Mimarlar Birliği bu
daveti reddedemedi: "Dünyanın en sorunlu kentine gelin"
Diğer ülkeler "dünyanın en mükemmel
kenti"ne davet ederken, Türkiye "Dünyanın en sorunlu kentine gelin" dedi.
Mimarlar 3-10 Temmuz tarihleri arasında İstanbul'da "pazaryeri"nde tezgah
açacak.
İstanbul'a dev bir pazar kurulacak.
Pazar tezgahlarının başında ise mimarlar oturacak bu kez. Zira "Kentler:
Mimarlıkların Pazaryeri" temasını taşıyan XXII. Dünya Mimarlar Kongresi bu yıl
İstanbul'da yapılıyor. Uluslararası Mimarlar Birliği 2005 İstanbul Kongresi
Organizasyon Komitesi Saymanı Şefik Onat, sadece mimarları değil; sergilerin,
panellerin, film gösterimlerinin, konserlerin, dans gösterilerinin de yer
alacağı bu panayıra tüm İstanbulluları davet ediyor.
Uluslararası Mimarlar Birliği bu
kongrenin 2005 yılında İstanbul'da yapılmasına nasıl ikna oldu?
Kolay olmadı. 15-20 yıl süren bir
mücadelenin sonucu bu. Mimarlar Odası defalarca başvurdu. Bu iş için en yüksek
düzeyde destek gerekiyor. 99 senesinde bu işe yüreğini koyup bu işi kovalayan
Süleyman Demirel'dir. Bir de o zaman Kültür ve Turizm Bakanı olan Erkan Mumcu.
Ve bütün Dışişleri teşkilatı. Büyükelçiler vasıtasıyla birçok ülkede kulisler
yapıldı.
İstanbul mimari açıdan dünyanın en
güzel kentlerinden biri sayılmaz. Kongrenin İstanbul'da yapılması için ne vaat
edildi?
Bizim iki rakibimiz vardı. Biri Floransa. Floransa "Dünyadaki sanat ve kültürün
merkezine gelin" diye çağırıyordu mimarları. Diğer rakibimiz Japonya'nın Nagoya
kentiydi. Onlar da diyorlar ki "Dünyanın en mükemmel kentine gelin". Buna
karşılık Türkiye de dedi ki: "Dünyanın en sorunlu kentine gelin."
Çok akıllıca.
Evet. Çünkü adamların dertleri kentlerin yeniden yapılanması, buna yönelik
sorunlar, bu sorunlara çözümler üretmek... O yüzden bu çok iyi bulunmuş bir
slogan... Tüm Türk mimarlar gelip bu kongrede yerlerini almalılar mutlaka.
Peki ya İstanbullar?
Mimarlar Odası'nın asıl hedefi de bu zaten. Mimarlıkla kentli arasında büyük
bir kopukluk yaşanıyor. Kentli mimar falan kullanmıyor, ya kendi başına
gecekondu yapıyor ya da bir mimara standart bir proje yaptıran müteahhide
veriyor arsasını, evini. Burada amaç kentlinin sorunları, istekleri...
İstanbullulara "Nedir bu olay? Dünyada kentler nasıl oluyor? Benim niye böyle
bir kentim yok?" diye sordurmak. Bu yüzden mesleki oturumlar hariç bütün
aktiviteler İstanbullulara açık.
Aslında Kongre Vadisi'nin tasarımı için
bir yarışma açılmıştı. Ancak birinci olan proje uygulanamadı. Bunun yerine şimdi
bir pazaryeri kurulması mı kararlaştırıldı?
Evet. Birinci olan proje çok güzeldi
ama uygulamada zorluklar oldu. "Pazaryeri"ne gelince, o bir metafor olarak
üretildi. Kapalıçarşı geleneğinden hareketle. Pazaryeri her türlü ürünün
geldiği, her türlü kültürün buluştuğu yerdir. Biz de burada her türlü fikrin
birbirleriyle ters düşmek pahasına da olsa söylenebileceği bir ortam yaratmak
istedik.
5 bin kişinin katılması bekleniyor
- Kongre Vadisi diye adlandırılan Harbiye Askeri Müze ve Kültür Merkezi, Hilton
Convention Center, İstanbul Uluslararası Kongre ve Sergi Merkezi, Cemal Reşit
Rey Konser Salonu
- Kongreye 5 bin kişinin katılması
bekleniyor. Hedef ise 10 bin kişi.
- Kongre vesilesiyle İstanbul'da 3
Temmuz'da 102 sergi açılacak. Bu sergilerin yarısı Türkiye'de hazırlandı, diğer
yarısı ise başka ülkelerden geliyor.
- 21 ünlü mimar kongreye ana konuşmacı
olarak katılıyor. Türkiye'den Cengiz Bektaş'ın yanı sıra İngiltere'den Zaha
Hadid, ABD'den Denise Scott Brown, Japonya'dan Kengo Kuma da konuşmacılar
arasında yer alıyor.
- Kongre'de mimarlık ve kent üzerine;
kentlerin güvenlik sorunu, evsizlerin barınak sorunu, varoşlar, deprem, tarihi
kentler gibi konuları irdeleyen 700 civarında sunum yapılacak.
- Aydın Doğan Ödülleri'nin bu yılki
konusu "Kent Mimarisi-Kent Dokusu"ydu. Yarışmada birinci olan İzmir Konak
Meydanı ve Çevresi ile Kastamonu Tarihi Kent Dokusu İyileştirme Çalışmaları'nın
yanı sıra finale kalan diğer çalışmalar da Aydın Doğan Vakfı'nca filme alındı.
Bu görüntüler kongrede izlenecek.
- İki bölümlük bir fuar açılacak.
Fuarın bir salonunda seramikten çeliğe kadar tüm yapı malzemeleri yer alacak.
Diğer salonda ise mimarlık yayınları var. Dergiler, kitaplar, mimarlıkla ilgili
yazılımlar, önemli mimari projeler...
- Kongre öncesi ve sonrasında mimari
turlar düzenlenecek. İstanbul'un çeşitli bölgelerine altı tur yapılıyor. Bursa,
İznik, Edirne ve İzmir'e de turlar var.
"Habitat'ta 45 gün eve gidememiştim"
Çok önemli bir kongre, büyük sorumluluk ve siz de mimar olmadığınız halde
bunda görev alıyorsunuz. Bu işe nasıl dahil oldunuz?
20 yıl diplomattım Dışişleri
Bakanlığı'nda. Bıraktıktan sonra özel sektörde yöneticilik yaptım. 1995'te
devlet dedi ki "Gel şu Habitat işini yap". Böylece konferans organizasyonunu
yüklendik. O zaman Başbakanlık adına çalışıyordum. Habitat uluslararası
kongrecilik açısından çok önemli bir olaydı. Son 45 gün eve gitmedik, öyle
çalıştık o zaman. Karım beni boşamaya kalktı, kızım "Seni niye hiç göremiyorum?"
diye telefonları suratıma kapattı. Ama ben bu sektörde kalmaya karar verdim.
Kendi şirketimi kurdum. Habitat esnasında mimarlarla birlikte birçok çalışma
yapmıştım. Bu kongre için de beni aradılar. İşte böyle. Üç senedir de bu işin
organizasyonunu yürütmeye çalışıyorum.
Milliyet - Tuba Akyol |