İşaretler Şehrini Okumak: İstanbul: açık? gizemli?
Ayhan Ayteş |
Londra
Enstitüsü'nden altı sanatçı, Gérard Mermoz'un rehberliğinde Nisan
2003'te İstanbul'da iki hafta geçirerek, İstanbul Bilgi
Üniversitesi'ndeki meslektaşlarıyla işbirliği içinde sanatı bilgi üretme
ve yayma faaliyeti olarak yeniden tanımlayan bir Eylem Araştırma sanat
projesi üzerinde çalıştılar. |
Proje, İtalyan yazar Italo Calvino'nun Görünmez Kentler adlı
kitabında yer alan bazı önermelerden esinlendi. Calvino'nun kitabı, bir kentin
potansiyel ziyaretçileri kadar o kentte yaşayanlara da kendini sunarken
büründüğü maskelere şüpheyle yaklaşmamızı önermesi nedeniyle, Küresel Tüketim
Turizmi çağında özellikle önem taşıyor: 'Bakışın, yazılı sayfalarmışçasına
sokağı tarıyor: kent düşünmen gereken her şeyi sana söylüyor, kendi söylevini
sana tekrarlattırıyor ve sen X'i ziyaret ettiğini sanırken aslında sadece kentin
kendini ve tüm parçalarını tanımlarken kullandığı isimleri kaydediyorsun'
(Görünmez Kentler, Kentler ve İşaretler, 1) Dikkat
çektiğimiz konular şunları kapsıyordu: görsel olana verdiğimiz gereğinden fazla
önemin yanında -fon müziğinin giderek etkisini daha da azalttığı- sesler
dünyasını yeniden keşfetme çağrısı; görme özürlülerinin deneyimlerini hafife
alan varsayımlarımız; kitlesel tüketim ve sürdürülemeyecek seviyede paketleme
ile yarattığımız kirliliğe karşı ilgisiz tutumumuz; Kentin giderek -yalnızca
turistlerin kafasında değil küresel tüketici olmaya özenen herkes için- kent
dokusu, halkı ve tarihinde bulunan zengin çoğulculuğun yerini alan sıradan
kalıplara indirgenmesi; ve bu kalıpların yanı sıra kentin dokusunda yayılan
çürüme (www.Xurban.net), hayatta kalma ile malî spekülasyon arasında kentsel
yenilenme ve bölgeler arası çekişmeden doğan sorunlar.
Zaman Çizgisi, araştırmalarımızın nesnelerini olduğu kadar
süreçlerini de belgeleyerek eleştirel olarak dile getiriyor. İstanbul Güncesi,
Oryantalizmin epistemolojik simgelerinden ve hoşnutsuzluklarından özenle kaçınan
bir tutumla, yurtdışında bir gezgin olmanın ne demek olduğuna dikkat çekerek;
ırk, siyaset ya da ideolojilerle engellenmemiş etik kimlikleri ortaya çıkarmak
amacıyla, bölücü ulusal tarihlerden ortak anıları kurtarabileceğimiz etik ve
epistemolojik temeli araştırıyor. Kuşatma Sanatı bizi modern bir bağlam içinde
'kuşatma' metaforunun çağrıştırdığı meseleleri düşünmeye davet ederken Türk
Nedir? ırkçı stereotiplerin tehlikesini ve çarpıklığını ortaya koyuyor. Kimlik
Kaplama-PVC ise kabul görme ve ekonomik olarak hayatta kalabilme amacıyla
bireysel kimliklerin büyük şehirde nasıl yeniden oluşturulduğuna dikkat çekiyor.
Bu serginin amacı, sanat nesneleri sergilemek değil, bir
POLİLOG (çok sesli bir söylev) içinde önermeleri gözler önüne sermek ve
izleyicileri aynı şeyi yapmaya davet etmektir... Küratör:
Gérard Mermoz Sergi tarihi:
04 Kasım- 11 Aralık 2004 Sanatçılar:
Ayhan Ayteş, İpek Duben, Graham Goldwater, Gérard Mermoz, Juliane Otterbach,
Joanna Rucklidge, Rebecca Wright, xurban.
Arkitera |