|
Konutta rekabet tam
gaz
İpotekli konut alım sistemi mortgage
başlamadan bankalar konut kredisinden pay alabilmek için atağa kalktı. Faiz
oranlarını art arda aşağı çeken bankalar, vadeyi ise 20 yıla kadar uzattı.
Türkiye'nin en büyük bankaları yeni
yıla konut kredilerinde vadeyi uzatıp faiz indirimi yaparak girdi. Konut sahibi
olmak isteyenler için konut kredilerinde faiz yarışına giren bankalar vadeleri
de 10 ile 20 yıla çıkardı. Konut kredilerinde en uzun vadeyi ise 20 yıl ile
Vakıfbank veriyor.
Bazı bankaların konut kredisine
ilişkin şartları ise şöyle:
Vakıfbank: Vakıfbank konut
kredisinde 240 ay (20 yıl) ile bankalar arasında en uzun vadeli krediyi
sağlıyor. Krediyi sadece bitmiş konutların yüzde 75'i için kullandıran banka 10
yıldan uzun vade için en fazla 150 bin YTL kredi veriyor. Banka, kredinin aylık
taksit tutarının, krediyi kullanan kişi ve eşinin aylık net serbest gelirinin
yüzde 60'ını aşmaması koşulunu arıyor. Konut kredisini memur, işçi, özel sektör
çalışanı, serbest meslek sahipleri, emekliler, küçük esnaf ve sanatkârlar
kullanabiliyor. Banka 10 yıla kadar vadeli kredilerde 30 yaşa kadar, 10 yılı
aşan vadelerde 25 yaşa kadar olan konutlara kredi veriyor.
2004 sonu itibarıyla yaklaşık 300
milyon YTL (300 trilyon TL) konut kredisi kullandıran Vakıfbank'tan yapılan
açıklamada, "Yaklaşık müşteri sayımız 20 bin. Mortgage sistemiyle ilgili yasal
düzenlemelerin tamamlanmasının ardından kullandırdığımız konut kredilerini
yeniden gözden geçirerek mortgage sistemine uyumu sağlanacak" denildi.
HSBC Bank: Banka bitmiş konutlar
için YTL ve dövize endeksli kredi veriyor. Satın alınacak konutun ekspertiz
değerinin YTL kredilerde maksimum yüzde 75'i, dövize endeksli de yüzde 50'si
kadar kredi kullanılabiliyor. HSBC Bank, YTL konut kredisinde 12 yıl, dövize
endeksli kredide 10 yıl vade uyguluyor. Türkiye'de konut kredilerinde ilk kez
vadeyi 144 aya kadar uzatan banka halen bu vade için yüzde 1.59 faiz uyguluyor.
Garanti Bankası: 18 yaşından
büyük, gelirini belgeleyebilen herkese konut kredisi kullandıran Garanti Bankası
kredi talep eden kişinin sicilinin düzgün olması ve aylık kredi geri
ödemelerinin, toplam aile gelirine oranının en fazla yüzde 50 olması şartını
arıyor. Ayrıca satın alınacak sözkonusu konutun banka tarafından yapılan
ekspertiz değerinin maksimum yüzde 70'i tutarında kredi veriliyor.
Kredi kullanımında, satın alınan
gayrimenkul üzerine banka tarafından 1. derecede ipotek konuluyor. Ayrıca
krediye konu konutun kat mülkiyetinin veya kat irtifakının alınması gerekiyor.
Bunun yanında banka yapı kullanım izin belgesi veya inşaat ruhsatı da istiyor.
Konutun yüzde 80'inin tamamlanmış olması da aranan şartlar arasında. Garanti
Bankası 2004 yılında TL bazında kullandırdığı konut kredisi hacminin 400 trilyon
civarında olduğunu ve bir önceki yıla göre artışın yüzde 358'e ulaştığını
duyurdu.
Finansbank: Banka konut
kredisine uyguladığı vadeyi 12 yıla uzatırken, faizini yüzde 1.55'e indirdi.
Finansbank, konut kredilerinde 12 yıla varan vade seçeneğini müşterilerine
tamamen kendi ödeme koşullarına göre esnek ya da düzenli geri ödeme seçeneği ile
birlikte sunacağını açıkladı.
Finansbank kat mülkiyeti veya kat irtifakı tapusu olan ve ruhsatı bulunan,
inşaatı tamamlanmış konutlar için kredi kullandırıyor. Banka, ekspertiz değeri
100 bin doların üzerindeki taşınmazların yüzde 70'ine, ekspertiz değeri 100 bin
doların altındaki taşınmazların yüzde ise 80'ine kredi veriyor.
Akbank: Riskli olmayan ve
gelirini belgeleyen herkes Akbank'tan konut kredisi alabiliyor. Kredi, tapu
işlem tarihinden itibaren 1 ay içinde kullandırılıyor. YTL kredilerde beş yıla,
dövize endeksli kredilerde 10 yıla kadar vade uygulanıyor. Faiz YTL kredilerde
beş yıla kadar yüzde 1.70, dövize endekslilerde üç yıla kadar yüzde 0.70; üç
yıldan 10 yıl kadar olan vadelerde ise yüzde 0.75.
Banka kredi kullanılacak konutun kat
mülkiyeti veya kat irtifakı tapusunun bulunmasını istiyor. Konutun yalnızca kat
irtifakı var ise gayrimenkulün ipotek alınması halinde ekspertiz değerinin
maksimum yüzde 40, büyük sehirlerde ise ekspertiz değerinin yüzde 75'i
kredilendiriliyor.
Konut kredisinde pazar paylarının yüzde
13 olduğunu vurgulayan Akbank'ın açıklamasında, Morgage sisteminin başlaması
için yasal düzenleme çalışması sürüyor. Ancak, mortgage de, krediye konu
konutların tapulu ve imar planına uygun, ruhsatlı olması şart. İpotekli konut
finansmanı ise sadece, ruhsatlı yapıları kapsayacak. Fakat maalesef Türkiyedeki
yapıların yüzde 55'i ruhsatsız. Diğer yandan, faizlerin de daha alt sevyelere
inmesi gerekiyor" denildi.
Radikal - İlker Pehlivan |
