|
Pritzker Ödüllü a)en
genç b)Iraklı c)kadın mimar; Zaha Hadid
Mimarlığın Nobel'i sayılan Pritzker
Ödülü'nün 2004'teki sahibi Iraklı mimar Zaha Hadid. 1979'da Hyatt Otelleri Vakfı
tarafından konulan bu ödülün en genç (daha yaşlı gösteriyor ama 1950 doğumlu) ve
ilk kadın sahibi. Haberturk TV'de Cuma akşamları yaptığım Aktüalite isimli
program için geçen hafta Teknik Üniversite'deki konferansından önce Zaha
Hadid'le mülakat yaptım. Amerika ve Japonya gibi mimaride çok iddialı ülkelerde
sürekli konkurlar kazanıyor ve herkesin konuştuğu prestijli binalar yapıyor. Rus
sanatçı Kazimir Maleviç'in (1878-1935) dünyaya tanıştırdığı Suprematist akım
Zaha Hadid'i de kavramış, tıpkı Maleviç gibi onun da yüzeyleri gökyüzünü
deliyor. Zaten kendisine Mayıs ayında Maleviç'in şehri St. Petersburg'da jüri
başkanı Lord Rotschild, Pritzker Ödülü'nü verirken, bu ödülü mimarideki
gelenekselliğe meydan okuduğu, tipolojiyi kırdığı için aldığını söyledi.
Zaha Hadid'in Londra'da 90 kişilik bir
ofisi var. Artık milyon dolarlar kazanıyor tabii. Uluslararası piyasalarda
girdiği her konkuru kazana kazana dünya Hadid'e saygı duymayı öğrenmiş. Bu da
son altı yıldır olmuş. Mimari çevreler Zaha Hadid'in piyasalarda at koşturmasını
önceleri pek kolay kabullenememiş. 'Zaten bana diplomatik dille egzantrik,
diplomatik olmayanlar ise çatlak (freak) derlerdi' diyor. Bu başarısını aşırı
çalışmasına bağlıyor. 'Mimarlık da aynen tıp gibidir. Eğer araştırma yapılmazsa
yeniliklere ulaşılmaz. Ben de yıllarca laboratuvar çalışmaları yaptım' diyor.
Bağdat'ta politikanın tam içersinde bir babanın kızı. Orta öğrenimini Bağdat'ta
bir rahibeler okulunda tamamlamış. 'Şii, Sünni, Hristiyan, Yahudi birçok kızla
beraber okudum. 6 yaşıma kadar dinimin ne olduğunun bile farkına varmadım. Irak
o zamanlar o kadar toleranslı bir ülkeydi. Umarım bundan sonra Irak'ın
laikliğine zarar gelmez, özellikle kadınlar açısından kazanılmış haklar
kaybedilmez' diyor.
Akşam - Serfiraz Ergun
|
