|
İzmit Körfezi'nde tsunami
 Dört
bin yıl içinde, M.Ö. 2100'den günümüze kadar, Marmara'da ciddi can ve mal
kaybına yol açan üç yüz deprem kaydediliyor. Bu depremler nedeniyle, otuz
tsunami yine kayıtlar arasında yer alıyor.
Tsunami, liman dalgası ya da bizim bilim adamlarının
Türkçe deyişiyle, depreşim dalgaları, Güney Asya depremi sonrasında olanca
ağırlığı ile gündeme geliyor. Ve gözler ister istemez, Türkiye'ye çevirliyor.
Bu alanda bizde uluslararası çapta araştırmalar var.
Tsunami konusunda uzman bilim adamı, ODTÜ öğretim üyesi Prof. Ahmet Cevdet
Yalçıner'in, bir ekiple birlikte yürüttüğü çalışmalar, Marmara'daki gerçeği
sergiliyor.
Bir-altı metre
99 depreminden sonra, geriye de giderek, bir grup bilim adamı Marmara'daki
tsunamileri inceliyor. Ahmet Cevdet Yalçıner, Yıldız Altınok, Bedri Alpar ve
Şükrü Ersoy tarafından yapılan incelemeye göre:
Tarih sırasına göre, 128, 358, 447, 480, 553, 557,
740, 989, 1344, 1509, 1646, 1754, 1766, 1894, 1935, 1963 yıllarında Marmara
depremleri sonrasında, Marmara'nın çeşitli bölgelerinde farklı yüksekliklerde
tsunami kaydediliyor.
Bu depremlerin büyüklüğü 5.5 ile 8 arasında
değişiyor. Çok sarsıcı, çok can ve mal kaybına yol açıyor. Hemen hepsi
İstanbul'u ve çevresini vuruyor.
Aynı depremlerde görülen tsunamilerin yüksekliği
ise, bir ile altı metre arasında değişiyor. Tsunamiler de, İstanbul ve İzmit
Körfezi'ndeki yerleşim yerlerinde, zaman zaman Güney Asya'daki gibi, ciddi
hasarlara yol açıyor.
Örneğin, Unkapanı ve Karaköy Köprüleri su altında
kalıyor. Yeşilköy'de kıyıda ilk üç sıradaki evleri dalgalar silip götürüyor.
Kartal'dan Mudanya'ya kadar, değişik bölgelerde evler yıkılıyor.
Krokideki gibi
Adı geçen bilim adamlarının çalışmasında, 99 Marmara Depremindeki tsunami ayrıca
inceleniyor.
Araştırma, krokide görüldüğü gibi, 99 depreminde
İzmit Körfezi'ndeki tsunamilerin nerede, hangi yükseklikte etkili olduğunu
gösteriyor. 99'da İzmit Körfezi'nin iki yakası da, tsunamiden kendini
kurtaramıyor.
Deniz göçmesi, kıyı heyelanı, karaya vuran ölü
balıklar, kıyı şeridinde su baskınına uğrayan yerleşim bölgeleri, oradaki dalga
büyüklüklerine göre, tek tek belirtiliyor.
Hiç tartışmaya yer bırakmayacak biçimde, 99'da
tsunami var. Ne var ki, o tarihte, yani daha beşbuçuk yıl önce, bu bilgilere
bugünkü kadar ne değer veriliyor, ne de herkesin dikkatini çekiyor.
Ancak, Güney Asya'daki tsunami sonrasında, Marmara
için olay artık çok ciddi.
Endonezya'da ABD işgali!..
Deprem nedeniyle yardım ağzıyla karışık, fırsat bu fırsat, Amerika
Endonezya'ya tam 15 bin asker çıkartıyor!.. Hatta, bu karmaşa nedeniyle, iki ABD
askeri helikopteri düşüyor!..
AKP Balıkesir milletvekili Turhan Çömez kişisel
girişimle, deprem sonrasında yardımla bağlantılı, sivil toplum kuruluşlarına
bilgi desteği sağlamak üzere, Endonezya'ya gidiyor. Gözlemleri ilginç. En
önemlisi, ABD'nin Endonezya'ya farklı ilgisi!..
Endonezya, ABD'nin Irak işgaline karşı!..
Endonezya, ve Sumatra doğalgaz ve petrol yataklarına sahip!..
Ayrıca, bölgedeki en önemli boğazı, su geçiş
kaynağını elinde tutuyor.
Ayrılıkçı ve radikal unsurlar da, eksik değil o bölgede.
Deprem ABD için bir fırsat yaratıyor!.. "Yardım ediyoruz" diye diye, şu ana
kadar 15 bin asker çıkartıyor Endonezya'ya!.. Farklı gerekçeler bir anda
birleşiyor ve deprem yardımı altında bir işgal başlıyor orada
Hürriyet - Yalçın Doğan |
