında bulunan ısıtma sistemi,
zemine yerleştirilen içi boş tuğlalarla sağlanıyormuş. Temiz ve atık su
kanalları ile tuğla döşemeleri çok iyi korunmuş. Metropolis’te bugüne
kadar ortaya çıkarılan yapılar, düzenli bir kent planı organizasyonunun
varlığını işaret ediyor. 2003 döneminde yapılan çalışmalar sonucunda,
ortasında avlu ve havuz bulunan konutlar ortaya çıkarılmış. ‘Atriumlu
Ev’ olarak adlandırılan bu yapıların birisinde ‘İyi Şanslar’ anlamına
gelen, Latince ‘Bona Fortuna’ ibaresi bulunan bir mozaik güzelliğini hâlâ
koruyor. Metropolis gezisinin son gecesinde ‘Grup Rapsodi’nin verdiği
konser de tarihi mekanı adeta başka bir boyuta götürmüş oldu.
Türkiye
|