|
Zümrüt Apartmanı,
yolsuzluk raporuna kapak oldu
Konya'da çökerek 92 kişinin ölümüne yol
açan Zümrüt Apartmanı ile Kocaeli deprem görüntüleri, Global Yolsuzluk
Raporu'nda yer aldı.
Konya'da, 2 Şubat 2004 günü çöken ve 92
kişinin ölümüne yolaçan, 11 katlı Zümrüt Apartmanı, Uluslararası Saydamlık
Örgütü'nün (Transparency International - TI) 2005 yılı Global Yolsuzluk
Raporu'na kapak oldu.
İnşaat yolsuzluklarına geniş yer verilen raporda 'Yolsuzluğun Bedeli' başlığı
ile 17 Ağustos Depreminde, İzmit'te yıkılmış bir binanın resmi de yer aldı.
127 ülkede ofisleri bulunan örgütün tüm dünyada aynı anda duyurusunu yaptığı
rapor, Türkiye'de de Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği Başkanı Erciş Kurtuluş
tarafından açıklandı.
Müteahhitler eleştirildi
Raporun birinci bölümü, inşaat sektöründe görülen yolsuzluklar, kamu ihaleleri
ve bu yolsuzlukların toplu katliama yol açan sonuçlarına ayrılırken, 20'inci
yüzyılda Türkiye'de 60 büyük depremin yaşandığı, 250 bin kişinin yaşamanı
yitirdiği, 650 binden fazla da binanın yıkıldığı vurgulandı.
Müteahhitler ve hükümetin 'yapı
standartlarını uygulamamakla' eleştirildiği raporda, "İtalya ve Türkiye'deki
örnekler göstermektedir ki, dürüst olmayan müteahhitler, dürüst olmayan kamu
denetçileri ve diğer kamu görevlileri yapı standartlarının uygulanmasını göz
ardı ederek sonuçta yetersiz uygulama ve kontroller deprem bölgesindeki toplu
ölümlere neden olmuştur" denildi.
Raporun duyurusunu yapan Erciş Kurtuluş, gerek raporda yer alan makaleler, gerek
raporun genel yaklaşımında birleşilen noktayı şöyle özetledi: "Deprem insanları
öldürmez, insanları asıl öldüren cehalet ve yolsuzluk ürünü bozuk yapılardır."
Türkiye 146 ülkeden 77'nci oldu
Uluslararası Saydamlık Örgütü "2005 Küresel Yoksuzluk" raporuna göre, "Yolsuzluk
Algılama Endeksi" sıralamasında 10 üzerinden 3.2 alan Türkiye, 146 ülke arasında
77'nci sırada yer aldı.
Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği
Başkanı Erciş Kurtuluş, "Siyasal Ahlak Yasası uygar ülkelerin temiz toplumların
kriterlerine uygun biçimde çıkarılmadıkça, TBMM'yi 'yolsuzluk sanıkları
sığınağı' olmaktan kurtaracak dokunulmazlık, çözümlenmedikçe, yolsuzlukla
mücadele ivme kazanamayacaktır" dedi. Başbakan Erdoğan'ı örnek alan bazı bakan,
milletvekili, yerel parti yöneticilerinin de kuralsızlık ortamında siyaseti
zenginleşmek için kullandığını ifade eden Kurtuluş, "Temiz toplumun öncüleri
olmak yerine yolsuzluk batağına saplanan katarın lokomotifi oluyorlar" dedi.
'Siyaseti finanse ediyor'
Yolsuzluğun en fazla görüldüğü alanlardan birinin devlet ihaleleri olduğuna
dikkat çekilen Yolsuzluk Raporu'nu anlatan TSHD Başkanı Erciş Kurtuluş, her yıl
ihaleler için 4 trilyon dolar harcama yapıldığını, bu paranın yüzde 10 ile 20
arasındaki kısmının yolsuzluğa gittiğini ve bu paradan siyasetin de finanse
edildiğini söyledi.
Hileli yapı prosedürünün kalkınmakta
olan ülkeleri düşük nitelikli altyapı ve aşırı borç yükü ile karşı karşıya
bıraktığı ifade edilen raporda, yapı ihaleleri için uyulması gereken 13 kriteri
belirledi. İhalelerin rekabete açık yapılması, yolsuzluk yapan şirketlerin kara
listeye alınması, ihale sürecinin adım adım kamuoyuna açıklanması, rüşvet almama
ve rüşvet vermeme için 'Dürüstlük Yemini' imzalanması önerildi.
Kamu fonları ile kapatılıyor
Global Yolsuzluk Raporu'nda 40 ülke ile birlikte Türkiye bölümü de yer aldı.
Türkiye bölümünde el konulan 22 bankanın Türk vergi mükelleflerine maleyetinin
42 milyar dolar olduğu, banka hortumlamalarının kamu fonları ile finanse
edildiği belirtildi. Uzan ailesinin 5.7 milyar dolarlık İmar Bankası
yolsuzluğuna değinilen raporda, ailenin mevduatın yüzde 90'ının gizlediği
kaydedildi. Raporda ayrıca 'Yargıta rüşvet' organizasyonun ortaya çıkarıldığı
Neşter - 2 Operasyonu'ndan da söz edildi.
Milliyet - Nedim Şener |
