Mortgage'da istikrar koşulu
Halk arasında ''Kira öder gibi konut sahibi olma''
diye bilinen Mortgage (konut finansman sistemi) sistemine yönelik yasa taslağı
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından Başbakanlık'a gönderildi.
Taslak, Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener ve
danışmanları tarafından incelenirken sistemin başarısı için birinci koşulun
''ekonomik istikrar ve reel faiz oranlarının düşmesi'' olduğu vurgulandı.
Başbakanlık raporunda, ''Ne kadar iyi bir sistem kurulsa dahi, konut finansman
sisteminin geniş kitlelere, orta ve dar gelir gruplarına hitap edebilmesi için
bu konuda biraz daha gelişme sağlanması büyük önem taşımaktadır'' yorumu
yapıldı. Yurttaşların 20 yıla kadar uzun vadelerle ve çok düşük faizle kira öder
gibi konut sahibi olmasını öngören yasa taslağı Başbakanlık'ta incelemeye
alındı.
Taslakta değişiklik
Taslakta bazı değişikliklere de gidildi. Taslakta, ''ev sahibi olmak isteyen
kişilerin satın alacakları konut üzerinde ipotek yaptırarak uzun vadeli kredi
kullanması'' öngörüldü. Bunun için bankaların kredi vermesi yerine ''Kamu
finansman fonlarının düzenlenmesi ve bunların ikinci piyasada işlem görmesi''
uygun bulundu. Taslak, ''kamu finansman fonları'' ile ''ipotek finansman
kuruluşlarının'' düzenlenmesi esasına dayandırıldı. Taslaktaki önemli diğer
düzenleme de ''İpotek Finansman Kuruluşu'' na ilişkin oldu. Buna göre, ikinci
piyasa kuruluşu olarak çalışacak bu kurum, SPK tarafından denetlenecek ve anonim
şirket olarak kurulacak. Yabancı sermaye sahipleri de bu kuruluşları
kurabilecek. İpotek finansmanı kuruluşlarına çeşitli vergi teşvikleri
getirilecek. Bu kuruluşlardan Bakanlar Kurulu tarafından uygun görülenlere,
yükümlülüklerinin 400 trilyon liraya kadar olan kısmı için Hazine'nin geri ödeme
garantisi verilebilecek.
Hazırlanan ilk taslakta, kamu destekli tek bir
ipotek finansmanı kuruluşu öngörülürken bunun tekelci bir yapı oluşturacağı
gerekçesiyle değişiklik yapıldı. Serbest rekabeti amaçlayan ikinci taslakta,
gerekli koşulları sağlayan tüm sermaye sahiplerinin çok sayıda kamu finansmanı
kuruluşu oluşturabileceği öngörüldü.
Taslağı inceleyen Başbakanlık, sistemin başarısı
için öncelikle reel faiz oranlarındaki düşüşün devam etmesi ve ekonomik
istikrarın sürmesi gerektiğini ortaya koydu. Bu konuda biraz daha gelişme
sağlanmasının büyük önem taşıdığı anlatıldı.
Fonlar kurulacak
Konut finansman sistemini savunan Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener şöyle
konuştu: ''Türkiye'de mevduatın ortalama vadesi 3 ay. 3 aylık vadeyle aldıkları
parayı, konut kredisi olarak 15-20 yıl gibi çok uzun süreyle nasıl verecekler?
Bu karşılıklı dengeler açısından mümkün değil. Bu yüzden kamu finansman fonları
kurulacak''
Cumhuriyet |