Doğalgazlı illerde
odun kömür yakmak 1 Nisan’dan sonra yasak
Çevre
kirliliğini önlemek amacıyla doğalgaz bulunan illerde 1 Nisan’dan sonra odun,
kömür ve kalorifer yakıtı kullanan kişi ve kurumlara 7 bin YTL para cezası
kesilecek.
Çevre ve Orman Bakanlığı, 13 Ocak’ta
çıkardığı ‘yakıt yönetmeliği’ ile ilginç bir karara imza attı. 1 Nisan’dan
itibaren yürürlüğe girecek yönetmeliğe göre İstanbul, Ankara ve Bursa gibi
doğalgaz bulunan illerde ısınmak için kömür, odun ve kalorifer yakıtı diye
bilinen fuel-oil kullanılamayacak. Boru hattının geçtiği yerlerde doğalgaz
kullanımını mecburi kılan düzenlemeye uymayan kişi ve kurumları ise 7 bin YTL’yi
bulan para cezaları bekliyor. Denetimi, valilik ve belediyeler yürütecek.
17 gün sonra yürürlüğe girecek
‘Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’ndeki maddeler
konunun taraflarını karşı karşıya getirdi. Mesken, kooperatif, okul, üniversite,
hastane, resmi daire, işyeri ve sanayi kuruluşlarında ısınma amaçlı olarak
sadece doğalgaza vize veren düzenlemeye sektörden destek geldi. Doğalgaz
Cihazları Sanayicileri ve İşadamları Derneği, ‘hava kirliliği ancak böyle
önlenebilir’ mesajı verdi. Maden Mühendisleri Odası ise yerli üretim kaynakları
dışlandığı için yönetmeliğin değiştirilmesini istiyor. Oda, ‘tek tip yakıt
şartı’nı rekabet hukukuna da aykırı buluyor. Çevre Bakanlığı’nın aldığı karar,
elektrik üretiminde kömür ve barajların kullanılmasına öncelik veren Enerji
Bakanlığı’nın uygulaması ile de çelişiyor. Tüketiciler Birliği, yönetmeliğin
çevre sağlığını koruma adına tüketicinin seçme hürriyetine engel olduğu gö-
rüşünde. Doğalgaz kullanılan bazı iller şunlar: İstanbul, Ankara, Bursa,
Eskişehir, İzmit, Adapazarı, Tekirdağ, Kütahya, Uşak, Yalova, Çanakkale, Sivas,
Samsun, Karaman, Manisa ve İzmir.
Türkiye’de geçen yıl 22,1 milyar
metreküp doğalgaz tüketildi. Bu rakamın 4,4 milyar metreküpü konutlarda, 3,8
milyar metreküpü sanayide, geri kalanı ise elektrik ve gübre üretiminde
kullanıldı. İran, Niyerja, Cezayir ve Rusya’dan ithal edilen doğalgaz için yılda
yaklaşık 3 milyar dolar ödeniyor. Maden Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Torun,
doğalgazın mecburi tutulması gibi bir uygulamaya gidilemeyeceğini belirterek,
“Bu bir dayatma, kabul edilemez. Oda olarak uygulamaya karşıyız. Çünkü, uygulama
ile başta kömür olmak üzere yerli kaynaklar dışlanıyor. Oysa yerli kaynakların
kullanımı teşvik edilmeli.” dedi. Kararın rekabet kurallarına aykırı olduğunu
kaydeden Torun, yönetmenliğin değiştirilmesi için hukuki yollara başvurduklarını
söyledi. Torun, başta kömür olmak üzere diğer yakıt türlerinin hava kirliliği
yaptığı eleştirilerine de karşı çıkarak, bugünkü teknolojik imkanlar ile
(bacalara takılacak filtreler vb.) hava kirliliğinin önüne geçilebildiğini
kaydetti. Mehmet Torun, ayrıca yönetmenliğin yerli enerji kaynaklarının
kullanılmasını teşvik eden Enerji Bakanlığı politikaları ile de çeliştiğine
dikkat çekti.
Doğalgaz Cihazları Sanayicileri ve
İşadamları Derneği Başkanı Önder Kıratlılar ise yönetmeliği ‘artan hava
kirliliğinin önlenmesi ve azaltılması kapsamında olumlu bir uygulama’ olarak
nitelendirdi. Dernek, yönetmelikte değişiklik yapılmasını isteyen meslek
gruplarını ‘haksız ve yanlış yönlendirici çalışmalar içerisine girmekle’
suçladı. Derneğe göre, hava kirliliğinin azaltılmasına yönelik çıkarılan
yönetmelikte değişiklik yapılması, halk sağlığını riske atabilir. Dernek,
yönetmelikte “Doğalgazın yanında hava kirliliği olan yerlerdeki konut, işyeri ve
sanayide güneş, jeotermal ve benzeri yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları ile
doğalgazın ısınma amaçlı kullanımı zorunludur.” şeklindeki bir değişikliği kabul
edilebilir bulurken, aksi bir çözümün bakanlıkça kabul edilmemesini istedi.
Çevre ve Orman Bakanlığı’nın söz konusu yönetmeliği, 13 Ocak 2005 tarihli Resmi
Gazete’de yayımlandı. 1 Nisan 2005’te yürürlüğe girecek olan yönetmeliğin
amaçları söyle: Konut, toplu konut, kooperatif, site, okul, üniversite, hastane,
resmi daireler, işyerleri, sosyal dinlenme tesisleri, sanayide ve benzeri
yerlerde ısınma amaçlı kullanılan yakma tesislerinden kaynaklanan is, duman,
toz, gaz, buhar ve aerosol halinde dış havaya atılan kirleticilerin hava
kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve denetlemek.
Hangi iller etkilenecek?
Doğalgazın konut ve sanayide kullanıldığı iller: İstanbul, Ankara, Bursa,
Eskişehir, İzmit, Adapazarı, Erzurum, Konya, Çorum. Sanayide kullanıldığı iller:
Kırklareli, Tekirdağ, Kütahya, Bilecik, Uşak, Yalova, Düzce, Zonguldak,
Kırşehir, Bartın, Niğde, Çanakkale, Sivas, Yozgat, Samsun, Karaman, Kırıkkale,
Balıkesir, Manisa, İzmir.
Zaman - İsmail Altunsoy |