Uygarlıkların İzinde
Dünya Mimarlık Kongresi'ne doğru 5.
ulusal buluşma rekor katılımla gerçekleşti...
Adana ve Antakya çıkarması
İnanç Tarihinin Tanıklığında
Türkiye kongresi katılımcıları,
geleneksel aile fotoğraflarını, Hıristiyanların tarihte ilk toplanma yerleri
olan Antakya'daki Saint Pierre Kilisesi önünde çektirdiler... Kentin
tarihsel binalarının turizm amaçlı kullanımına özgün bir örnek oluşturan Antik
Beyazıt Oteli, kongre katılımcılarını da ağırladı...
Uluslararası Mimarlar Birliği'nin (UIA)
temmuz ayında İstanbul'da yapılacak Dünya Mimarlık Kongresi'ne ulusal hazırlık
için düzenlenen Türkiye Kongreleri'nden 5'incisi Adana ve Antakya'da rekor
katılımla gerçekleşti.
25-27 Şubat 2005 günlerindeki buluşmaya
yurdun tüm yörelerinden gelenlerle birlikte 750'yi aşkın mimar katılırken
''Kentler ve Mimarlık'' teması bu kez de ''Kültürlerin Ortak Kentleri ve Ortak
Mimarlıkları'' başlığı altında ele alındı...
Mimarlar Odası'nca ilgili şubelerinin
ev sahipliğinde, belediyeler, valilikler ve sivil toplum kuruluşlarıyla
işbirliği içinde düzenlenen Türkiye Kongreleri'nin birincisi 2004'ün haziran
ayında Konya'da; ikincisi ağustosta Trabzon'da; üçüncüsü ekimde İzmir'de;
dördüncüsü de aralıkta Diyarbakır ve Mardin'de, her biri 400-500 kişilik
katılımlarla yapılmıştı.
Adana ve Mersin şubeleri ile Antakya
Temsilciliği'nin ev sahipliğinde ve İskenderun ile Kahramanmaraş
temsilciklerinin de katılımlarıyla düzenlenen Adana ve Antakya Kongresi de Adana
ve Hatay valiliklerinin, Adana Büyükşehir, Mersin Büyükşehir ve Antakya
belediyelerinin destek ve katkılarıyla gerçekleşti.
'Kültürlerin kültürü'
Bu çalışmaları yürüten komitenin ve tematik danışma kurulunun, beşinci
buluşmada ''kültürel beraberlikleri'' öne çıkarması özetle şu değerlendirmelere
dayanıyor:
Tarihsel süreçte bu yöredeki kentlerin
kazandığı çok kültürlü özgün karakter, Pagan, Musevi, Hıristiyan ve Müslüman
kültürlerin, aynı kentteki ortak yaşam ilişkileri içinde birbirlerinden
etkilenmeleriyle oluştu. Günümüzde kimi uygarlık tarihçileri, kültürlerin
yüzlerce yıl ''birlikte'' yaşayarak oluşturdukları ''kent kültürü'' nün
karakterine de ''mozaik'' denemeyeceğini belirtiyorlar.
Çünkü beraberliklerle yaratılan
tarihsel süreçte ayrı kültürlerin birbirleriyle etkileşim halinde, ''iç içe''
girerek ve hatta kökenlerindeki kimi özgünlükleri de yine birbirlerine
yaklaştırarak, adeta bir ''alaşım'' oluşturduklarını, Anadolu'nun bu anlamdaki
uygarlık tanımının da aynı nedenle ''kültürlerin alaşımı'' şeklinde
yapılabileceğini savunuyorlar.
Gerçekten de mozaiğin her zaman için
''dağılma'' olasılığının bulunması; buna karşın alaşımın ise hem böyle bir
''risk'' ten uzak olma özelliği hem de kendisini oluşturan farklı kültürleri
''içselleştirmiş'' bir bağımsız ve özgün kimliği tanımlaması, bu görüşlere özel
bir anlam ve değer katıyor...
Adana oturumları
Dünya Mimarlık Kongresi'ne doğru ''bilinçli ev sahipliği'' ni de örgütlemeyi
hedefleyen Türkiye Kongreleri'nin beşincisi, işte bu ön değerlendirmelerle 25
Şubat 2005'te ''Adana Büyükşehir Belediyesi Tiyatro Salonu'' ndaki ilk gün
oturumlarıyla başladı.
Mimarlar Odası sözcüleriyle birlikte
Çukurova Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Mimarlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erkin
Erten 'in, Antakya Belediye Başkanı Mehmet Yeloğlu 'nun, Mersin Büyükşehir
Belediye Başkanvekili Erol Ertan 'ın, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç
Durak 'ın, Hatay Valisi Abdülkadir Sarı 'nın, Mersin Vali Yardımcısı Ahmet
Zahteroğulları 'nın ve Adana Valisi M. Cahit Kıraç 'ın konuşmalarının ardından
Türkiye Kongreleri'nin ana sponsoru Mavi Kale adına MARDAV Genel Müdürü Levent
Pelesen de kendi sektörü ile kent ve mimarlık ilişkisini de irdeleyen bir sunum
yaptı.
Adana-Antakya Kongresi'nin genel
tematik konuşmasını üstlenen UIA İstanbul Kongresi Bilim Komitesi Başkanı ve
Şeref Üyesi Prof. Dr. Doğan Kuban 'ın etkili sözlerinin ardından temmuz ayındaki
dünya buluşması hakkındaki bilgileri de Şefik Onat verdi...
''Mimarlar Odası Birimlerinin
Kentlerine Bakışı'' nı içeren birinci oturumda, Kahramanmaraş gözlemlerini oda
temsilcisi Abdullah Özdemir sunarken Mersin gözlemlerini şube başkanı Semih L.
Temizkan , Adana gözlemlerini de şube başkanı Samet Karyaldız anlattılar.
''Kültürlerin Ortak Kenti ve Ortak
Mimarlıkları'' konulu ikinci oturumda da Prof. Dr. Erkin Erten genel
değerlendirme yaparken ''Mersin Kenti ve Mimarlık'' konusunu Prof. Dr. Tamer Gök
ile Uzm. Tülin Selvi Ünlü sundular; ''Adana Kenti ve Mimarlık'' konusunu da
Prof. Dr. Yusuf Gürçınar ele aldı...
Antakya oturumları
Kongrenin ikinci ve üçüncü gününe ev sahipliği yapan Antakya ise hem
oturumlarda, hem de tarihsel dokudaki inceleme gezilerinde bir kez daha
mimarlığın sevgi ve saygı dolu ilgisini de ağırlamış oldu.
Adana'dan Hatay'a geçerken Payas'ta
bulunan Mimar Sinan'a ait Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi'ni de inceleyen kongre
katılımcıları, hem burada, hem de Antakya'da Prof. Dr. Ataman Demir 'in bilimsel
rehberliğinden doyasıya yararlandılar.
Belediye Meclisi Salonu'nda, Mimarlar
Odası Temsilcisi Abdulgani Mazmanoğlu , Belediye Başkanı Mehmet Yeloğlu , Adana
Vali Yadımcısı Ayhan Boyacı ve Hatay Valisi Abdülkadir Sarı 'nın konuşmalarıyla
başlayan oturumlarda, kentin mimarlık ve yaşam birikimlerini, yıllarını Antakya
tarihine ve kültürel dokusuna adayan Prof. Dr. Ataman Demir anlattı.
Kongrenin ''Antakyalı konuğu'' Mardin
Valisi Temel Koçaklar 'ın Mardin'deki kültürel zenginliği yansıtan sunumunun
ardından İskenderun kentini oda temsilcisi Cahit Top irdelerken, ''kültürlerin
ortak kenti'' temasını da Prof. Dr. İsmet Okyay şöyle değerlendirdi: ''Aslında
farklı kültür sözü doğru değil; çünkü bu beraberlikler, ayrılıklar yerine
benzerliklerle yaşanıyor ve başlı başına bir özgün kültür yaratıyor...''
Mimarların Adana-Antakya buluşmaları,
işte bu gerçeğin çağlar boyu yaşanarak inşa edildiği tarihsel kentin özgün
mekânlarında ve dünyaca ünlü Mozaik Müzesi'ndeki inceleme gezileriyle sona erdi.
Konuşmalarda ve oturumlarda öne çıkan değerlendirmeler ise Tematik Danışma
Kurulu'nca ''sonuç bildirgesi'' ne bağlanarak ilan edilecek...
Cumhuriyet - Oktay Ekinci |