Mimarlık
Kentleşmenin Neresinde?
"Mimarlık Kentleşmenin Neresinde" teması ile Kale Gubu sponsorluğunda
düzenlenen Arkitera Platform 2004-2005 toplantılar serisinin ilki Diyarbakır
Sanat Merkezi'nin katkılarıyla 23 Ekim 2004 tarihinde İhsan Bilgin'in moderatörlüğünde
Ahmet Cengiz, Şeyhmus Diken, Zülküf Güneli, Nevzat Sayın ve Mustafa
Sinemillioğlu'nun katılımıyla Diyarbakır'da gerçekleştirildi.
Diyarbakır Belediyesi Tiyatro Salonu'nda düzenlenen panelde, 9 toplantının
da moderatörlüğünü yürütecek İhsan Bilgin yaptığı açılış konuşmasında,
Diyarbakır'da son 50 yıl içinde gelişen bölgenin "aidiyet
duygusu"nu korumadan geliştiğini, bunun da aslında tüm modernleşen dünyanın
sorunu olduğunu, bu sorunlara karşı ortak bir dil, bilinç geliştirilmesi,
farklı kılacak eylemlerde bulunulması gerektiğini belirtti. Bir kültürün
kaybolmasının ve yerini başka birşeyin almamasının dramatik olduğunu
ifade eden Bilgin, "yeni bir yapı yapma kültürü oluşmuyor ama madem
yapamadık bina yapmayalım denmiyor. Geldiğimiz nokta özetle bu ama böyle
devam etmek zorunda değil." diyerek sözü Diyarbakır tarihi ve
efsanelerinin usta anlatıcısı Şeyhmus Diken'e verdi.
Yazar Şeyhmus Diken konuşmasında Diyarbakır'ın yokolmuş, yıpranmış
eserleri üzerine bilgi verdi. "Bir şehrin silüeti varsa kendisi
var" diyen Diken, rantiyeci mimari anlayışın Diyarbakır'ı katlettiğini
belirtti.
Dicle üniversitesi'nde profesörlük görevine devam eden Zülküf Güneli
hazırlanan imar ve toplu konut yasalarının hiç bir işe yaramadığını,
kentlerimizin düzgün gelişebilmesi için çok ciddi yasal reformlar yapılması
gerektiğini söyledi. Dicle vadisinin gelecekte Diyarbakır projesi için önemli
bir rekreasyon alanı olabileceğini, bu elemanı iyi kullanmak gerektiğini düşünen
Güneli konuşmasını "Diyarbakır'ı nasıl görmek istiyorsunuz?"
temalı yarışmada yazılan bir şiiri okuyarak bitirdi.
İhsan Bilgin'in "Diyarbakır'da modern konut mimarisi olabilir mi, dünyada
bildiğin örnek var mı?" sorusu üzerine sözü alan Nevzat Sayın,
"olmaz, modern dünyada normlara uygun yapıdan bahsedebiliriz, ait olma
ruhunu taşıyabilir fakat yeterli değildir." dedi. Sayın, olanakların
artması ile yapılaşmadaki çirkinliğin arttığını, yeni toplu konut bölgesinde
korkunç bir paranın olduğunu ve bunun kötülük katsayısını artırdığını
belirtti ve "kötülüğün" nerde olduğunu, kimler tarafından yapıldığını,
paylaşıldığını bulmak gerektiğinin altını çizdi.
4 Ekim 2004 tarihinde 1. İstanbul Mimarlık Festivali'nde sahiplerini bulan
AMV Genç Mimar Ödülü'nün sergisi de, kazananlardan Kerem Erginoğlu ve Boğaçhan
Dündaralp'ın rehberliğinde Diyarbakır'da gezilebildi.
"Mimarlık Kentleşmenin Neresinde" sorusunun cevabını aradığımız
yolculuğun ilk durağı Diyarbakır'da, hiçbirimizin kabullenmek istemediği
bir cevapla karşılaştık. Amida...İ.Ö. 2300 yıllarında kurulmuş, birçok
kavime evsahipliği yapmış, çeşitli dini anlayışa sahip insanoğlunu kardeşlik
içinde koyun koyuna barındırmış. Diyarbakır; savaşın, kardeşin kardeşe
düşma olduğu günlerin etkilerini günümüzde, surların içine hapsolmuş
yaşamları özgürleştirme, büyüme sevdasıyla çarpık ve korkunç yapılaşması
ile yaşattırıyor sanki "dışarda" olana. Mimar gözünün acıdığı,
"neden"i sorguladığı, neden sorgulanmadığını sorguladığı bir
gelişme içinde Diyarbakır....
Arkitera Platform toplantıları 27 Kasım 2004 tarihinde aynı soruyu
sorarak Antalya'da yapılacak: Mimarlık Kentleşmenin Neresinde?
Arkitera Platform 2004-2005 döneminde gerçekleşecek buluşmalar ile ilgili
bilgi almak için: www.arkitera.com/platform/
adresini kullanabilirsiniz.
Arkitera - Beliz Özgür
|