Köprüler Atıldı
TMMOB Yönetim Kurulu’nun, mimarlık
mesleğinin hizmet alanını daraltan yönetmeliğe imza atması, mimarlar ayağa
kaldırdı...
TMMOB Yönetim Kurulu'nun, mimarlık
mesleğinin hizmet alanını daraltan yönetmeliğe imza atması, mimarları ayağa
kaldırdı. Mimarlar, "Sessiz kalmayacağız" derken TMMOB Yönetimi, "Kararları
odalara beğendirmek zorunda değiliz" açıklaması yaptı.
Hizmet Paylaşımı
Yönetmelikte, "iç mekan düzenleme, donanım, çevre ve kentsel tasarım, koruma
amaçlı imar planları, inşaat yönetimi ve yapı denetimi" hizmetlerinin alt meslek
disiplinleri ile ortak alan kabul edilmesine tepki gösteren Mimarlar Odası,
TMMOB Yönetimi'ne ağır eleştirilerde bulundu.
Süreç Tartışılmalı
Mimarlar Odası'na çok daha sert bir üslupla yanıt veren TMMOB Yönetim
Kurulu'na 20 meslek odasından da destek geldi. Mimarlar Odası Yönetim Kurulu
Başkanı Oktay Ekinci, oda başkanlarına gönderdiği yazıda, mimarlık mesleğinin
geleceğini korumaya çalıştıklarını söyledi.
Mimarlar Odası TMMOB’la ipleri
kopardı!
Geçen yıl Haziran ayında Mimarlar Odası ile TMMOB Yönetim Kurulu arasında
ciddi ciddi soğuk rüzgarlar esmişti.
Mimarlar'a göre TMMOB Yönetimi kimi
uygulama ve kararlarıyla kendilerini dışlıyorlardı.
Şu sıralar TMMOB Yönetim Kurulu ile
Mimarlar Odası arasındaki ipler neredeyse tümden kopmuş durumda.
Bu seferki gerginlik öylesine büyük
boyutlarda ki, TMMOB Yönetim Kurulu, Mimarlar Odası Yönetim Kurulu üyelerini
tümden Onur Kurulu'na sevk etmekle kalmadı, haklarında "hakaret"ten yasal işlem
başlatılmasına bile karar verdi.
Peki bu sefer ipleri kopma noktasına
getiren sorun ne?
Hemen izah edelim.
Mimarlar Odası'nın uzun yıllardır
üzerinde çalıştığı bir yönetmelik var; TMMOB Mimarlar Odası Mimarlık
Hizmetlerini Uygulama, Tescil ve Mesleki Denetim Yönetmeliği. Bu yönetmeliğin
taslağı 2004 yılı Kasım'ında Nevşehir'de yapılan genel kurulda son şekline
kavuşmuş ve Nevşehir'in yerel özelliklerinden de esinlenilerek "Kapadokya
Yönetmeliği" olarak anılmaya başlanmıştı. Derken yönetmelik onaylanmak üzere
TMMOB'a gönderilmişti.
TMMOB Yönetim Kurulu da 12 Mart günü
toplandı ve kendilerine gönderilen yönetmelik üzerinde önce bazı değişiklikler
yaptı, ardından da Resmi Gazete'de yayımlanması sürecini başlatan nihai kararı
aldı.
Mimarlık mesleğinin alt disiplini kabul
edilen ancak daha sonra TMMOB bünyesinde kendi meslek örgütlerini oluşturan alt
disiplinler dikkate alınınca, son dakikada yapılan değişiklik ile yönetmeliğin
5. maddesindeki mimarlık tanımının çerçevesi daraltıldı ve;"mimari iç mekan
düzenleme ve donanımı tasarımı hizmetleri, mimari çevre tasarımı hizmetleri,
kentsel tasarım, koruma amaçlı imar planları ve imar planlama çalışmaları ile
inşaat yönetimi ve yapı denetimi" konuları mimarlık mesleğinin kapsamından
çıkarıldı.
Yani denildi ki;
Bu hizmetler mimarlık mesleğinin
tekelinde değildir!
İşte tam bu noktada Mimarlar Odası'ndan
zehir bir deklarasyon yayınlandı. Mart ayı sonunda "TMMOB ve mimarlık hakkında
açık mektup" adıyla yayınlanan deklarasyonda, TMMOB Yönetim Kurulu, 21 üyesiyle
birlikte açıkça hedef alındı. Üslubun hayli ağır kaçtığı bu deklarasyonda, TMMOB
Yönetim Kurulu, mimarlık mesleğine darbe vurmakla, Amerikancı politikalara alet
olmakla, TMMOB geleneğini ve tarihini hiçe saymakla, mimarlık mesleği alt
disiplinleri ile kimi başka meslek disiplinlerine rant sağlamaya çalışmakla
suçlanıyor.
Dahası;
Yönetmelikle ilgili değişikliklerin 21
üyeli yönetimde "Mimarlık tanımına ilişkin kültür ve bilim yoksunu görüş ve
kararlar ortaya koyan" 14 kişinin katkısı ile yapılmış olmasına da alenen tepki
gösterilerek; "Bu kişiler sadece kendilerini değil TMMOB'u da tarih ve çağdaşlık
önünde mahkum eden bir darbenin sorumluları olarak anılacaklardır" deniliyor.
Yetinilmiyor, TMMOB Yönetimi;
"ABD kökenli şehircilik anlayışı ve
politikasının 1960'larda ODTÜ'de başlattığı (mimarsız kent planlaması)
dayatmasının kurumsallaşmasına" katkı koymakla suçlanıyor.
Nihayetinde; 50 yıldır süren TMMOB -
Mimarlar Odası işbirliği hatırlatılarak, Mimarlar Odası, TMMOB'un "varlık
güvencesi ve çalışma kaynağı" gösteriliyor ve bu kararla TMMOB'un kendi varlık
güvencesini inkar ettiği iddia ediliyor.
Ve ipleri kopma noktasına getiren bir
yaklaşımla; "Bu karar, TMMOB üyesi olmakla (mimarlığın ne kazandığını)
sorgulayan üye çoğunluğumuz karşısındaki, TMMOB'a önem veren geleneksel Oda
tavrımızın savunulmasını artık olanaksız kılacak kadar vahimdir" deniliyor, ki
bu; biz artık yapı içinde yokuz! manasınadır aslında.
Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu
Başkanı Oktay Ekinci'ye göre bu, birbiriyle iç içe iki kurum arasındaki kavga
değil, mimarların mesleklerine sahip çıkma savaşı.
Böylesi ağır bir dille kaleme alınmış
deklarasyonun ardından TMMOB Yönetiminin sessiz kalmasını kimse beklemiyor.
Ki, yanıt da fazla gecikmiyor.
TMMOB Yönetim Kurulu 2 Nisan günü
toplanıyor, Mimarlar Odası'nın 30.03.2005 tarih ve 03/698 sayılı yazısı ile
TMMOB Yönetim Kurulu'na hitaben yazılmış "Açık mektup" değerlendiriliyor, metin
satır satır inceleniyor, hukukçu görüşleri alınıyor, tüzük ve yönetmelikler
açılıyor, ardından çok ama çok daha ağır bir karşı metin hazırlanıyor.
Üslup bakımından dikkat çekicidir ki,
metinde, Mimarlar Odası Yönetim Kurulu'ndan dar meslekçi anlayış, yayınladıkları
deklarasyondansa küfürname diye söz ediliyor.
Ve hatta deniliyor ki;
"TMMOB'u parçalamak ve bölmekten başka
TMMOB üzerinde söyleyecek sözünüzün olmadığı bu tartışma kültürüyle ortaya
konulmuştur"
Hatta hatta aynı metinde; Mimarlar
Odası Merkez Yönetim Kurulu, "meslek örgütlerini ucuz siyasete basamak etmekle"
de suçlanıyor.
Ve o toplantı sonunda;
Bir; Mimarlar Odası Merkez Yönetim
Kurulu'nu Onur Kurulu'na sevk etti.
İki; Tartışmalara sebep yönetmelikle ilgili yeniden görüşme taleplerini
reddetti.
Üç; Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu üyelerinin tümü hakkında yasal işlem
başlattı.
Ve dört; Gelişmeleri içeren bir metni
tüm örgütlere gönderip bilgilenmelerini sağladı.
Derken...
Giderek sertleşen tartışmalara bu kez
TMMOB'a bağlı meslek odalarının yönetimleri dahil oluyor.
20 meslek odası, ortak bir mektupla
TMMOB'a destek veriyor. Sorunun Mimarlar Odası'nın tümüyle değil sadece bu
dönemki yönetimiyle yaşandığına dikkat çekiliyor.
Ardından;
Meslek odaları başkanlarının altına
imza attıkları destek metninin sadece bir organizasyonun ürünü olduğunu, hiçbir
oda başkanının bu metni okuduğuna bile inanmadığını söyleyen Oktay Ekinci, oda
başkanlarına birer mektup göndererek, sürecin daha objektif tartışılmasını
istiyor.
Mimarlık mesleğine sahip çıkma savaşı
içinde olduklarının altını çizen Ekinci'ye göre TMMOB'un hedefi sadece
"mimarları etkisiz pozisyona düşürmek".
Peki son durum ne?
Ekinci'nin dünkü mektubundan sonra yurt
genelindeki on binlerce TMMOB üyesi meslek adamı ve binlerce mimar iki kurum
arasında bu tartışmanın sıcak yansımalarına kilitlenmiş durumda.
Mimarlar Odası'na göre onlar,
ellerinden alınmaya çalışıldığı iddia edilen mesleklerinin hizmet alanlarını
korumaya çalışıyor, TMMOB ise birilerine rant sağlamanın peşinde.
TMMOB'a göre ise mimarlık mesleği
kapsamındaki bazı hizmet alanları sadece mimarların tekelinde değil.
Yaşanan tüm sertliklerden sonra,
Mimarlar Odası'nın alacağı tavrı, TMMOB yönetiminin izleyeceği politikayı merak
etmiyorum desem yalan olur.
Ama şunu da görebiliyorum ki;
Bu tartışmalar TMMOB bünyesinde
yıllardır saklı tutulmaya çalışılan hesaplaşmaların patlama noktasıdır.
Zira;
Tarafların birbirlerine yönelik
açıklamalarında kullandıkları üsluplarındaki hakarete varan ifadeleri başka
şekilde açıklamak güç görünüyor.
Bursa Kent Gazetesi – Devrimde Gürler |