|
Son on yılda camilerden bin 647 çini
çalındı
 'Son 10 yılda Türkiye genelinde cami ve tarihî binalardan en çok çini çalındı.
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen ve çalınan vakıf
eşyalarının türlerine göre dağılımını kapsayan araştırmada, 1993 ile
Eylül 2004 tarihleri arasında bin 647 çininin çalındığı belirlendi. Araştırmada
camilerden 12 sakal-ı şerifin de çalındığı ortaya çıktı.
Çalınan çinilerin birçoğu son yıllarda dünyanın ve Türkiye'nin farklı
yerlerinden geri getirilirken, geçmiş yıllarda çalınanlar ise kayıp. Dünyaca
ünlü birçok tarihî eser müzayedesinin nadide parçaları arasında yer alan
Türk çinileri, yüksek fiyatlarla alıcı bulduğundan hırsızların vazgeçilmezleri
arasında yer alıyor. Çinilerden sonra camilerden, mescitlerden, han,
kervansaray gibi tarihî yapılardan çalınan eserlerin arasında yaygılar
(tarihî kilim ve halı) ikinci sırayı alıyor. Araştırmaya göre;
camilerden çalınan yaygıların sayısı bin 587. Çini ve yaygıların sayısının
fazlalığına karşın camilerden en çok çalınan üçüncü eşya olan şamdanların
sayısı ise 208. Şamdanları da 163 adet ile hüsn-ü hat levhaları takip
ediyor.
Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün araştırma sonuçlarına göre;
camilerden Sakal-ı Şerif'ler de çalındı. Çini, yaygı, şamdan ve levhalar
gibi çalınması normal karşılanan eşyaların yanında ne için çalındığı
bilinmeyen Sakal-ı Şerif'lerin sayısı 12. İslam âlemi için büyük önem
taşıyan Sakal-ı Şerif'in yanında 1 tane Kâbe örtüsü, 1 cübbe, 2
bayrak, 1 sarık da çalınan eşyalar arasında yer alıyor. Hırsızların çaldığı
eşyalar arasında ayrıca; avize, bakır kepçe, bakır kupa, dolap kapağı, gülabdan,
kapı örtüsü, lamba, para kasası, saat, süs eşyası, taş eser, tül ve
yazma eserler de yer alıyor.
Vakıf eserlerindeki hırsızlık olaylarının yıllarına göre dağılımına
bakıldığında ise hırsızlık olayları en çok 2000 yılında yaşanmış.
Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne bağlı cami ve benzeri tarihî mekânlarda
2000 yılı içerisinde 58 hırsızlık olayı tespit edilmiş. 2004 yılı Eylül
ayı itibarıyla ise 29 hırsızlık olayı kayıtlara geçmiş. Son bir yıldır
tarihi ve maddi değeri bulunan eserlerin envanterini çıkardıklarını söyleyen
Vakıflar Genel Müdürü Yusuf Beyazıt, çalınan eser sayısında geçmiş dönemlere
göre azalma yaşandığını; ancak imkansızlıklar yüzünden tam olarak
olayların önlenemediğini ifade etti. Beyazıt, henüz tamamlanamayan envanter
çalışmalarının çok önemli olduğunu, envanteri çıkarılan hiçbir
eserin satışının gerçekleştirilemeyeceğini dile getirdi. Yusuf Beyazıt;
"Piyasadaki talebi bu şekilde ortadan kaldırıyoruz. Çünkü çalınan
her eser geri getiriliyor." dedi.
Zaman - Aslıhan Aydın
|
