Kara tren İstiklal'e vardı
Hazırlık
aşaması iki yıl süren 'Demir Yol-Tren Çağı' sergisi Yapı Kredi Kültür
Merkezi'nde açıldı. Türkiye'nin demiryolu macerasının anlatıldığı
sergide gerçek lokomotif ve dekovil de yer alıyor.
Galatasaray'ın orta yerinde koskoca bir kara tren. Yanı başındaki tramvay
raylarına doğru sanki hareket edecekmiş gibi duruyor. Bu heybetli kara trenin
insanların dikkatinden kaçması mümkün değil. Yanından geçenler şöyle
bir duralıyor. Belli ki herkesin bir anısı var. Kara trenin hemen yanında küçük
bir açıkhava sergisi var.
Bir dönemin en önemli aracının edebiyata yansıyan yüzü anlatılıyor,
fotoğrafların ve resimlerin yanlarına iliştirilen, Orhan Veli, Ahmet Muhip Dıranas,
Edip Cansever, Oğuz Atay, Nâzım Hikmet, Oktay Rifat ve Onat Kutlar'ın
eserlerinden yapılan alıntılarla. Bu düzenleme yaklaşık iki yıldır hazırlığı
yapılan ve geçen hafta Galatasaray'daki Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde açılan
'Demir Yol-Tren Çağı' sergisinin bir parçası. Serginin devamı Vedat Nedim
Tör Müzesi'nde. TCDD'nin katkılarıyla hazırlanan sergi, Türkiye'nin
demiryolu macerasını anlatıyor. Sergi 25 Mayıs'a kadar açık kalacak. Vedat
Nedim Tör Müzesi'ne girmeden önce yaklaşık bir 1.5 metrelik dizel lokomotif
maketi karşılıyor sergiyi gezmek isteyenleri.
Sergi mekânının tam orta yerine ise koskoca bir dekovil kondurulmuş. Bu ,
bir kuşağın hiç tanışmadığı, insan gücüyle hareket eden demiryolu
aracı. Serginin de en heybetli nesnesi. Bunun yanı sıra sergide Ankara Garı'nın
hol duvarları için açılan resim yarışmasında birinci seçilen Nurettin
Ergü'nün, üçüncü olan Refik Epikman ve dördüncü olan Halil Dikmen'in
eserleri ve çeşitli fotoğraflarla demiryolunun tuvale ve objektife yansıyan
görütüleri de bulunuyor.
TCDD'nin talimatname ve yönetmelikleri, amblemleri, uyarı levhaları,
Osmanlı döneminde açılan çeşitli demiryolu hatların açılışında
kullanılan makaslar, kontüktörlerin kullandığı ofis malzemeleri, kıyafetler,
istasyon saatleri, yolcu rehberleri, pullar, çanlar, fenerler, yemekli vagonda
kullanılan eşyalar gibi bir zamanlar kullanılan nesneler sergi mekânına
irili ufaklı yerleştirilmiş.
Çeşitli lokomotif örneklerinin maketleri de sergilenen nesneler arasında
yer alıyor. Kimisi yolcu, kimisi yük, kimisi de kömür taşımak için kullanılan
lokomotif maketleri. Sergi alanının birkaç metrekarelik bölümünü işgal
eden hareketli bir maket de kurulmuş. Maketler bunlarla sınırlı değil.
Bunlar arasında Haydarpaşa Garı'nın bulunduğu birkaç önemli yapının
maketleri de yer alıyor.
'Bir Demiryolu Alfabesi' başlıklı bölümde ise Enis Batur çeşitli
kavramları demiryolu ve tren olgusu içerisinde değerlendiriyor.
Vedak Nedim Tör Müzesi'nin köşesinde ise demiryolu ve trenle ilgili çeşitli
belgesel ve kısa filmler gösteriliyor.
Cumhuriyet Türkiyesi'nin övünç kaynağı olan demirağlar bugünlerde
elden geçirelicek. TCDD 18 projeyle ülke çapındaki ağlarını yenileyeceğini
açıkladı. Bu serginin TCDD'nin atılım projesiyle zaman olarak kesişmesi
iyi bir tesadüf. Umut ederiz atılım projesi sonrası tren hayatımızda kaldığı
yerden devam eder. Ama nerede kalmıştık derseniz 'Demir Yol-Tren Çağı'
sergisi sizi bekliyor. Çünkü herkesin kendine göre bir ilişkisi var
demiryoluyla.
Radikal
|