|
Mortgage 2006’da
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı
Doğan Cansızlar, kamuoyunda ‘kira öder gibi ev sahibi olma’ olarak bilinen
Mortgage sisteminin önümüzdeki yılın başında başlayacağını söyledi. Gayrimenkul
Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) tarafından düzenlenen “5. Gayrimenkul
Zirvesi”nde konuşan Doğan Cansızlar, Mortgage hakkında, uzun vadeli konut
finansmanı veya ipoteğe dayalı konut finansmanı açılımlarının Türkçe’de bu
sistemi tam anlamıyla karşılamadığını ifade ederek, “İnternete alıştığımız gibi
mortgage kelimesini de Türkçe’ye kazandırmamız gerekir” dedi. Mortgage sistemine
ilişkin hazırlanan taslağın bu yasama döneminde Meclis’ten geçmesini
beklediklerini, yasalaşmasını beklemeden de ikincil piyasalara ilişkin
çalışmaları sürdürdüklerini anlatan Cansızlar şöyle devam etti: “2005 sonu
itibariyle sistem tamamlanmış olacak. 2006 başı itibariyle sistem Türkiye’de
devreye girecek. Ancak sistem devreye girer girmez hemen konut sahibi olunacak
diye bir şey yok. Çok fazla talep artışı karşısında konut arzı biraz geride
kalabilir. Bu, kısa bir süre de olsa konut fiyatlarında artışa sebep olabilir.’’
Cansızlar, gayrimenkul yatırım ortaklıklarının (GYO) özellikle vergi konusunda
bazı sıkıntıları bulunduğunu, kayıtdışı çalışmadıkları için haksız rekabet
içinde olduklarını kaydetti. Cansızlar, sektörün kurumsallaşmasını sağlayacak
tek unsur olan GYO’ların, plansız kentleşme ile kayıtdışılığın azaltılmasındaki
etkisiyle, piyasaya disiplin getireceğini ve böylelikle problemlerin ortadan
kaldırılmasını sağlayacağını söyledi.
Teşvik de gelecek
Cansızlar, Mortgage sisteminin devreye girmesiyle özellikle vergi teşvikleri
konusunda bazı kolaylıklar sağlanacağını, 100 bin YTL’ye kadar olan konut
kredilerinde bazı indirimler uygulanacağını söyledi. Hazırlanan yasa taslağında
banka ve özel finans kuruluşlarının yanı sıra tüketici finansman şirketleri ile
finansal kiralama şirketlerinin de konut finansmanında faaliyet göstereceğini
hatırlatan Doğan Cansızlar, ipotek finansman şirketleriyle ilgili olarak yabancı
sermayeye ilişkin hiçbir kısıtlama veya engelleyici unsurun olmayacağını ifade
etti.
Haluk Sur: KDV düşerse zıplarız
GYODER Başkanı Haluk Sur, GYO’ların mali açıdan kayıt içinde kalarak şeffaf ve
bağımsız denetim ilkeleri doğrultusunda çalışmanın en iyi örnekleri olmasına
rağmen, özellikle KDV oranları konusunda haksız rekabetle karşı karşıya
kaldıklarını söyledi. Sur, sektördeki kayıtdışı ve gerçek usulde beyana
dayanmayan uygulamaların GYO’lara engel teşkil ettiğine dikkat çekerek, “KDV
oranlarının aşağı çekilmesi, GYO’ların gelişiminde itici güç olacaktır” dedi.
Gelişmekte olan ülkelerde konut kredilerinin GSMH’nın yüzde 10-15’i düzeyinde
olduğunu, Türkiye’de ise 3 milyar dolar ile yüzde 1’ini oluşturduğunu kaydeden
Sur, genç bir nüfusa sahip Türkiye’de Mortgage sisteminin kurulmasıyla sektörün
canlanacağını ve konut kredi stokunun orta vadede 45-50 milyar dolarlık bir
büyüklüğe ulaşacağını vurguladı. Haluk Sur, geçen yıl inşaat ve gayrimenkul
sektörünün yüzde 7.8 büyüdüğüne işaret ederek, konut ruhsatlarının 320 bine
ulaştığını ve sektörün yeniden altın devrine dönüş sinyalleri verdiğini ifade
etti.
Gecekondunun panzehiri mortgage
Ekonomik istikrarla birlikte yatırımlarını ülkemize kaydırmak isteyen mortgage
kuruluşları, zirve boyunca Türkiye pazarı üzerinde yoğunlaştılar. Gayrimenkul
Zirvesi dolayısıyla verilen öğle yemeğinde konu mortgage pazarının Türkiye’ye ne
zaman geleceği idi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul
Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonu Başkanı Tankut Gündoğan, TOKİ Başkanı
Erdoğan Bayraktar, İhlas Holding Genel Müdürü A.Mücahid Ören ve GYODER Başkanı
Haluk Sur gecekondulaşmaya karşı alınması gereken tedbirler ve sağlıklı
şehirleşme için nelerin yapılması gerektiği konusunda görüş alışverişinde
bulundular.
“1 milyar euro ile geliyoruz”
Akmerkez’i satın alan Corio N. V. Şirketinin CEO’su Jan de Kreij: “Türkiye 6 ay
öncesine göre daha az riskli. Burada yeni satın almalar yapabiliriz. 1 milyar
euro ek yatırım yapabiliriz. Türkiye 10 yıl veya 15 yıl içinde AB’ye üye olacak.
Nüfus yapınız bizi çok etkiledi. Büyüme potasiyeliniz gözümüzü kamaştırdı.
Türkiye’yi yatırım sıralamasında Polonya’nın önüne aldık. Akmerkez’in yönetimini
yapan gruptan öğrendiklerimizle İspanya, Fransa ve İtalya’dan yatırımcı
getirebiliriz.”
“Bilgi dağınık olmayacak”
Stewart International yetkilisi Tevfik Türel: “Türkiye’de mortagage pazarının
oluşması için en büyük eksik alt yapısı yetersizliği. Marmara, Ege ve
Akdeniz’deki binalar üzerinde bilgi topuyoruz. Kaçak yapıları raporluyoruz. 14
ayrı yerden toplanan bilgiyi tek bir yerden vereceğiz. Yani tapuya git,
belediyeye git, orman dairesine git, İSKİ’ye git, maden dairesine git
olmayacak.”
“Bizde sadece Soros konuşur”
Soros Fon Yönetimi Direktörü Alan Boyce: “Size açıklama yapmamam. Sadece bono
alım-satımı işiyle uğraşırım.” Toplantıya katılan tüm fon yöneticileri görüş
bildirmesine rağmen ünlü spekülatör George Soros’un sahibi olduğu Soros Fonu’nun
en üst düzey yetkilisinin soruları cevapsız bırakması normal karşılanmadı.
Boyce, “Bizde sadece patron konuşur. Onun yani George Soros’un da yılda en az
iki kez Türkiye’ye geldiğini biliyorum. Zaten gazetecilerle arası çok iyi. Her
şeyi ona sorun” dedi.
"AB süreci sizi disipline etti"
Mitsubishi-UBS Ortaklığı GYO Başkanı
Yuichi Hiromoto: “Makro ekonomideki son pozitif gelişmelerden haberdarız. AB
süreci Türkiye’yi disipline etti. İlgiyle izlediğim konu AB sürecinin
ekonomideki işleyişe olan katkısı. AB süreci adeta bir disiplin oluşturmuş. Ne
hükümet ne de iş alemi bunun dışına çıkmıyor. Makro ekonominin iyileşmesi eninde
sonunda mikro düzeyde vatandaşlara yansıyacaktır. Bu noktada mortgage’ın çok
önemli olduğunu düşünüyorum. Mortgage sisteminin iyi işlemesi için sağlıklı bir
bankacılık sistemine ihtiyacınız var. Ama bence en önemlisi inşaat sektörünün
kalitesi. Mortgageta istenilen büyüklüğe ulaşılabilmesi için kaliteli evler inşa
edilmeli.”
"Performansınız olağanüstü"
UBS Securities Şirketinin GYO Genel Müdürü Atsushi Toda: “Gayrimenkul zirvesine
olan ilgi beni çok şaşırttı. Ben burada Japonya’da yaşadıklarımızı size anlatmak
için bulunuyorum. İstanbul’a gelmeden önce ekonominiz hakkında çok az bilgi
sahibiydim. Özellikle gayrimenkul konusunda hiçbir fikrim yoktu. Ama bu zirvede
gördüm ki, yüzlerce insan bu konuda çalışıyor. Benim burada direkt yatırım
kararı alma imkanım yok. UBS Avrupa yatırımlarını Avrupa’dan yönlendiriyor.
Avrupa merkezinin bulunduğu Londra merkezine kesinlikle Türkiye’deki güzel
gelişmelerden söz edeceğim. Eminim ilgileneceklerdir.”
Türkiye - Mehmet Gel - H. Basri Özaydın |
