|
Doğu Anadolu beşik
gibi, Bingöl dün de 5,9’la sallandı
Bingöl’ün Karlıova ilçesinde peş peşe
gelen 5,7 ve 5,9 büyüklüğündeki iki ayrı deprem birçok köyde yüzlerce vatandaşı
evsiz bıraktı. Yeterli yardımın ulaşmadığı vatandaşlar, eksi 30 dereceyi bulan
soğuğa rağmen geceyi sokakta geçirdi.
Bingöl, Karlıova’da meydana gelen 5,7
büyüklüğündeki depremin ardından dün de 5,9’la sarsıldı. Çevre illerden de
hissedilen deprem, 5,7’den daha büyük bir artçı sarsıntı beklemeyen uzmanları
şaşırttı. Bilim adamları, bunun yeni bir deprem olduğunu söyledi. Bölgedeki
vatandaşların büyük çoğunluğunun geceyi dışarıda ve çadırlarda geçirmesi can
kaybını önlerken, köylerde yine birçok ev ve ahır yıkıldı. İlk belirlemelere
göre Karlıova’da 19 kişi yaralandı. Suçatı köyünde enkaz altında kalan iki
kadın, sağlık ekipleri tarafından kurtarılarak hastaneye kaldırıldı. Karlıova
Devlet Hastanesi’ne başvuran 19 yaralıdan 11’i ayakta tedavi edilirken, 6’sı
hastaneye yatırıldı. 2 yaralı ise Bingöl’e sevk edildi. Yoğun kış şartlarının
yanında evleri de yıkılan vatandaşlar, yardımın gelmemesinden şikayetçi.
Doğu Anadolu’yu beşik gibi sallayan 5,7
ve 5,9 büyüklüğündeki Bingöl merkezli depremler halkın bölgede yaşama arzusunu
kırdı. Can kaybının olmadığı depremlerde köylerdeki evlerin ve ahırların yüzde
90’ı yıkıldı. Geçim kaynakları olan hayvanlarının büyük çoğunluğunu kaybeden
vatandaşlar, ellerinde kalanı da satarak köyleri terk etmeye başladı.
Karlıova’nın iki büyük fay zonunun kesiştiği bölgede olması ve 1 Mayıs 2003’te
yaşanan 6,4 büyüklüğündeki depremin ardından bölgenin son bir ayda 50 kez
sallanması halkın moralini iyice bozdu. Soğuk ve karlı hava yüzünden 38 bin
nüfuslu Karlıova Çat ilçesinde halk çadırda kalamıyor. Üstelik birçok köye çadır
ve yardım ulaşamadı.
Deprem komşuluk ilişkilerinin önemini
de ortaya koydu. Köylerde evleri sağlam kalan vatandaşlar kapılarını, evsiz
kalan komşularına açtı. Bu sayede felaketin toplumsal yansıması azaltılmaya
çalışıldı. Erzurum Valisi Celalettin Güvenç, Çat’a giderek depremzede
vatandaşlarla görüştü. Köylüler hayvanlarının korunması için Vali Güvenç’ten
destek sözü aldı. Bu arada Çat’ın Çimenözü, Bayındır, Hatunan köylerinin yolları
henüz açılmadı. Telefon hatlarında da sorun yaşanıyor. Bayındırlık ve İskan
Bakanı Zeki Ergezen de depremde büyük hasar gören Dörtyol köyünde incelemelerde
bulundu.
5,7’lik depremde olduğu gibi ikinci
deprem de en çok Karlıova’yı etkiledi. Karlıova Kaymakamı Erkan Çapar, en büyük
tesellilerinin can kaybı olmaması olduğunu, ancak köylerde yıkılan bina
sayısının fazlalığının vatandaşı mağdur ettiğini söyledi. Çapar, “Ahırların
yıkılması da çok sayıda hayvanın telef olmasına yol açtı.” dedi. Yolların karla
kaplı olması yüzünden birçok köye henüz ulaşamadıklarına işaret eden Çapar,
hasar tespitinin yollar açıldıktan sonra mümkün olacağını kaydetti. Çapar,
depremden en fazla etkilenen Dörtyol’a çadır ve battaniye yardımı
ulaştırıldığını, 6 sivil savunma ekibinin de köye ulaştığını söyledi.
Bingöl Valisi Vehbi Avuç ise dün
yaşanan ikinci depremin hasarlı bina sayısını artırdığına dikkat çekerek,
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'ndan bin kışlık çadır talebinde bulundu. Valilik
köylerdeki hasarı helikopterle tarama yaparak belirlemeye çalışıyor. Kızılay ise
ekmek ve kuru gıda dağıtımını sürdürüyor.
Karlıova Belediyesi de depremzedelerin
ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalındığını belirterek hükümete ve
vatandaşlara ‘acil yardım' çağrısında bulundu. İlçeye bağlı köyleri dolaşan
Karlıova Belediye Başkanı Muzaffer Gölen, “Hızlı şekilde yardım bekliyoruz.
Dörtyol ve Kızılçubuk köylerinin yüzde 90'ı yıkılmış durumda. Vatandaşların
psikolojik açıdan rahatlatılması için çadır yardımının hızlandırılması
gerekiyor. İki köyde vatandaşların ekmek ve aş pişirecek yerleri bile yok.”
dedi.
Kriz Merkezi'nin açıkladığı rakamlara
göre ilçe merkezinde 65 bina ağır hasar gördü. 225 bina ise orta derecede
hasarlı. İlçe Tarım Müdürlüğü ise 74 büyükbaş ve 961 de küçükbaş hayvanın telef
olduğunu açıkladı. Köylerle ilgili toplu bir rakam ise henüz verilemiyor.
Bölgeye yardım malzemeleri Kızılay’ın
Elazığ’da bulunan Güneydoğu Anadolu Bölge Afet Müdahale ve Lojistik Merkezi’nden
karşılanıyor. Yetkililer, iki gün içinde bölgeye, 560 çadır, 2 bin 300 adet
battaniye, 560 katalitik soba, 110 uyku tulumu, 500 adet gıda paketi ve 500 adet
kumanyanın gönderildiğini belirterek, bölgede 12 personel ve 4 adet Kızılay
aracının bulunduğunu söylediler. Yetkililer, deprem bölgesinde ihtiyaç olması
halinde Elazığ'dan sevkıyatın devam edeceğini kaydettiler.
Kandilli 5,9; Erzurum 5,4 diyor
Bu arada Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma
Enstitüsü depremin büyüklüğünü 5,9 olarak açıklarken, Atatürk Üniversitesi
Deprem Araştırma Merkezi 5,4 olarak duyurdu. Yine Karlıova’da 12 Mart 2005
tarihinde meydana gelen ilk depremi Kandilli 5,7, Erzurum Deprem Araştırma
Merkezi 5,3 olarak ölçmüştü.
Doğu Anadolu’da 7 istasyonlarının
olduğunu ve son teknolojik cihazları kullanarak ölçüm yaptıklarını belirten
Erzurum Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Yard. Doç. Dr. Aytunç Ateş, “Kandilli
yanlış ölçtü demiyorum, ancak bizim ölçümlerimiz doğru.” dedi.
Atatürk Üniversitesi Deprem Araştırma
Merkezi Müdürlüğü verilerine göre Doğu Anadolu Bölgesi’nde son 12 günde irili
ufaklı toplam 50 deprem meydana geldi. Büyüklüğü 2 ile 4 arasında değişen
depremlerde, can ve mal kaybı olmuyor. Merkez üssü Bingöl’ün Karlıova ilçesi
başta olmak üzere, Şenkaya-Tortum, Aşkale-Erzurum, Ilıca-Erzurum, Hakkari,
Erzincan, Muş ve Kars’ta sürekli depremler oluyor. Bunlar gündüz vakitlerine
denk geldiği için fazla hissedilmiyor; ancak 5,7’lik deprem gece yaşandı. Ocak
ayında 52 kez sarsılan Doğu, şubatta ise 20 defa sallandı. Atatürk Üniversitesi
Deprem Araştırma Merkezi Jeoloji Yüksek Mühendisi Hamit Çakıcı, “Bir ayda 50
sarsıntının olması normal. Toprağın da nefes alması gerekiyor.” dedi.
Zaman - Halil Özemiş, Ali Pektaş, Recai Morkoç, Orhan Yıldırım, Ömer Sarı |
