Boğaz'ın dibi
hareketli
Boğaz Tüp Geçişi inşaatında çalışanlar
sualtında akıntıyla, suüstünde ise rüzgârla mücadele ederek, dünyanın en derin
'batırma tüp tünelini' tamamlamaya uğraşıyor.
2009'da tamamlanması hedeflenen
Marmaray Boğaz Tüp Geçişi inşaatı türlü zorluklara karşın sürüyor. 20 yıl önce
Haliç'ten taşınan sanayi tesislerinin yarattığı çevre kirliliği yıllar sonra
Marmaray Boğaz Tüp Geçişi güzergâhında 'ağırmetal' olarak ortaya çıktı.
Sarayburnu açıklarında deniz tabanına oturan 120 bin metreküp ağırmetal, özel
olarak depolanarak Kartal'da gömülecek.
İstanbul Boğazı'nın ortasındaki Japon
sondaj gemisi Saroula'da kamp kuran Marmaray mühendisleri, güzergâhta
karşılarına çıkan batık gemi, çevre kirliliği, şiddetli rüzgâr ve akıntı
engellerine karşı projeyi zamanında bitirmeye çalışıyor. Bir yıldır arkeolojik
kazıların yapıldığı Marmaray'ın Üsküdar, Sirkeci, Yenikapı ve Yedikule'deki kara
istasyonlarında Ekimde metro kazılarına başlanması planlanırken denizdeki
çalışmalar hız kazandı. Sondaj gemisindeki Türk ve Japon mühendisler,
Üsküdar-Sarayburnu arasındaki 461 metrelik deniz tabanında 15-25 metre
derinliğinde ve 19 metre genişliğinde zemin iyileştirmesi ve kanal çalışması
yapıyor. Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı
Genel Müdürlüğü İstanbul Bölge Müdürlüğü Araştırma Geliştirme Başmühendisi Osman
Altun şu bilgileri verdi:
Depreme dayanıklı: Deniz içinde
birbirine zıt 4 knots hıza sahip üst ve alt akıntıyla, deniz üstündeyse zaman
zaman fırtınaya dönüşen şiddetli rüzgârla mücadele ederek dünyanın en derin
batırma tüp tünelini hayata geçirmeye çalışıyoruz. Dört sondaj kuyusundaki 16
ayrı kanaldan deniz tabanının 25 metre altına inerek zemine beton püskürtüyoruz.
Her kanalda 20-30 balon var ve her defasında deniz dibinden yüzeyine doğru 33
santimetre yükselerek 3 bin 252 kolon çakıyor, depremde sıvılaşma riskine karşı
zemini güçlendiriyoruz. Yükü eşit dağıtmak için bu dolgu alanı ile zemin
arasında 1.25 metrelik çakıl yastık yapıyoruz. Bu yastığın üzerine batırma tüp
tüneli oturtup denizin kaldırma kuvvetinden etkilenmemesi ve tabanın yeniden
eski haline gelmesi için 15 metreye kadar üstünü kaya malzemesiyle kapatacağız.
Bu sayede büyük bir depremde bile metro çalışmaya devam edecek.
Dev havuz inşaatı: Marmaray'ın denizin
altında içinden geçeceği 1.3 kilometre uzunluğundaki 11 parça batırma tüp tüneli
yapacak dev kalıbın inşasına Tuzla Tersanesi'nde başladık. Ekimde tamamlanacak
havuzda boyu dokuz metre, genişliği 16 metre olan ortalama 135 metrelik 11 tüp
tünel inşa edilecek. Bu tüpler Tuzla'dan Üsküdar'a kadar 40 kilometre
yüzdürülecek ve her iki tarafındaki kapakları açılarak batırılacak. 2006 başında
ilk tüpleri deniz altında birleştirmeyi hedefliyoruz.
Beş köstebek çalışacak: Yıl sonundan
itibaren Marmaray'ın karada yapılacak 12 kilometre uzunluğundaki delme dip
tüneli kazısında beş adet dev tünel köstebeği, yeraltında aynı anda 55
santimetrelik delme ve beton kaplama yapmaya başlayacak.
3.7 katrilyona mal olacak
Marmaray olarak bilinen Boğaz Demiryolu Tüp Geçişi ve Gebze-Halkalı Yüzeysel
Metrosu, 63 kilometre uzunluğundaki Gebze-Haydarpaşa ve Sirkeci-Halkalı banliyö
hatlarının iyileştirilip metroya dönüştürülmesi ve 13 kilometre uzunluğundaki
Boğaz Tüp Geçişi aşamalarından oluşuyor. Proje tamamlanınca
Yenikapı-Söğütlüçeşme 12, Gebze-Halkalı 105, Üsküdar-Sirkeci dört,
Taksim-Kadıköy 14 dakikaya inecek. 3.7 katrilyon liraya mal olacak Marmaray'ın
2009'da hizmete girmesi hedefleniyor.
Radikal - Selim Efe Erdem |