Büyükşehir, tarihi
İshak Ağa Çeşmesi'ni restore ediyor
Beykoz'un
en önemli simgesi tarihi İshak Ağa Çeşmesi (Onçeşmeler), Büyükşehir Belediyesi
İSKİ Genel Müdürlüğü ile Beykoz Belediyesi'nin girişimiyle restore ediliyor.
Beykoz'un 500 yıla dayanan tarihi simgesi İshak Ağa Çeşmesi, Beykozluların
deyişiyle Onçeşmeler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSKİ Genel Müdürlüğü
tarafından restore ediliyor.
Onçeşmeler'in çatısı, üst tarafındaki yoldan geçen kamyonet tipi araçların
çarpması nedeniyle tahrip olmuş ve tarihi işlemeleri yok olma yolunda... Uzun
süreden beri restore edilmesi gündemde olan İshak Ağa Çeşmesi'nin restorasyonu,
Beykoz Belediyesi'nin de girişimleriyle İSKİ Genel Müdürlüğü'nün 2005 yılı
yatırım programına alındı. Mart ayında ihalesi yapılan çeşmenin restorasyonu,
yüzey kazı çalışmalarıyla başladı.
İstanbul'un kaynak su havzasının yer aldığı Beykoz'un en önemli çeşmesi olan
İshak Ağa Çeşmesi, Türk çeşme mimarisinin de şaheserlerinden biri olarak kabul
ediliyor. 500 yıllık tarihi Mimar Sinan'a dayandırılan çeşme, yüzyıllar içinde
birkaç defa büyük restorasyonlar geçirmiş.
İshak Ağa Çeşmesi'nin (Onçeşmeler) özellikleri...
İshak Ağa Çeşmesi, 3 sıra halinde 8 mermer sütunla, sivri kemerlerin
taşıdığı geniş saçaklı bir çatı altında, 6 metre eninde, 8 metre boyunda ve 4
metre yüksekliğinde inşa edilmiştir. Çeşmenin ön kısmı yol seviyesinden aşağıda
olduğundan mermer zemine yine mermer basamaklarla iniliyor.
Onçeşmelerin tunçtan yapılmış on lülesinden 500 yıldan beri gece-gündüz
kesintisiz su akmaktadır. Bu lülelerden ortadaki ikisi büyük, iki yandaki dörder
lüleler ise küçüktür. Çeşmeden akan suyun tazyiki fazla olmasından dolayı musluk
bağlanamıyor. Ünlü Türk Sanat Tarihçisi
Prof. Dr. Semavi Eyice, İshak Ağa Çeşmesi'ni "Dünyanın sayılı mimari
eserlerinden biri" olarak tanımlıyor. Onçeşmeler ile ilgili Türk edebiyatında
şiirler yazılmış ve çaşme meşhur ressamlarımız tarafından resmedilmiştir. Ünlü
ressamlarımızdan İbrahim Çallı'nın "İshak Ağa Çeşmesi" tablosu önemli
eserlerinden biridir. İshak Ağa Çeşmesi
ile ilgili en meşhur şiir ünlü şair Faruk Nafiz Çamlıbel'e aitttir. Faruk Nafiz
Onçeşmeler'i şöyle anlatır; İshak Ağa
Çeşmesi
Nasıl her gün yayarsa davarını bir çoban,
Sürükler düşüncemi sükundan tevekküle
Sekiz mermer direğe dayanmış bir şadırvan,
Bilek kalınlığında su akıtan on lüle...
Uzanır ezan vakti musluğa doğru yüzler,
içinde bir mum yanan kağıt fenerden sarı;
Ve her gelen sükuta ayrı bir sükut ekler,
Ve çağlar her tarafta Akif'in mısraları...
Bu yerde meyvalaşır uzletin baygın tadı,
Ve bir tas şarap olur bir yudum su bu yerde.
Kurnada ak köpükler bir güvercin kanadı,
Kumrunun dem çekişi, dönen sesler kemerde...
Gönlüm yaşar içinde sonu yok bir masalın,
Derim, mutlak bir pınar perisidir gördüğüm:
Çıplak ayaklarında tahtadan birer nalın,
Kollarında boyundan daha yüksek bir güğüm...
On lüleden fışkırıp mermeri oyan sular,
Asırlarca Kerem'in Aslı'yle dertleşmesi.
Mermer bir kalp önünde su kesilmis duygular.
Bir gönül destanıdır İshak Ağa Çesmesi!...
İstanbul Büyükşehir Belediyesi |