Noterde yabancı
kuyruğu
Mülk satışına imkân tanıyan yasanın
iptal edilmesi, yabancıların Türkiye aşkını engelleyemedi. Şimdi de 'noterden
satış' yöntemiyle emlak alıyorlar.
Yabancıların mülk edinmesine ilişkin
yasada değişiklik yapılacak olması dolayısıyla, yeni yasanın ne getireceğini
beklemeden yabancılar, Ege ve Akdeniz koylarında yazlık almaya devam ediyor.
Yabancı satışlarının en yoğun yaşandığı Bodrum, Fethiye ve Alanya'da satışlar
geçen yılın neredeyse iki katına ulaştı.
Yabancıların satın alacakları gayrimenkuller dolayısıyla Ege Ordu
Komutanlığı'ndan izinin şart olması nedeniyle yabancılar, satın aldıktan sonra
onay gelinceye kadarki sürede işlemleri takip etmeleri için yerli inşaat, emlak
ve acenta şirketlerine noterden vekalet veriyor. İzin gelinceye kadar konutu
satan şirket ile satış vaadi sözleşmesi yapıyor. Vekalet verilen kişi tüm
hukuksal işlemleri takip ediyor. İzin geldiğinde tapu yabancının üzerine
geçiriliyor. Bir diğer yöntem olarak da satan şirket ile alıcı arasında noterden
satış mukavelesi yapılıyor.
'Türk usulü' satış
Yabancıların, Türkiye'de mülk edinebilmek için noterden satış ya da vekalet gibi
formüllere yönelmesi, "Onlar da Türk usulü hareket etmeye başladı" yorumlarına
neden oluyor. Uzmanlar bu yöntemi sakıncalı buluyor ve Türkiye'nin imajına zarar
vereceğini belirtiyorlar.
'Suiistimale açık'
Bununla birlikte satışlara devam ettiklerini bildiren TURYAP Fethiye sorumlusu
Hasan Sertel, "Bürokratik engellere ve zorluklara rağmen yabancılardan yoğun
talep var. İşlemlerin uzun sürmesi suiistimale açık bir işin yaygınlaşmasına
neden oluyor. Şu an Fethiye'den emlak satın alan bir çok İngiliz'in başı dertte"
diyor.
Bodrum 1. Noteri Feyzi Ünal ise mülk
almak için vekalet veren yabancı sayısında geçen yıla göre iki kata varan artış
olduğunu dile getiriyor. Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin, gayrimenkulü
satın alma yönünde bir hak vermediğini hatırlatan Avukat Yücel Ergün de şöyle
devam ediyor:
"Fakat bir gayrimenkul için para ödendiği anlamına geliyor. Diyelim ki 100 bin
euroya bir konut satın aldı. 50 bin euroyu peşin veriyor. Ama işlemler 6 ay
sonra bittiğinde dairenin fiyatı 150 bin euro olursa satan vazgeçebilir. Bu da
bir dizi hukuki problemler oluşmasına neden olur."
10 dekar sınırı geliyor
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararından sonra, yabancılara mülk satışına belirli
konularda sınırlamalar geliyor. Yabancıların Türkiye'de mülk edinebilmeleri
konusunda yeni düzenleme için oluşturulan komisyon çalışmalarını sürdürüyor.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün koordinatörlüğündeki çalışmalarda, bir
taslak hazırlandı. Taslakta, yabancıların Türkiye'de mülk edinebilmeleri biraz
daha kısıtlanıyor. Belediye ve mücavir alan sınırlaması bulunmayan eski
düzenlemede, yabancıların 30 dekardan fazla mal edinebilmesi, Bakanlar
Kurulu'nun iznine tabi tutuluyordu. Bu maddede, "Kamu yararı ve ülke güvenliği
bakımından, bu maddenin uygulanmayacağı yerleri belirlemeye Bakanlar Kurulu
yetkilidir" deniyordu. Taslakta, bir yandan mülk edinmede belediye ve mücavir
alan sınırlamasına gidilirken, bir yandan da 30 dekar sınırı 10 dekara, köylerde
ise binalar için 1 dekara düşürülüyor.
Milliyet - Tebernüş Kireçci
|