Facianın eşiğinden
döndük
İstanbul, denizcilik tarihinde eşi
görülmemiş bir kaza atlattı. Fırtına nedeniyle Ro-Ro gemisinin Zeytinburnu
açıklarında batması sonucu denize düşen LPG (sıvılaştırılmış petrol gazı)
tankerleri operasyonla kontrol altına alındı.
Bu sırada Boğaz’dan geçmek için
Yenikapı demir bölgesinde bekleyen onlarca gemi uzaklaştırıldı. Kazadan hemen
sonra sahil yolu trafiğe kapatılırken lokanta ve eğlence yerleri tahliye edildi.
Kazanın sebebi ise seyir kural ve saatlerinin ihlal edilmesi. Fırtınalı havaya
rağmen denize açılan gemi, izin verilen sefer saatlerine de uymadı. Her gece
00.30-06.30 saatleri arasında taşımacılık yapılması gerekirken batan DD1
(Denizciler Dayanışma) gemisi önceki gece 20.00’de Kartal’daki limandan hareket
etti. Gemi, içindeki 7 tankeri bırakmak üzere Zeytinburnu sahiline yanaşırken,
lodosun da etkisiyle su alarak battı. Geminin batmasıyla birlikte her birinde
yaklaşık 20’şer ton LPG bulunan tankerler Marmara Denizi’nde serseri mayın gibi
yüzmeye başladı. Cumartesi gecesi başlayan bu tehlikeli macera sabaha kadar
sürdü. Boğaz tedbir amacıyla uğraksız geçişlere dün akşam saatlerine kadar
kapalı kaldı. Daha sonra tankerlerin çekildiği Haydarpaşa mendireği hariç deniz
trafiği kontrollü olarak verilmeye başlandı.
24 Şubat 2004’te, Kartal’a yasak saatlerde giren petrol yüklü tankerin freninin
patlaması sonucu meydana gelen kazada 9 kişi ölmüş, 22 kişi de yaralanmıştı. Bu
olaydan sonra petrol ve yan ürünlerinin taşımasında ağırlıklı olarak denizyolu
tercih edilmeye başlanmıştı. “İstanbul
büyük bir tehlike atlattı.” diyen Ulaştırma Bakanı Müsteşar Yardımcısı Barış
Tozar, sabah saatlerinde 5 LPG tankerinin, en az risk altında bulunan alan
olarak bilinen Haydarpaşa Limanı’na çekildiğini duyurdu. TIR’lara ait 5 tankerin
her birinde 22’şer ton, iki kamyon tankerinde ise 14’er ton sıvılaştırılmış
petrol gazı (LPG) bulunuyordu. Tankerlerden her biri, patlaması halinde 300
metre ila 1 kilometrelik bir alanda bomba etkisi yapacak potansiyele sahipti.
Dev dalgaların karaya sürüklediği tankerlerden sadece birinde sızıntı meydana
geldi. Römorkörler ve botlar tankerleri karada ve denizde kontrol altında tutmak
için sabaha kadar mücadele etti. İstanbul Boğazı’nın trafiğe kapalı olması
nedeniyle kuzeyde 51, Marmara Denizi girişinde 40 gemi dün akşam saatlerinden
beri bekliyor. Kartal-Zeytinburnu
arasında, LPG tankerleri taşıyan DD1 adlı Ro-Ro gemisi, boşaltma yapacağı
Zeytinburnu’ndaki Zeyport Limanı’na 1,5 mil kala gece 22.00’de kapaklarından su
almaya başladı. Hava muhalefeti ve şiddetli lodosa dayanamayan gemi, içindeki 7
LPG tankeriyle birlikte sulara gömüldü. İstanbul Boğazı’nın girişinde onlarca
geminin demirleme alanında meydana gelen kazadan sonra 5’i TIR, 2’si kamyondan
oluşan LPG tankerleri denizde her an bir gemi ya da karaya çarpma tehlikesiyle
yüzmeye başladı. Gemideki 8 personel, gemi batmadan botlara binerek canlarını
kurtardı. Bir şoför son anda
kurtarıldı
TIR şoförlerinden biri kaza sırasında denize düşerek boğulma tehlikesinden
kurtuldu. İhbarı alır almaz hareket eden Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma
İşletmeleri Genel Müdürlüğü (KEGKİ) ekipleri alarma geçti. Önce İstanbul Boğazı
trafiğe kapatıldı. Sonra Kıyı Emniyeti’nin 7 römorkörü ve kurtarma botları olay
yerine intikal etti. Olay anında DD1 gemisinde bulunan TIR şoförü Kadir Akbaş,
geminin önce jeneratör arızası gerekçesiyle durduğunu anlattı.
Olayın duyulmasıyla birlikte LPG tankerlerinin gemilere ya da karaya çarparak
patlamalarını önlemek için hem deniz hem kara tahliyesi operasyonu
gerçekleştirildi. Dev dalgalarla birlikte kontrolden çıkan tankerler,
römorkörlerin eskort yapması, ağ ve halatlarla bağlanması suretiyle kontrol
altına alındı. Gece 03.00 sularında kaza bölgesinde inceleme yapan Ulaştırma
Bakanı Binali Yıldırım, İstanbul’un çok büyük bir tehlike atlattığını kaydetti.
Batan geminin, suyun 80 metre altında olduğu için herhangi bir tehlike arz
etmediği belirtildi. İki önemli
sorunun cevabı aranıyor
Kazanın ardından iki önemli sorunun cevabı aranıyor. Birincisi DD1 Ro-Ro
gemisinin neden 00.30’dan önce Kartal Limanı’ndan hareket ettiği, diğeri ise
lodosa ve kötü hava şartlarına rağmen geminin neden yola çıktığı ve yardım
talebinde gecikip gecikmediği. Hava şartlarının bu tip gemilerin sefer yapmasına
engel teşkil etmediğini belirten bir kaptan, Ro-Ro gemisinin kaptanının da kendi
inisiyatifini kullanarak yola çıktığını, 3-4 metrelik dalganın, 7 şiddetinde
havanın olduğu lodoslu havalarda daha dikkatli olunabileceğini hatırlatıyor.
İzmit Körfezi’nde dolum yapılan LPG tankerleri önce Kartal’a kadar gelip Avrupa
yakasına denizyoluyla taşınıyordu. Kartal’da geçen sene meydana gelen akaryakıt
tankeri kazasından sonra denizyolu daha da yoğun kullanılmaya başlanmıştı.
İstanbul’un içinden karayolu ile kat edilecek 80-100 kilometrelik mesafe
Kartal-Zeytinburnu arasındaki seferlerle hem kısaltılmış hem de güvenli hale
getirilmişti. İzin saatleri dışında taşımacılık yapan DD1 gemisinin kaptanları
başta olmak üzere olayda ihmali olanlar 618 sayılı Limanlar Kanunu’na ve
İstanbul Liman Tüzüğü’ne muhalefetten yargılanacak. İstanbul Liman Başkanı Ender
Kurt’un verdiği bilgiye göre ihmalle ilgili soruşturma dün akşam itibarıyla
başlatıldı.
Gaz ölçüldü, Boğaz açıldı
Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürlüğü bünyesinde
oluşturulan kriz masası gelişmeleri değerlendirerek dün gece İstanbul Boğazı'nı
kontrollü olarak deniz trafiğine açtı. Boğaz'ın Karadeniz girişinde 51, Marmara
girişinde ise 40 tane gemi geçiş için bekliyordu. Kriz masası başkanı Ulaştırma
Bakanı Müsteşar Yardımcısı Barış Tozar, batan gemiden denize düşen 7 LPG
tankerinin 5'inin Haydarpaşa'da güvenli alana çekildiğini, ancak Ahırkapı feneri
önünde bulunan 2 tankerden birinde sızıntının sürdüğünü bildirdi. Kıyı
Emniyeti'ne ait 2 bot, karada da itfaiye ekipleri sızıntı bölgesini kontrol
altında tutuyor. İptal edilen Haydarpaşa-Karaköy seferleri de başladı. Tozar,
her iki bölgede de İGDAŞ ekipleri tarafından gaz ölçümü alındığını ve tehlike
arz eden bir durumun oluşmadığını söyledi.
Tankerler denizden halatlarla çekildi
Zeytinburnu açıklarında fırtına sebebiyle batan DD1 gemisi Kartal’dan
20.00’de kalkış yaptı. Sefere olumsuz hava şartları nedeniyle çıkmaması gereken
gemi 00.30’dan önce denize açılma yasağına da uymadı. Geminin batmasıyla
birlikte denize düşen 7 LPG tankeri 3’lü ve 4’lü iki grup halinde azgın
dalgaların arasında sürüklendi. 3 tanker halatlarla Ahırkapı sahillerine,
diğerleri de Haydarpaşa’ya çekildi. Boğaz’dan geçmek için bekleyen gemiler
uzaklaştırılırken sahil yolu da boşaltıldı.
Zaman - Fatih Uğur - Mükremin Albayrak |