Devlet malı deniz...
İstanbul'da devletin elinde ne kadar
gayrimenkul var? Onbinlere ulaşan bir rakamın ortaya çıkacağı kesin. Ama şunu
net söyleyebiliriz, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın İstanbul'da
yaklaşık 350'ye yakın gayrimenkulü var. Bu mülklerin büyük çoğunluğu,
Haydarpaşa'dan Pendik'e, Sirkeci'den Halkalı'ya İstanbul'un en önemli
merkezlerinde yer alıyor. Benzer bir durum diğer kurumlar için de geçerli.
Devlet bankalarından, denizyollarına, devlet demiryollarından, malzeme ofisine
aklınıza gelen her devlet kurumunun yüzlerce sayılabilecek mülkü var..
Böylesine bir mal varlığını elinde
tutan devlet ne yapıyor peki? Büyük çoğunluğunu kiraya veriyor. Oysa aynı
devletin kendisi de kiracı. Başta adliyeler olmak üzere birçok devlet kurumu
bugün kiralık binalarda hizmet veriyor.
İşte gariplik de bu noktada başlıyor.
Devlet kendi kiraladığı yerlere piyasa
koşullarında verirken, kendi mülkünden inanılmaz derecede ucuz kira alıyor.
Bu konuyu çarpıcı bir örnekle
açıklayalım. İstanbul Demirhan Caddesi, Kazlıçeşme İskele Durağı No: 188
Zeytinburnu adresinde TCDD'ye ait 916 metrekare bir arsa var.
Burası Akseki Petrol Ticaret LTD
şirketi tarafından 1981 yılında kiralanmış. Bu alan 15 Temmuz 1981 yılında
benzin istasyonu olarak ruhsat almış. Ortaklar arasında Ömer, Çetin ve Mahmut
Doruk kardeşler görünüyor.
Demiryollarının tam bitişiğinde bir
benzin istasyonu.
Peki bu istasyonun sahipleri TCDD'ye ne
kadar kira ödüyorlar? '1 milyar TL .' Yanlış okumadınız, bir milyar Türk
lirası...
Neredeyse İstanbul'da ortalama bir
dairenin kirası kadar.
Devlet bizim vergilerimizle kiraladığı
yerlere yüksek kira bedelleri öderken, kendi mülkünü nasıl böyle ucuza kiraya
verebilir? Büyükşehir Belediyesi'nden bir yetkiliye bu konuyu ilettiğimizde
şöyle diyor; "Koskoca istasyonu o paraya niye veriyorsun? Hangi istasyoncuya
sorsan en az 15-20 milyar rahatlıkla verir oraya. Sadece orası değil, siz asıl
sahildeki dükkanlara bakın. Ne kadara kiraya verilmiş? Florya'da, Menekşe'de bir
çok yer sudan ucuz kira ödüyor."
TCDD Taşınmaz Mallar Daire Başkanlığı bu acı tabloyu değiştirmek ve ellerindeki
gayrimenkulleri değerlendirmek için bir yasa taslağı hazırlayarak Meclis'e
gönderdi.
Bakalım Meclis, 'devletin malı
deniz...' anlayışına bir son verecek mi? Ayrıca, Devlet TOKİ aracılığıyla
İstanbul'un 'son yeşil' alanlarını para kazandıracak diye satacağına, elindeki
bu yerleri değerlendirse çok daha verimli olmaz mı?
Sabah - Mahmut Övür |