|
New York Koruma Grupları Raporu
Şehrin Anıtlar Komisyonu’nu Eleştiriyor
Fotoğraf: Arkitera
New York şehrinin Amerika’nın en iyi korunmuş mimarisine sahip olması elbette
ki bir tesadüf değil. New York’ta modern anlamdaki koruma anlayışı yaklaşık 40
yıl önce başladı. Şu anda New York şehri bölgesindeki en eski ve katı eski eser
kanunlarına sahipken kentin ileri gelen koruma grupları “Anıtlar Koruma
Komisyonu ile Çalışan Sivil Toplum Örgütlerinin Tespit Ettiği Problemler” adında
bir rapor yayınladı. Kasım sonunda şehir komisyonuna sunulan raporda belediye
yönetiminin korumacılığa olan yaklaşımının kentin mimari mirasını tehdit ettiği
iddiaları yer alıyor.
New York Şehri Anıtlar Koruma Komisyonu (LPC) tarihi, kültürel ve mimari
değeri olan yapıları ortaya çıkarmak, düzenlemek bir kimlik kazandırmak ve
korumakla yükümlü. Bugün LPC 23.000 yapının yani kentteki yapıların % 2.3’ünün
denetimini yapıyor. Rapora göre LPC sorumluluğundaki yapıların korumasını
yapamıyor; ayrıca tarihi bir kimliğe sahip olan yapıların yıpranmasına ya da
daha büyük değişimler yaşamasına da engel olamıyor.
Korumacılar komisyonun önemli kararları alırken halka danışmadığını ve keyfi
hareket ettiğini iddia ediyor. Ayrıca komisyondaki prosedür değişikliğinden de
pek memnun olmadıklarını belirtiyorlar. Özellikle halk şikayetlerinden oluşması
alışılagelmiş olan denetleme bölümünün basit bir idarecilik anlayışıyla
yönetildiğini bildiriyorlar. Raporu hazırlayan organizasyondan Tarihi Bölge
Konseyi Başkanı Simeon Bankoff “Son 10-15 yıldır kurum daha az şeffaf ve daha
fazla bürokratik oldu, gereksiz yere bir sürü işlem yapılıyor” dedi.
Anıtlar Koruma Komisyonu başkanı Robert Tierny ise rapordaki iddiaları kabul
etmiyor. Yılda 8.000-9.000 halk şikayeti kabul ettiklerini ve daha fazlasının
değerlendirme açısından elverişli olmayacağını ekliyor. Halktan gelecek olan
bilgi ne kadar önemli olsa da nihayetinde kararların profesyonel korumacılar
tarafından alınması gerektiğini söylüyor. Tierny halkın bir faktör olduğunu ama
asıl ateşleyici olmadığını ekliyor.
Anthony Tung “Dünya Şehirlerini Koruma” kitabının yazarı ve Anıtlar Koruma
Komisyonunun 1978-1988 yılları arasındaki başkanı, komisyonun koruma
standartlarını kaybettiğini söylüyor. “Kent silüetinde hissedilir bir
tarihi-mimari kayıp söz konusu ve bu son on yıldan beri süregelmektedir. Bu
bazen belirgin öğelerin, bazen de tarihi bir bölgedeki küçük bir pencerenin yok
olması şeklinde gözlemlenebilir”. Bu raporun izlediği yol şunu söyler: Karar
verme sürecinin kalitesindeki değişiklik, korumacılık anlayışının kalitesini
düşürmüştür.
Architectural Record - Alex Ulam
Çeviren: Alev Özkan |
