“100 Yıl - 100
Sandalye”
Vitra
Tasarım Müzesi tarafından düzenlenen “100 Yıl - 100 Sandalye” isimli sergi
Almanya’nın Wiel am Rhein kentinde 18 Şubat – 5 Mayıs 2005 tarihleri arasında
geziliyor. Bu serginin amacı, 20yy’ın endüstri tasarımındaki çeşitli dönemlere
bir bakış açısı getirmek.
Herşey 19.yy.’ın son yarısında, seri
üretime teslim olan kıvrımlı formlardaki ahşap mobilyalarla başladı.
Tasarım, 20.yy’ın başlarında kültürel
gelişmede çok çarpıcı bir rol oynadı. Gerrit Rietveld çok sade çizgilerle
mobilya tasarlarken, Marcel Breuer çelik borulardan sandalyeler tasarlıyordu.
Tasarımdaki bu esneklik daha sonraları, ilk kontrplak kullanan Alvar Alto’ya ve
daha önceleri sadece gemi endüstrisinde kullanılan teknik ve materyalleri tercih
eden Jean Prouve’a esin kaynağı olmuştu.
İkinci
Dünya Savaşını takiben, Amerikalı tasarımcılar endüstri ile işbirliğine
girdiler. Charles Eames, Ero Saarinen ve Harry Bertoia gibi tasarımcılar
Amerikan evlerinde kullanılan mobilyaların seri üretiminin üstesinden gelmeyi
başarabildiler. Böylece, dizayn günlük hayatın vazgeçilmez bir unsuru haline
geldi. İşte o zamanda Avrupa’da mobilya tasarımı İtalya ve İskandinavya’da
oldukça gelişiyordu.
Hans
Wegner ve Arne Jacobsen gibi İskandinav ülkelerinin tasarımcıları ahşap ürünler
yaratmada ödüller alırken, İtalyan tasarımcılar dikkatlerini plastik gibi yeni
materyallere yoğunlaştırmıştı. Bu malzemelerin yumuşaklığının göz önüne alınması
ve yeni köpük tiplerinin ortaya çıkması 1960’larda fantastik tasarımların
zenginleşmesine yol açtı.
Bu zamanda Pop-Art tasarımcılara form
ve renkle oynayarak alışılmadık tasarımlar yapma imkanını verdi. Bu tasarım
trendinin öncüleri Verner Paton ve Joe Colombo idi. Pop –Art daha sonra
1970’lerde, modernizmin kuralların karşısında radikal bir tavırla ihtiyaç
karşılayan bir tutum aldı. Memphis of Archizoom gibi tasarımcı grupları
formların eğlenceli ve neşeli yüzünü göstererek formun fonksiyondan daha önemli
olduğunu vurguladılar.
Bireyselcilik ve çoğulculuk
arayışlarının damgasını vurduğu ve daha önce duyulmamış stillerin yükseldiği
yıllar ise 80’li yıllar idi. Philippe Starck, Ron Arad & Gaetano Pesce ise bu
eğilimin öncüleri idi.
Frank Gehry ve Jasper Morrison bu
dönemin iki kilit ismi olan, sade, yaratıcı, yenilikçi form ve materyal
arayışlarının yılları ise 90’lı yıllardı. Bununla birlikte sınırsız hayal gücü
olan fantastik tasarımlar, form kavramında vazgeçilemez kriter olarak kaldılar.
Ron
Arad ve Marc Newson’ın çalışmaları hem fonksiyonla hem de seri üretimle
ilgiliydi ve bu gerçeğe tanıklık edercesineydi.
Vitra Tasarım Müzesi, sergilenecek olan
çizimler, eskizler ve belgelerle, ziyaretçilerin tarihsel dönemi çağrıştıracak
şekilde tasarlanmış mekanda gezebileceği ve bilgi edinebileceği ortamlar
sağlıyor.
Sergide, bazı sandalyelerin farklı teknik ile üretim aşamalarını
gösteren 6 adet film gösterimi de yer alacak.
Sergi ile ilgili detaylı bilgi için
tıklayın.
Cube -
Çeviren: Müge Ayşe Velioğlu - Arkitera |