Deniz suyu çekilmesi
depremle ilgili değil
Çanakkale, İstanbul ve Gökova Körfezi’nde, deniz
suyunun çekilmesi “deprem” söylentisine yol açtı. Uzmanlar, paniğe gerek
olmadığını, denizdeki gelgitin doğal bir hareket olduğunu söyledi.
Güney Asya’da 9,0 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunami öncesi deniz
suyu çekilmişti. Ardından da dev dalgalar 160 bin insanın ölümüne yol açmıştı.
Bu acı olayın yaraları sarılmadan Gökova Körfezi’nde yaklaşık 10 metre, daha
sonra da Marmaris Hisarönü Körfezi Kızkumu mevkiinde de 50 metreye kadar deniz
suyunun çekilmesi endişeye neden oldu. Bunun hiçbir şekilde depremle ilgisi
olmadığını vurgulayan uzmanlar, “Denizdeki akıntılar yön değiştiriyor. Bu tür
olaylar kıyılarda çekilme ya da taşkınlara sebep oluyor.” açıklamasını yaptı.
İstanbul ve Çanakkale Boğazı'ndaki deniz suyu
ölçümlerini yapan Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri (VTS) yetkilileri de,
deniz suyu seviyesindeki değişikliklerin mevsimsel olduğunu belirtti. VTS
kayıtlarına göre boğazlardaki alçalmaların geçen sene de yaşandığı, Çanakkale'de
2004'ün aynı günlerinde deniz suyunun 35 santim alçaldığı öğrenildi.
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve
Teknolojisi Enstitüsü Deniz Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Atilla
Uluğ, Çanakkale’deki su çekilmelerinin astronomik ve meteorolojik hareketlerle
açıklanabileceğini ifade etti. “Çanakkale Boğazı’nda sular 2 metre çekildi.
Deprem olacak, tsunami olacak.” şeklindeki haberlerin gerçeği yansıtmadığını
kaydeden Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Doç.
Dr. Adem Tekinay ise “Sarıçay, Çanakkale Boğazı’na akan bir kanal. Burada
balıkçılar teknelerini bağlıyor. Gelgit sonrası suların çekilmesiyle burada
bağlı tekneler, çöplerden kaynaklanan balçığın üzerinde kaldı. Halbuki önceki
yıllarda da gelgit oluyordu; fakat o zamanlar çay bu kadar kirli değildi.” diye
konuştu. Marmaris Kaymakamı Cemalettin Özdemir de heyecan ve paniğe gerek
olmadığını söyledi. Özdemir, “Marmaris’te ve diğer kıyı kentlerinde yaşanan
deniz çekilmesini Gökova’daki fay hatlarına bağlamak doğru değil. Denizlerde,
okyanuslarda akıntılar var. Uzmanlara göre denizlerin altındaki akıntılar yön
değiştiriyor. Bu tür olaylar kıyılarda çekilme ya da taşkınlara sebep oluyor.”
dedi.
Boğazlarda görev yapan ve konuyu yakından takip eden
Ulaştırma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Kaptan Barış Tozar ise deniz suyu
seviyesindeki değişikliklerin Karadeniz havzasını besleyen nehirlere bağlı
olarak her sene belirli periyotlarla tekrarlandığını hatırlattı. Tozar'ın
verdiği bilgiye göre, havzayı besleyen 8 nehir nedeniyle Karadeniz'de su
seviyesi, Marmara Denizi'ne göre 50-60 santimetre yüksekte yer alıyor. Bu
yükseklik bazen 60-70 santimetreye kadar çıkabiliyor. Çekilme de bu yüksekliğin
seviyesinden kaynaklanıyor.
Bölgede 10 yıldan bu yana yer incelemeleri yapan
jeofizik mühendisi Hakan Beyaz da, deniz suyu çekilmelerinin deprem ya da
tsunami ile ilgisinin bulunmadığını kaydetti. Beyaz, “Çekilme yalnızca Gökova’da
olsaydı, depremle alakalı diyebilirdik. Gökova’da dalma batma zonu yok.
Kesinlikle depremle alakalı bir durum değil. Çekilme yalnız burada değil, Ege ve
tüm Akdeniz’de var.” değerlendirmesinde bulundu.
Zaman - Muzaffer Altunay - Adem Ülker |