|
Santiago Calatrava
AIA Tarafından Altın Madalya ile Ödüllendirildi
Fotoğraf: Suzanne DeChillo
Dünyaca bilinen mimar Santiago Calatrava’nın 2005 AIA Altın Madalyası’nı
kazandığı Amerikan Mimarlar Enstitüsü Yönetimi tarafından geçtiğimiz günlerde
açıklandı. Calatrava’ya ödülü Amerikan Mimarları Vakfı’nın galasında, 11 Şubat
2005 tarihinde Washington ’da “National Building Museum”da verilecek.
“Çok güzel. Çok teşekkür ederim, çok şeref duydum” diye önceki gün AIA
başkanı Eugene C. Hopkins’in telefonda haberi vermesi üzerine duygularını dile
getiren Calatrava “Kariyerimin geri kalan kısmında yaptığım işlerle bu ödüle
layık olmaya çalışacağım” diye de ekledi.
Doğadan gelen ve şiirsel bir yan taşıyan Calatrava mimarisi dünyaca
biliniyor. Bu tarzı en son da mimar-mühendis-sanatçı kalıbında yaptığı Dünya
Ticaret Merkezi Transfer Merkezi ile onaylandı. 2 milyar Dolarlık, doğal ışık
tasarımı, banliyo trenleri ile metro hatlarını Dünya Ticaret Merkezi'ne
bağlıyor. Ayrıca bu yıl milyonlar Atina’daki 2004 Yaz Olimpiyat Oyunları’nda
yarattığı uyumu çok beğendi. Bu planlar Olimpik Stadı, Agora ve “Ulusal Duvar”
için yapılmış muhteşem tasarımlar içeriyordu.
Calatrava, Thomas Jefferson, Frank Lloyd Wright, Louis Sullivan, LeCorbusier,
Louis Kahn, I.M. Pei, Cesar Pelli ve 2004 AIA Altın Madalya Sahibi Samuel
“Sambo” Mockbee gibi hayalgücü yüksek AIA Altın Madalya sahiplerinin 61.si.
Mimaride bıraktığı izler anısına Calatrava’nın adı, Washington’daki AIA merkez
ofisi lobisinde granit bir duvar üzerine kazınmak suretiyle ölümsüzleştirilecek.
Pek çok yapısının yanısıra Calatrava’nın dikkati çeken en son yapıları,
genişletilen -ABD’deki ilk binası- Milwaukee Sanat Muzesi (2001); Sondica
Havaalanı, Bilbao (2000); James Joyce Köprüsü, Dublin (2003); Auditorio de
Tenerife, Santa Cruz, Kanarya Adaları (2003); ve Kaplumbağa Koyu (Turtle
Bay)’ndaki Sundial Köprüsü, Redding, Kaliforniya (2004)’dır. Yakın zamanda
tamamlananlar ise Petach Tikvah Köprüsü, Tel Aviv; Quarto Ponte sul Grand
Canale, Venedik; bilim ve sanat şehri Valensia’da yer alan son yapısı Palacio de
las Artes’dir. Calatrava’nın ofisi bugün Atlanta Senfoni Merkezi’nde
çalışmalarına devam ediyor.
Onu ödül için aday gösteren 2004 Komitesi Başkanı J. Windom Kimsey ve 2001-02
AIA başkan yardımcısı Edward J. Kodet görüşlerini şu şekilde açıkladı: “Onun
yapılarında heykelsi bir görünüm ve mimarlığa çıkan bir mühendislik var.
Calatrava’nın yapıları müzik gibidir, iyi yönetilmiş bir müzik. Onun mimarisi
her yaşandığında zevk verir ve yeni bir anlam kazanır. Calatrava’nın çalışmaları
mimarinin özünü arar. Onun mimarisi vizyonu genişletir, insanoğlunun enerjisini
yansıtır ve heykelsi bir form ve dinamik bir yapının yarattığı mucizeler ile
büyüler. Santiago Calatrava AIA Altın Madalyası’nın nedenini açıklar. Onun
yaratıcılığı insan ruhunu yaşadığımız, çalıştığımız doğanın yaradılışına
yükseltir.”
|
Dünya Ticaret Merkezi Transfer Merkezi |
Calatrava Hakkında
Bir İspanya - Valensia yerlisi olan Calatrava’nın sanatla ilk buluşması
8 yaşında oldu. İspanya’nın diktatör lideri onun uluslararası bir
öğrenci olmasını sağladığında o henüz ergenlik çağında bir gençti.
Mimarlık eğitimini Escuela Tecnica Superior de Arquitectura’da
mühendislik doktorasını ise Zürih’de Teknoloji Ensititüsi’nde (Federal
Institute of Technology, ETH)’de yaptı. İlk bürosunu Zürih’de açtı ve
daha sonra Barselona’da 1984’de Olimpiyat Oyunları’nda yaptığı Bach de
Roda Köprüsü ile köprü tasarımcısı ünvanını kazandı. Köprüleri arasında
Sevil’deki Alamillo Köprüsü (1992), Bilbao’daki Footbridge Köprüsü
(1997), Alameda Köprüsü ve Valensia’daki metro istasyonu (1995)
bulunmaktadır. |
1989’da ikinci ofisinin açılışı Lyon’da tasarladığı, yapımı 1994’de
tamamlanan havaalanına rastlar. Onu takiben 1991’de büyük bir kültür merkezi
olan Bilim ve Sanat Şehri’ni tasarladığı dönemde 3. ofisini, yakın zamanda ise
New York’da bir ofis daha açmıştır.
Calatrava’nın aldığı sayısız ödüller arasında, “Institute of Structural
Engineers” (Strüktür Mühendisleri Enstitüsü) Altın Madalyası, Londra; “City of
Toronto Urban Design” (Toronto Kentsel Tasarım) Ödülü, Toronto; “Merit in the
Fine Arts” (Güzel Sanatlarda Yetenek) Ödülü, Kültür Bakanlığı, İspanya; Time
dergisinin “Milwaukee Sanat Müzesi” projesi için verdiği “Best of 2001” Ödülü;
“Sir Misha Black” Madalyası, Royal College of Art (Kraliyet Sanat Koleji),
Londra; “Leonardo da Vinci” Madalyası, Floransa; “Architecture of L’Academie
d’Architecture” Altın Madalyası, Paris; Zürih Üniversitesi Hukuk Okulu Çatısı
projesi için verilen “European Steel Design” (Avrupa Çelik Tasarımı) Ödülü,
İsviçre; İsveç Çelik Yapı Enstitüsü’nün verdiği “Silver Beam” (gümüş kiriş)
Ödülü, Gotherburg, İsveç; “Illuminating Design Award of Merit”, Illuminating
Engineering Society, Doğu Amerika, New York; ve 13 doktor ünvanı.
Calatrava bütün dünya tasarımcıları gibi halkın ve kullanıcıların kalbine ve
hayalgücüne hakimdir. Joseph J. Seymour -New York ve New Jersey Ulaşım Müdürü-
kendisinin sorumluluğunda olan Dünya Ticaret Merkezi Transfer Merkezi’nin yapımı
sırasında Calatrava’nın çalışmalarından etkilendi. Seymour “Bu ülke ve dünya
için bir ilham kaynağı olan Calatrava’nın yaptığı bu ulaşım merkezi hergün
binlerce kullanıcı ve turiste hizmet edecek’ demiştir. Calatrava bu ulaşım
merkezini halka açtığında bütün New York ve New Jersey’i büyülemiş, daha sonra
burası Dünya Ticaret Merkezinin odak noktası oldu. Çok inandığım bir şey var ki,
Büyük Merkez İstasyonu da dahil olmak üzere pek çok kentin transfer merkezine
rakip olan Calatrava’nın bu cam-çelik kanatlı yapısı birgün New York için ilham
verici kutsal bir yapı olacaktır.”
Amerika Mimarlar Enstitüsü Hakkında
1857’den beri AIA Amerikan mimarların profesyonel ilgi alanlarını temsil
etmektedir. AIA üyeleri gibi 74.000’in üzerinde lisanslı mimar ve
profesyonelleri yapı tasarımında yaşanabilirlik ve mükemmellik noktasında
birleştiriyor.
Arkitera - Derleyen: Alev Özkan |
