Körfez isgal altında
Ticari
gemilerin başka denizlerden balans tanklarında getirdiği sular denizlerimiz için
büyük tehlike oluşturuyor. Bu suların içinde yaşayan katil yosunlar ve zararlı
mikroskobik canlılar, sahillerimizi ve deniz canlılarını tehdit ediyor. İzmir
Körfezi'ne boşaltılan balans tanklarındaki suyla gelen bu tür canlıların Körfez
tabanının yüzde 76'sını işgal ettiği açıklandı. Bu zararlı canlıların birkaç yıl
içinde balık çiftliklerinde toplu ölümlere neden olacağı bildirildi.
Ticari gemiler limanda yüklerini
boşalttıktan sonra geminin dengesini korumak ve daha hızlı yol almak için
bulundukları limandan su alıyorlar. Balans tanklarına dolan bu sular alınan
bölgedeki deniz canlılarını da barındırıyor. Geminin içindeki sular bir sonraki
limanda denize boşaltıldığı zaman, suda yaşayan canlılar yeni bölgenin eko
sistemi için büyük bir tehlike yaratıyor.
Balans tanklarından yeni bölgeye
boşalan zararlı canlılar girdikleri çevreye hızla yayılarak buradaki yaşamı yok
ediyorlar. Dünyanın pekçok ülkesinde balans sularının getirdiği bu tehlikeye
karşı önlemler alınırken Türkiye kıyıları hala korumasız durumda. Rusya
gemilerin limana balans sularını boşalttıktan sonra girmesini isterken
Avusturalya, gemilerin en az 200 mil uzakta balans sularını değiştirmelerini
talep ediyor.
Ege'de tehlike
Balans tanklarındaki sularla gelen zararlı canlıların en fazla görüldüğü
yerlerin başında Ege sahilleri ve İzmir Körfezi geliyor. Dokuz Eylül
Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Nihayet
Bizsel, İzmir Körfezi'nde Japonya menşeili mikroskobik canlılara sıkça
rastladıklarını söyledi. Bu tür canlıların Türkiye'ye ancak taşıma yoluyla
gelebileceğini belirten Bizsel, 'Deniz hayatının besin zincirinin ilk halkasını
oluşturan bu canlılar içlerindeki zehirle deniz kabukluları ve balıkları
öldürüyorlar. Başka ülkelerden İzmir Körfezi'ne getirilen bu yaratıklar, Türk
suları için büyük tehlike oluşturuyorlar. Körfezde bulduğumuz örnekler Japonya
ve Avusturalya'da toplu balık ölümlerine neden oldular.
Balık çiftlikleri bu canlıların yaptığı
katliam yüzünden kapanmak zorunda kalmıştı. Türk balıkçılığının da zarar
görmemesi için gemilerin balans sularına denetim gerekli. Denizlerimizi
korumalıyız' dedi.
Körfezi kapladılar
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Melih Ertan Çınar,
eko sistemin güçlü olmadığı bölgelerde istilacı türlerin hızla yayıldığını
söyledi. Liman ağızlarında yaşayan canlıların güçsüzleştiğini belirten Çınar,
istilacı türlerin buraları kısa sürede ele geçirdiklerini ifade etti.
İzmir Körfezi'nin dibinin yüzde
76'sının Türkiye'de bulunmayan egzotik türler tarafından kaplandığına dikkat
çeken Çınar, '5 yıl önce bu türler yoktu. Ancak gemilerle gelen bu istilacı
canlılar, hızla körfezi kapladılar. İzmir Körfezi'nde 9 omurgasız egzotik türe
rastladık. Bunlar kıyılarımız için büyük tehlike oluşturuyorlar' diye konuştu.
Balans sularının açık denize
boşaltılmasının kıyıları korumak için şart olduğunu kaydeden Doç. Dr. Melih
Ertan Çınar, temiz suda istilacı türlerin lavralarının yaşamasının zor olduğunu
dile getirdi. Temiz suda güçlü türlerin yaşadığını belirten Çınar, 'Lavralar
burada gelişme şansı bulamıyor. Birçok ülke de kendini korumak için balans
sularını açık deniz de boşalttırıyor. Türkiye'nin de benzer bir uygulama yapması
gerekir' dedi.
Akşam - Deniz Hancı |