MAK’ta Peter Eisenman Gösterisi

Fotoğraflar: Wolfgang Woessner/MAK
Mimari bir proje tamamlanmış bir sanat eseri
görünümündedir. Venedik Bienali’nde Leone d’Oro (Altın Aslan) Ödülü
kazandığı yıl kariyerinin dönüm noktasında olan Peter Eisenman, Viyana’daki MAK
Galerisi için özel olarak hazırladığı büyük ölçekli enstelasyonun herkes
tarafından ziyaret edilip incelenmesini öneriyor.
“Beyaz-Sıcak Duvarlarda Yalınayak” isimli
retrospektif sergi, 1932’de New Jersey’de doğan Eisenman’ın mekan deneyimi ve
yerleştirmesine de bağlı olarak kronolojik bir düzenden oluşan projeleriyle 40
yıllık dönemini kapsıyor.
Serginin
ilginç olmasının en büyük nedeni büyük bir huzursuzluk yaratması. Kimliksiz bir
mimarlık bütün bir sergi holüne dönüşerek sadece MAK Binası’nı değil kendini de
olmadığını kanıtlarcasına saklıyor. Bu da sadece alçak zeminde bulunan sergi
mekanında hareket ederken farkediliyor.
Mekanın içi ve açıklıklardan çıkan beklenmeyen
manzaralar, Peter Eisenman’ın işlerinin sergilendiği sergi tasarımı ve MAK
mimarlığının orjinalliği ilişkisi üzerine tekrar düşünmeyi sağlıyor.
Sergilenen projeler, Eisenman’ın erken dönemde
yaptığı tek ailelik evlerden Ohio’daki Wexner Görsel Sanatlar Merkezi gibi
gelecekteki gelişmelere temel oluşturan projelerine ve şu an yapımı devam eden
Santiago de Compostela’daki Galicia Kültür Kenti ve Berlin’deki “Öldürülen
Avrupalı Yahudi Anıtı” gibi büyük ölçekli projelere kadar çeşitlilik gösteriyor.
Sergiyi önemli kılan diğer durum ise Eisenman’ın yazılarında ve
öğrettiklerindeki kuram ve tarih ilişkisi.
Peter Eisenman’ın işleri genelde karmaşık ve
okunması zor projeler. Mimarlığın özüne yönelik sorularında değişmeyen bir
dönüşüm var; ya cephe, çatı ve fonksiyona yönelik geleneksel kavramları alt eder
ya da mimarlıkta radikal düşüncelerin gösterilmesine karşı çıkar. Terragni ve
Palladio çalışmalarındaki tarihsel mimarlık olgusu ile olağandışı sonuçlar veren
yeni tasarım süreçlerini geliştirmesiyle karşı karşıya gelmesi bunun
sonucu.Bundan oluşan diyagram bile kritik bir rol oynuyor. Eisenman, diyagramı
mimarlıktaki anlamın yanında strüktürlerin de analizi ve dekonstrükte edilmesi
için bir araç olarak tanımlar. Sergi aslında Eisenman’ın tasarım sürecinde
sürdüğü izleri gösteren bir dizi üç boyutlu diyagramlardan oluşuyor. Bu şekilde
sergi Eisenman’ın iç dünyasının üç boyutlu bir psikoanalizi rolünü oynarken
dinamik bir mekansal deneyime fiziksel bir gerçeklik de katıyor.
Küratörlüğünü Tulga Beyerle’nin yaptığı Peter
Eisenman’ın projelerinden oluşan “Beyaz-Sıcak Duvarlarda Yalınayak” isimli
sergisi 15 Aralık 2004’te açıldı ve 22 Mayıs 2005’e kadar ziyaret edilebilecek.
Sergi hakkında detaylı bilgi edinmek için
tıklayın.
Derleyen: Rabia Alga - Arkitera |