Küllerinden Doğan Dans Merkezi

Ulusal Dans Merkezi giriş holünün ve ana
merdiveninin gece görünüşü
Fotoğraf: Agathe Poupeney/ Centre National de la Danse
|
Paris'in
yeni dans merkezi CND (Centre National de la Danse-Ulusal Dans Merkezi)
kapılarını Eylül 2004'te eğitmenlere, öğrencilere ve halka açtı.
Paris'in kuzeydoğusundaki küçük bir banliyö kenti olan Pantin'de
bulunan merkez, aynı zamanda kültürel aktivitelerin banliyölere
uzanmaya başladığının da bir göstergesi. Kuruluş yılı olan
1998'den beri kendine yerleşmek için uygun bir bina arayan CND, sonunda
Paris'in merkezine yakın, dans merkezine dönüştürülebilecek eski bir
yapıda karar kıldı. Bundan sonrası ise bir yapının nasıl yıkımın
eşiğinden dönüp yeniden doğabileceğinin hoş bir hikayesi... |
Bir hayat öncesi
1960'larda Pantin'in yenilikçi komünist valisi Jean Lolive, mimar Jacques
Kalisz'den şehir için yeni bir yönetim merkezi tasarlamasını istedi. Ortaya
çıkan heykelsi ürün, zamanın giydirme cephe anlayışını protesto
edercesine betonarmeyi ön plana çıkaran ekspresyonist bir binaydı. Ama
zamanla ölçekteki büyüklük, belirsizliğe ve degradasyona yol açtı. Cephe
elemanları bakımsızlıktan dökülmeye başladı ve bazı katlar boşaltıldı.
Yetkililer 1996'de binayı kapatmaya karar verdiler. Ama bir taraftan da yapılışının
üstünden sadece 30 yıl geçmiş ve brütalist akımın güzel bir örneği
olan bu binanın yıkılmasına yetkililerin gönlü elvermiyordu.

Hervé Audibert tarafından tasarlanan
eklektik aydınlatma
|
Nihayet,
1990'ların sonunda Kültür Bakanlığı ve Pantin Valisi'nin ortak girişimiyle
bina o güne kadar yersiz yurtsuz dolanan Dans Merkezi'ne tahsis edildi ve
2000 yılında, proje kapsamında binanın renovasyonu için bir yarışma
yapılmasına karar verildi. Birincilik ödülünü Claire Guieysse ve
Antoinette Robain adlı mimarlar kazandı. Guieysse, binanın
renovasyonunda fazla zorlanmadıklarını, hali hazırda var olan yapının
en başında bir yönetim merkezinden ziyade çok amaçlı kullanıma açık
bir yapıya uygun olarak tasarlandığını ifade edecekti. |
Yenileme ve "merhaba dünya"
Ulusal Dans Merkezi için gerekli olan 11 dans stüdyosu, kütüphane,
derslikler, sergi ve konferans salonları, sinema ve kafeterya 6 katlı binanın
4 katına, 9000 m² üzerine yerleştirildi. Kalan 2 kat ise gelecekte oluşabilecek
ek kullanımlar için hiçbir değişiklik yapılmadan, eski halinde bırakıldı.
Mimarlar, özellikle betonarme cephe elemanlarını değişik kimyasal
metotlarla yenileyerek binanın ilk cephelerini yakalamaya çalıştılar. Tasarım
kısmı çoğunlukla iç mimari üzerineydi. İç mekanın programı 6 kat
boyunca devam eden 26 metre uzunluğunda bir koridor çevresinde kurgulandı ve
bu etki masif bir betonarme merdiven ve rampayla devam ettirildi. Binanın önceki
kullanımı sokağa açık ve kanal tarafına kapalıyken renovasyon sonrası
giriş koridoru çeşitli noktalardan kanala açıldı. Giriş ve kafeterya bölümlerinde
kullanılan büyük cam cepheler sayesinde bina daha şeffaf bir görünüm
kazandı. Dans stüdyoları akustik yalıtımın sağlanabileceği şekilde
tasarlandı.

Pantin'de 1960'larda Jacques Kalisz tarafından
tasarlanmış bir betonarme anıt şimdi Robain & Guieysse tarafından
Ulusal Dans Merkezi'ne dönüştürüldü.
|
Binanın
renovasyonunda birçok sanatçı da yer aldı. Hervé Audibert aydınlatma
üzerine kendi konseptini oluşturarak betonarme yapı elemanlarının
arkalarına renkli gizli ışıklar yerleştirdi. Böylelikle bina, boşaldığında
kendi varlığını hissettirebilecekti. Michelangelo Pistoletto
mobilyaları, grafik sanatçısı Pierre di Scuillo ise bina içi işaretleri
tasarladı.
Yapılışından
25 yıl sonra başarılı bir renovasyon geçirerek ikinci hayatını yaşayan
bu örnekten çıkarılacak önemli bir ders var. Eğer bir bina kendinden
bekleneni veremiyorsa, onu işlevini yerine getirememekten dolayı başarısız
ilan edebiliriz. |
Ancak binanın kendisini bu yargıya hapsetmek doğru olmayabilir. Yeni bir
amaç vererek binaya bir şans daha tanımak onu yıkıma mahkum etmekten daha
iyi bir seçenek olabilir.
Architecture Week
Çeviren: Şevin Yıldız - Arkitera
|