|
Boğaz'ın 'en riskli'
bölgeleri
İstanbul Boğazı'nın gemiler için en
tehlikeli bölgeleri belirlendi. Çarpışma açısından en riskli bölgeler Sarıyer,
Emirgan, Kanlıca; karaya oturmada ise Bebek ve Kuruçeşme bölgeleri olduğu ortaya
çıktı.
Boğaziçi Üniversitesi (BÜ) İnşaat
Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Emre Otay ve Cornell
Üniversitesi Araştırma Görevlisi Şafak Özkan'ın coğrafi şartlar, akıntılar,
pilotaj hataları ve transit geçiş istatistiklerine dayanarak yaptıkları
araştırma, İstanbul Boğazı'nda gemi kazası için en riskli bölgelerin çarpışma
açısından Sarıyer, Emirgan - Kanlıca, Rumelihisarı - Kandilli, sahile bindirme
ve karaya oturma açısından ise Emirgan, Bebek, Kuruçeşme olduğunu ortaya koydu.
Ayrıca akıntıyla birlikte hareket eden
gemilerin daha zor dümen tutması nedeniyle kuzeyden güneye giden gemiler daha
çok kazaya karışıyor.
Boğaz'dan yılda yaklaşık 50 bin gemi transit geçiş yaparken, bunların 4 bin
500'ü yanıcı veya patlayıcı madde taşıyor. Bu da olası bir kazada İstanbul'un ne
kadar büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığını gösteriyor.
Otay'ın araştırmasına göre, bugüne
kadar Boğaz'da 200'ü aşkın deniz kazası oldu. Bu kazaların nedenleri ise,
pilotaj eksikliği, Boğaz'ın doğal yapısı, yüzey akıntıları, kısıtlı görüş
mesafesi, yerel şartlar, gemideki mekanik arıza ve teknik yetersizlikler.
Yapılan çalışmada, hem istatistiki
veriler, hem de Boğaz'ın mevcut coğrafik ve akıntı özellikleri de dikkate
alınarak bir modelleme yapıldı.
100 bin geçişte 46 çarpışma
Çalışmadan elde edilen sonuçlar şunlar: Transit geçen her 100 bin gemiden 46
tanesi çarpışma, 23 tanesi de bindirme veya oturma yoluyla kazaya maruz kaldı.
Küçük gemiler büyüklere oranla daha fazla kaza yapıyor.
Güneye doğru seyreden gemiler kuzeye
doğru gidenlere oranla daha çok kazaya neden oluyor. Bunun nedeni ise, akıntıyla
birlikte hareket eden gemilerin daha zor dümen tutması.
Çarpışma sonucu olan kazalar, sahile
bindirme ve karaya oturmaya oranla daha sık. Çarpışma açısından yüksek risk
taşıyan bölge-ler; Sarıyer, Emirgan - Kanlıca, Rumelihisarı - Kandilli. Sahile
bindirme ve karaya oturma açısından yüksek riskli bölgeler; Emirgan, Bebek,
Kuruçeşme.
Korku burnu 'Bebek'
İstanbul Boğazı, Kandilli - Bebek arasında 698 metreye inerek, seyreden gemiler
için zorlu bir parkur haline geliyor. Bebek'te yaşanan bazı kazalar şunlar:
- 4 Aralık 1960: Yunan World Harmony
tankeri, şileple çarpıştı.
- 14 Mart 1986 : Rum tankerine çarpmamak için dümen kıran Cenk şilebi kıyıya
bindirdi.
- 13 Mayıs 1996: Rum bandıralı Aristothales adlı gemi akıntıda sürüklenmeye
başladı. Kaza, şamandıraya demir atılarak ucuz atlatıldı.
- 23 Mayıs 2000: Arızalanan yük gemisi Bebek açıklarında demirleyince trafik
kapandı.
- 9 Nisan 2000: Jessilena adlı kuru yük gemisi Bebek koyuna girdi. Bir tekneyi
batırdı.
- 14 Kasım 2001: Koyun yüklü Filipin bandıralı gemi Boğaz'da batınca yüzlerce
koyun Bebek Koyu'na vurdu.
- 17 Şubat 2003: Malta bandıralı Sea Patron karaya oturdu, kıyıya demirli bir
tekneyi parçaladı.
Milliyet - Serhat Oğuz |
