Tükürülen heykelin
dönüşü
Ankara
Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in 1994 yılında müstehcen bularak
Altınpark’tan kaldırttığı ve ‘Böyle sanatın içine tükürürüm’ diyerek büyük tepki
çektiği heykel, açılan davanın ardından 11 yıl sonra yeniden yerine dikildi.
Heykeltraş Mehmet Aksoy’un ‘Periler Ülkesinde’ adını
taşıyan yapıtı için uzun yıllar boyunca Gökçek’e karşı verdiği hukuk
mücadelesini, Ankara 6.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin aldığı kararla kazandı.
Mahkeme, heykele söylediği sözler ve heykelin zarar görmesi nedeniyle Gökçek’e,
manevi 250 milyon, maddi olarak ise 1 milyon TL tazminat cezası verdi.
Büyükşehir Belediyesi ise heykel üzerinde yaptığı tahribat nedeniyle manevi 250
milyon, maddi 2 milyar TL tazminat cezasına çarptırıldı. 23 Ekim 1997 tarihinde
alınan kararı Yargıtay, 17 Kasım 1998 tarihinde onadı.
Aksoy, eserin, yerine sessiz sedasız konulduğu
haberini Altınparkın önünden geçerken heykeli gören arkadaşının haber vermesi
üzerine öğrendi. Aksoy Hürriyet’e yaptığı açıklamada duygularını şöyle dile
getirdi: ‘Aradan 11 sene geçti adalet buysa yerini buldu. Heykelim havuzun
içinde onu 11 senedir bekleyen kaidesinin üstüne kondu. Ayağı kırık, her tarafı
yara bere içinde olsa da, yüzünde onurlu bir gülümseme, yere gene doksan derece
dimdik duruyor.’
Heykeltraş, Gökçek için ise, ‘Gelir gelmez yaptığı
ilk eylem, şahmeran masalından etkilenerek yaptığım müstehcenlikle alakası
olmayan melek heykelini parçalayarak kaldırmak oldu. Kendisine göre mermer
kısımlarını aldı, kanatları kaldı’ açıklamasını yaptı.
Sanatın onuru için
Gökçek’in heykelini tekrar yerine koymasının kendisi için onur verici bir durum
olduğunu kaydeden Aksoy, ‘Ben bu davayı kişisel bir tükürük davası olarak
almadım. Heykelin, sanatın onurunu korumaya çalıştım. Heykele tükürdüğün zaman,
aynaya, kendine tükürüyorsun’ dedi. Melih Gökçek, Aksoy tarafından ‘Gökkuşağının
Altında’ ve ‘Nergis’ isimli heykellerin yerlerine konulmaması nedeniyle açılan
davayı da kaybetti.
Bazı başkanların cehaleti inanılmaz
Heykeltraş Mehmet Aksoy, bazı belediye başkanlarının plastik sanatlar konusunda
inanılmaz cahil olduğunu, ama ellerindeki gücü kullanarak anlamsız ve estetikle
ilgisi olmayan, kötü şeyler yaptıklarını belirtti ve şunları söyledi:
‘Sanatın ve sanatçının özgürlük alanını kısıtlayıcı,
küçümseyen tavırlar maalesef devam ediyor. Belediye başkanları ve Kültür
Bakanlığı, şehir mekanlarına inanılmaz cehalet ve bilgisizlikle heykel önerileri
getiriyorlar. Ellerindeki yaptırım gücünü kötü kullanıyorlar. Her üçboyutlu
şeyin heykel olduğunu, bir fotoğrafın veya fantezinin üçboyutlu hale getirilirse
heykel olacağını düşünüyorlar. Olmadık yerlere heykel dikmeye kalkıyorlar. Eş
dost, tanıdık ve torpil, sanat alanında da geçerli.’
Hürriyet - Umut Erdem |