|
Nereden çıktı bu
üçüncü havaalanı?
Atatürk Havalimanı yüzde 50, Sabiha Gökçen yüzde 7 kapasite ile çalışıyor.
'Eksik yolcu' nedeniyle TAV'a tazminat bile ödeniyor.
Sabiha Gökçen bomboş
Hükümetin İstanbul için üçüncü havaalanı istemesinin nedenini anlamak güç.
Kentteki Atatürk Havalimanı kapasitesinin yarısı ile çalışıyor. Sabiha Gökçen
Havaalanı ise sadece yüzde 7'lik kapasite ile faaliyette.
13.2 milyon dolar
Atatürk Havalimanı'nın üçüncü pisti de her türlü uçuş için devreye girmek üzere.
Dış hatlar terminalinin işletmecisi DHMİ, yolcu azlığı nedeniyle dört yılda
TAV'a 13.2 milyon dolar tutarında tazminat ödedi.
Önce Erdoğan istedi
İstanbul kent merkezine karayoluyla 1.5 saat mesafede bulunan Çorlu Havaalanı da
atıl. 'Üçüncü havaalanı'nı ilk önce Başbakan Erdoğan telaffuz etmiş, ardından
Ulaştırma Bakanı Yıldırım, "Evet, şart" demişti.
Atatürk Havalimanı kapasitesinin yarısı, Sabiha Gökçen Havaalanı'nın yüzde
7'si kullanılabiliyor. Her tür uçuşa elverişli hale getirilen Atatürk Havalimanı
üçüncü pisti geçici kabul aşamasında. Ama günlerdir İstanbul'un acilen
uluslararası bir havalimanına kavuşturulması konuşuluyor. İstanbul'a üçüncü bir
havaalanı yapılması gerekliliği ilk kez Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından
ortaya atıldı. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da Atatürk Havalimanı'nın trafik
artışını karşılamakta zorlandığını savunarak, Avrupa yakasına ikinci bir
havaalanının zorunluluk olarak gözüktüğünü söyledi. Yıldırım, son 1-1.5 yıl
içinde İstanbul'da hava trafiğinin dış hatlarda yüzde 25, iç hatlarda yüzde 63
oranında arttığını vurguladı. Atatürk Havalimanı'nın saatte 30 uçağa hizmet
verebilecek kapasitesi bulunduğunu kaydeden Yıldırım, şunları söyledi: "Öyle
günler oluyor ki sayı 48'e kadar çıkıyor. Hele Avrupa Şampiyonlar Ligi final
karşılaşmasında bu sayı 60'ları buldu Avrupa yakasına ikinci bir havaalanı
zorunluluk olarak gözüküyor." Yıldırım'ın bu açıklamalarına karşın Ulaştırma
Bakanlığı'nda henüz üçüncü havaalanı konusunda ön çalışma bulunmadığı öğrenildi.
Rakamlar farklı söylüyor
İstanbul hava trafiğinin ana yükünü çeken Atatürk Havalimanı'na inen toplam uçak
sayısı 2002'de 160 bin 364, 2003'te 161 bin 827, 2004'te de 187 bin 487 oldu.
Uçak sayısı bir önceki yıla göre 2003'te yüzde 1, 2004'te ise yüzde 15.9
oranında arttı. Bu yılın ilk dört aylık döneminde ise geçen yılın aynı dönemine
oranla uçak sayısı yüzde 14'lük artışla 54 bin 177'den 61 bin 792'ye yükseldi.
Bu arada 2003 yılında 'görerek' inişe elverişle şekilde inşası tamamlanan üçüncü
pistin her türlü uçuşa elverişli hale getirilmesi çalışmaları da geçici kabul
aşamasına getirildi.
Atatürk Havalimanı'nın toplam yolcu kapasitesi 27.5 milyonu buldu. Buna
karşılık, Atatürk Havalimanı'na 2003'te 3.1 milyonu iç, 9 milyonu dış hat olmak
üzere 12.1 milyon, 2004'te ise 5.4 milyonu iç, 10.2 milyonu dış hat olmak üzere
toplam 15.6 milyon yolcu geldi. Bu yılın ilk 4 aylık döneminde ise 2 milyonu iç
hat, 3.4 milyonu dış hat olmak üzere 5.4 milyon yolcu geldi. İç hatlarda
kapasite kullanımı 2003'teki yüzde 43'lük seviyeden geçen yıl ilk kez yüzde
72'ye ulaşırken, dış hatlarda 20 milyonluk kapasitenin ancak yarısında kaldı.
Tazminat ödeniyor!
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), 'yolcu yetersizliği' nedeniyle Tepe
Akfen Vien (TAV) konsorsiyomuna tazminat ödemekten ilk defa 2004'te
kurtulabildi. Terminal inşaatı anlaşmasının bir parçası olarak TAV'a her yıl 4
milyon yolcu garantisi veren DHMİ, eksik yolcu için tazminat ödüyor, 4 milyonu
aşan yolcudan elde edilen gelirleri ise paylaşıyor. Deprem ve 11 Eylül terör
saldırılarının da etkisiyle dört yıllık dönem için toplam 13 milyon 198.7 bin
dolar tazminat ödeyen DHMİ, sadece geçen yıl kapasiteyi tutturarak tazminattan
kurtuldu.
'Asıl pist yetersiz'
Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği Başkanı Şahabettin Bolukçu
pist eksikliğinin altını çizdi. Bolukçu, "Evet, yeni havalimanı gerekli. Atatürk
Havalimanı'nda üç pist var. Biri paralel pist olduğu için, havacılık
standartları gereği kullanılamıyor. Ana pistle, küçük pisti, rüzgârlar nedeniyle
yılın yüzde 70'inde kullanamıyoruz. Bu, uçak iniş kalkışlarına etken, tek piste
inildiğinde kapasite 35-40 uçağı aşamıyor" dedi.
Kıpırdandı
Yolcu kapasitesi: 3 milyon (dış hat), 500 bin (iç hat)
Gelen yolcu sayısı (2004): 235 bin 278 (dış hat) 10 bin 323 (iç hat)
Uçak sayısı (2004): 9 bin
Pist sayısı: 1
Atatürk Havalimanı kapasitesinin yaklaşık yarısını kullanabilirken,
İstanbul'un Anadolu yakasındaki Sabiha Gökçen Havaalanı ise neredeyse sinek
avlıyor.
3 milyonu dış hat, 500 bini de iç hat olmak üzere yıllık 3.5 milyon yolcu
kapasitesi bulunan Sabiha Gökçen, geçen yıl 235 bin 278'i dış hat, 10 bin 323'ü
de iç hat olmak üzere toplam 245 bin 601 yolcuyla, kapasitesinin ancak yüzde
7'sini kullanabildi. THY'nin nisan ayında İzmir, Antalya, Adana ve Trabzon'a
günlük seferler başlatması nedeniyle hareketlenmeye başlayan Sabiha Gökçen, THY
ile aylık 27 bin 120 yolcu sayısına ulaşabildi. Daha çok ucuz havayolu
şirketlerince tercih edilen Sabiha Gökçen'den altı AB ülkesine düzenli sefer
yapılıyor.
Atıl halde
Yolcu kapasitesi: 600 bin
Uçak kapasitesi: 96 bin
Gelen uçak (2003): 945
Gelen yolcu (2003): 14 bin
İstanbul kent merkezine 1.5 saat mesafedeki (TEM çevre yoluyla 100 km, E5'le 90
km) uzaklıktaki Çorlu Havaalanı'nın yıllık yolcu kapasitesi 600 bin, uçak
kapasitesiyse 96 bin 360.
Ruslar da gitti...
2004 yılında yolculuk sayısı 9 bin 964'e düşen alan, Atatürk Havalimanı'nın
yoğunluğunu azaltmak için Sovyetler Birliği'nden dağılan ülkeler ve Türk
cumhuriyetlerinin kargo uçakları için düşünüldü ve 1998 yılında hizmete alındı.
2000 yılında 3 bin 687 uçak 95 bin 496 yolcu, 2001'de 3 bin 18 uçak 96 bin 726
yolcu ağırlayan Çorlu Havalimanı'na, 2002'de bin 644 uçak 51 bin 58 yolcu,
2003'te 945 uçak ve 14 bin 251 yolcu geldi. Çorlu Havalimanı'nı kullanan Rus ve
Ukraynalı havayolu şirketlerinin Sabiha Gökçen Havaalanı'naa yönlendirildiği, bu
nedenle sadece dış hatlara açık olan Çorlu Havalimanı'nın yeniden atıl kaldığı
öğrenildi.
Radikal - Ahmet Kıvanç - Selim Erdem |
