Küresel ısınma
göçlere yol açacak
Nisan
ayında Birleşmiş Milletler’in açıklayacağı küresel ısınmayla ilgili yeni rapora
ozonla ilgili katkı sağlayan İstanbul Üniversitesi Meteoroloji Bölümü Öğretim
Üyesi Selahattin İncecik, yeni raporun bir önceki raporla benzerlik taşıdığını
ifade etti.
İncecik, “Hazırlanan raporlar kara
senaryo değil. Raporda uluslararası sorumluluklara yer veriliyor.” dedi. BM’nin
hazırladığı 5’inci ve son raporda 2100 yılına kadar Dünya’nın ortalama
sıcaklığının 1,4 ila 5,8 derece artmasının beklendiği ifade ediliyordu. Küresel
ısınma, sanayi devriminden bugüne kadar 0,8 derece artış göstermişti.
İncecik’in yeni raporla ilgili verdiği
bilgilere göre, atmosferdeki yüzde 35’lik karbondioksit (CO2) artışı hızlanmaya
başladı. Bu durum 5,8 derecelere ulaşan sıcaklık değişikliğine sebep olacak.
Sıcaklığın sebep olduğu kuraklık, Orta Asya’daki Türk göçüne benzer mülteci
akınlarına yol açacak. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ecmel Erlat, göç edecek kişilere ‘iklim mültecisi’ adını
veriyor. Doç. Dr. Erlat, 100 yıllık senaryoya göre, kuraklıktan en fazla
etkilenecek kıtanın Afrika olacağını söylüyor. Ortalama 15,5 derece olan küresel
sıcaklığın artması; buzulların erimesi ve deniz seviyesindeki yükselmeyi de
beraberinde getirecek. Doç. Dr. Erlat’a göre bu değişikliklerin etkisi şimdiden
görülmeye başlandı. Birçok tropikal bitki ve hayvan daha kuzey enlemlere doğru
göç ediyor. Malarya gibi tropikal hastalıklar orta enlemlerde yaygınlık
kazanıyor. Birçok tropikal balık Süveyş Kanalı’nı geçip Akdeniz’e yayılıyor.
Ekosistem değişiyor.
Küresel ısınmanın ana sebebi petrol ve
kömürden çıkan karbondioksit gazı. Çünkü bu gaz, en çok ısı tutma özelliği olan
gaz olarak biliniyor. Atmosfere en çok karbondioksit salan ülke olan ABD’nin,
küresel ısınmayı engelleyen Kyoto Sözleşmesi’ni imzalamaması, ısı artışının en
büyük sebepleri arasında gösteriliyor. Küresel ısınma Kyoto Protokolü’ne uygun
olarak karbondioksit kullanımını azaltıcı tedbirlerle önlenebiliyor. Protokol,
2012 yılına kadar sanayileşmiş ülkelerde sera etkisi yapan karbondioksit gibi
gazların atmosfere salınım oranının yüzde 5,2 oranında düşürülmesini öngörüyor.
Kyoto Sözleşmesi, Japonya’nın Kyoto kentinde 1997 yılında hazırlandı. Sözleşme
16 Şubat’ta yürürlüğe giriyor. 134 ülkenin imza koyduğu düzenlemeler, fosil
yakıt tüketimini sınırlıyor.
Türkiye’nin güney bölgeleri ısınıyor
Bilim adamlarına göre küresel ısınma Türkiye’de en çok Doğu, Güneydoğu,
Marmara ve Ege bölgelerinde etkisini gösterecek. Doç. Dr. Ecmel Erlat’ın verdiği
bilgilere göre, Türkiye’de 1930’lu yılların başından günümüze kadar düzenli
olarak sıcaklar kayda geçirildi. Bu rakamlar karşılaştırıldığında Türkiye’deki
küresel ısınmanın dünyaya paralel olarak arttığı görülüyor. Sıcaklıklar,
Türkiye’nin güney bölgelerinde artma eğilimi gösterdi. Bu artış eğilimi 90’lı
yıllardan itibaren günlük en yüksek sıcaklıklarda da hissedilmeye başlandı.
Kar gitti, yağmur geliyor sıcaklık
10 derece artacak
Türkiye yeni bir yağışlı havanın etkisine girecek. Yağışlar, Marmara’nın
batısı, Kıyı Ege ve Batı Akdeniz’de etkili ve sürekli olacak. Hava sıcaklıkları
ise kuvvetli lodosla birlikte yurdun batısından başlayarak 8-10 derece artacak.
Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre, yağışlar
yurdu batı bölgelerinden başlayarak etkisi altına alacak. Bugün Marmara’nın
batısı, Ege, Akdeniz bölgeleri ile sabah saatlerinde Ankara, Çankırı ve
Kastamonu çevrelerinde yağış görülecek. Yağışlar, Güney Ege ve Batı Akdeniz’de
etkili olmak üzere yağmur ve sağanak, Ankara, Çankırı ve Kastamonu çevrelerinde
hafif, karla karışık yağmur ve kar şeklinde olacak. Yağışlı hava yarın
Marmara’nın batısı, Ege ve Batı Akdeniz’de devam edecek. Yağışlar Marmara’nın
batısı, Kıyı Ege ve Batı Akdeniz kıyılarında etkili ve sürekli olacak.
Çarşamba günü ise Marmara, Ege, Batı
Akdeniz, İç Anadolu’nun batısı ile Bolu ve Zonguldak çevreleri yağışlı geçecek.
Yağışlar, Marmara’nın batısı, Kıyı Ege ve Batı Akdeniz’de etkili ve sürekli
olacak. Diğer yerlerde ise parçalı ve az bulutlu bir hava görülecek. Lodos
Marmara ve Kıyı Ege’de, yarın yurdun iç ve batı kesimlerinde kuvvetli ve kısa
süreli fırtına şeklinde esecek. Güney Ege ve Batı Akdeniz’de yağışların
oluşturacağı olumsuz şartlara karşı vatandaşların tedbirli olmaları gerekiyor.
Zaman - Şerif Erdikici |