|
Van Gölü ölüyor
En büyük gölümüz Van Gölü, yüzde 40’lık
kirlilik oranıyla çok ciddi bir tehdit altında. 100 milimetrede 700 olması
gereken kolibasili oranının yer yer 5300 seviyelerine ulaştığı gölün, bu
kirlenmeyle 25 yıllık ömrü kaldı. Uzmanlar, gerekli önlemlerin alınması halinde
gölün ancak 50 yılda tertemiz hale geleceğini söylediler.
Türkiye’nin en büyük gölü olan Van
Gölü’nde kirlilik her geçen gün tehlikeli boyutlara ulaşırken, uzmanlar gölün
geleceği için endişelerini dile getirdi.
Göl kıyılarından aldığı su numunelerini
inceleyen Yrd. Doç. Dr. Orhan Deniz, gölde kirlilik oranının yüzde 40 olduğunu,
bu durumun sürmesi halinde 25 yıllık ömrü kaldığını söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Deniz, ‘İnsan sağlığı
için 100 milimetrede 700 olması gereken kolibasili oranı göl kıyılarında yer yer
5 bin 300 seviyelerine ulaşıyor’ dedi.
Numuneler kirli çıktı
Tuzlu ve sodalı suyuyla 3 bin 900 hektar alana sahip Türkiye’nin en büyük gölü
olan Van Gölü, son yıllarda ciddi şekilde kirleniyor. 538 kilometrelik kıyı
şeridine sahip olan gölü başta yerleşim birimlerinden akan kanalizayon, kirli su
ve katı atıklarlar bir türlü önlenemiyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen
Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Orhan Deniz, göl
çevresinde 18 ayrı noktadan aldığı su numunelerini inceleyince, kirlilik
oranının yüzde 40’lara çıktığını tespit etti. Gölün kirlenmesinin bölgede
yaşanan göçle parelel olarak arttığına dikkat çeken Yrd.Doç.Dr. Deniz, şunları
söyledi:
50 yılda temizlenir
‘Van’ın nüfusu göçle birlikte 150 binlerden 400 binlere ulaştı. Düzensiz ve
hızlı yaşanan göç, mevcut kanalizasyon şebekelerin ile arıtma tesislerini
yetersiz hale getirdi. Bu insanların bugün yaşadığı bölgelerde kanalizasyon
sistemi yok, atıklar dereler aracılığıyla göle gidiyor. İnsan sağlığı için 100
mililitrede 700 olan kolibasili oranı, gölde Van kıyılarında 2 bin 100,
Bitlis’in Tatvan İlçesi kıyılarında ise 5 bin 300’e ulaşıyor. Önlem alınmayıp,
kirlilik böyle devam ettiği sürece Van Gölü’nün 25 yıl ömrü kalmıştır. 25 yıl
sonra gölün kenarına bile yaklaşılamayacak. Kapalı bir havza olan Van Gölü,
bütün yerleşim birimlerine kanalizasyon yapılması ve önlem alınması halinde
ancak 50 yıl sonra temiz bir hale gelebilecek.’
48 trilyonluk kaynak
Van Gölü’nün kirlilikten kurtarılması, çevre yerleşim birimlerine kanalizayon
sistemi kurulması için Bayındırlık Bakanlığı’nın 48 trilyon lira kaynak ayırdığı
belirtildi.
Kirlenme çok ciddi projeler
hazırlıyoruz
Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Van Gölü’nün kirliliğinin ciddi boyutlarda
olduğunu ve kurtarmak için proje hazırladıklarını söyledi. Gölün kirliliğinin
önüne geçilmesi için çeşitli projeler hazırladıklarını belirten Bakan Pepe, Van
Gölü’nün Türkiye için büyük önem taşıdığını söyledi. Pepe, ‘Derelerden akan
sular arıtılmadan Van Gölü’ne akıyor. Çok ciddi bir kirlenme söz konusu. Turizm
açısından önemli olan Van Gölü’nün kirlilikten kurtarılması için belediye ve
valiliklerin hazırlayacakları projelere destek vereceğiz. Ayrıca bizde bu konuda
projeler hazırlıyoruz’ dedi.
Mikrop akıyor
400 bin nüfuslu Van’ın kanalizasyon sularını Akköprü ve Kirman dereleri doğrudan
göle taşıyor. Erciş ile Bitlis’in Adilcevaz, Tatvan, Ahlat ilçelerinin atık
suları da derelerle göle akıyor. Bir başka kirlilik nedeni ise çöpler. Sivil
toplum örgütleri ve çevreciler zaman zaman sahilde çöp toplarken, poşetler
dolusu çöp dağları oluşuyor.
Şehir tam 30 yıldır kirletiyor
Van Belediye Başkanı AKP’li Burhan Yenigün, kentin yüzde 70’inde alt yapı ve
kanalizasyon sistemi bulunmadığını, Van Gölü’nün de son 30 yıldır kirlendiğini
söyledi. Gölün kirlilikten kurtulması için hazırladıkları projeleri devreye
sokmaya başladıklarını belirten Başkan Yenigün, öncelikli olarak dereleri islah
edeceklerini, kentin alt yapı ve kanalizayon sistemini 2005 yılı sonuna kadar
devreye sokacaklarını kaydetti. Öncelik olarak Kirman, Akköprü ve Kurubaş
derelerini ıslah edeceklerini belirten Başkan Yenigün, şöyle konuştu: ‘Bu
derelerdeki kanalizasyon ve katı atıklar direkt göle taşınıyor. Biz bu dereleri
ıslah etmek için kolektörler yapıyoruz. Buradaki sular kolektörler aracılığıyla
arıtma tetislerine gittikten sora göle dökülecek. 2005 yılı sonlarına kadar da
Van kent merkezindeki kanalizasyon sıkıntısını tamamen giderilecek. Alınan diğer
tedbirlerle gölün kirliliğini önleyeceğiz. Türkiye’nin en büyük gölü bizim için
büyük önem taşıyor. Artık geçmişte yaşananlar tekrarlanmayacak. Göl pırıl pırıl
hale gelecek’
Hürriyet - Osman Bekleyen - Feyat Erdemir |
