|
ElemtereFiş; Anadolu'da Büyü ve
İnanışlar
 Anadolu, dinlerin ve farklı
kültürlerin kesişme noktasında yer almakta. Her inanış, kendi gizemini bu
toprakların tarihine katarak varoldu.
Eski Mısır, Mezopotamya ve Orta Asya, besleyici birer damar olarak bu
toprakların inanış biçimlerini etkiledi. Hititler, Antik dönem Yunan ve
Roma dünyası, Ortaçağ Bizans ve Selçuklu toplumları ile Osmanlı İmparatorluğu,
bir yönleriyle hep bu gizemli kültürün kıyısında gezindiler.
Sergi, Anadolu merkezli büyü kültürünü tarihsel süreç içinde
birbirini izleyen uygarlıklar kapsamında ele alıyor. Büyü nesneleri,
gizemli dualar, karmaşık teknikler ve kısacası Anadolu’nun alacakaranlıktaki
yüzü bu sergide gün ışığına çıkıyor. Kataloğunda ise, Anadolu uygarlıklarının
büyü ve inanışlar konusundaki tarihsel birikimi, kendi alanlarında uzman
bilim adamlarının ayrıntılı yazıları ele alınıyor. Prof. Dr. Metin And,
“Büyü, Canlıcılık ve Sanat”, Prof. Dr. Ahmet Ünal, (günümüzün dünyaca
tanınmış Hititologlarından) “Hititlerde ve Çağdaşı Anadolu
Kavimlerinde Büyücülük”, Kutalmış Görkay ve Musa Kadıoğlu ortaklaşa
hazırladıkları, “Antik Yunan ve Roma Dönemlerinde Büyü ve Büyücülük”
başlıklı araştırmalarında konuyu detaylı olarak inceliyorlar.
İslamiyet öncesi büyü kültürünün yeryüzündeki belli başlı
merkezlerinden Orta Asya, Şamanizm olarak bilinen bu büyü-din karışımı
inanç sistemi, aynı zamanda Türk kültürünün de ana kaynaklarından
birisi. Orta Asya’dan Anadolu’ya geçmiş ve günümüze kadar farklı
mistik uygulamalar içinde varlığını korumuştur. M. Muhtar Kutlu, “Büyücü
Şaman” konulu yazısında Orta Asya şamanlığının kökenlerini ve inanç
dünyasını ele alarak Anadolu’ya dikkat çekici bir kapı aralıyor. Anadolu
sahasındaki büyü kültürü Prof. Dr. Gürbüz Erginer tarafından
inceleniyor.
“Anadolu’da Batıl İnanmalar ve Büyü” başlıklı araştırmasında
Erginer, önce büyünün etimolojisini yapıyor ve ardından büyü
tekniklerini sınıflandırıyor. Anadolu büyüleri üzerine yapılmış bu
toparlayıcı çalışma, yaşadığımız coğrafyanın gizemli dünyasına bir
yolculuk niteliği taşımakta.
Yer: Yapı Kredi Kültür Merkezi
Vedat Nedim Tör Müzesi
Arkitera
|
