|
İstanbul'un
yeni müzesi
Türkiye'nin Grafik Sanatlar Müzesi, modern sanat
müzesinden de önce açılacak. Kısa adı IMOGA (İstanbul Museum of Graphic Arts)
olan İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi'nin kuruluşu tamamlandı, resmi açılışı ise
kasım ayı sonunda yapılacak. Özgün baskının 'usta'sı Süleyman Saim Tekcan'ın
çabalarıyla hayat bulan IMOGA, yalnızca grafik ve özgün baskının değil, modern
Türk sanatının belleği niteliğinde.
Türkiye'de adı özgün baskı ile özdeşleşen ve dünya
çapında bu alanda pek çok başarıya imza atmış olan Tekcan, kurucusu ve yönetim
kurulu başkanı olduğu IMOGA ile 35 yıllık hayalini gerçekleştirmiş: "Biraz
fedakârlık gerekiyor tabii. Eğer sanattan para kazanılıyorsa o para yine sanata
harcanmalıdır diye düşünüyorum. Benim için öyle oldu. Bu binanın yapımında,
gerçekleşmesinde benim 40 yıllık eğitimci ve sanatçı birikimim yatmaktadır."
Verimli bir atölye
IMOGA'ya ulaşan yolculuk Tekcan'ın 1974'te Kuyubaşı'nda kurduğu atölyeyle
başlıyor aslında. Tekcan, her şeyini -tüm baskı makineleri de dahil- kendisinin
yapmış olduğu Türkiye'nin bu ilk profesyonel özgün baskı atölyesini kısa zaman
sonra başka sanatçılara da açar. Bir süre sonra küçük atölye yetmez hale gelir
ve daha büyük bir yere geçilir. Burası artık sanatçıların buluşma noktasıdır.
Sürüp giden sanat tartışmalarına çeşitli tekniklerde yapılan özgün baskı
resimler eklenir.
1982'de Çamlıca'da kurulan, galerisi, baskı arşivi,
kütüphanesi ve baskı atölyesi ile Artess Sanat Evi, IMOGA'ya gelmeden bir önceki
durak ve özgün baskı resmin tarihinin yazıldığı yer olmuştur.
Kimler gelip geçmemiştir ki bu mekândan; Elif Naci,
Nurullah Berk, Eren Eyüboğlu, Ferruh Başağa, Cihat Burak, Avni Arbaş, Turhan
Selçuk, Adnan Çoker, Semih Balcıoğlu, Burhan Doğançay, Erol Akyavaş, Ali Teoman
Germaner, Devrim Erbil, Mehmet Güleryüz, Mustafa Pilevneli, Komet, Ergin İnan,
Balkan Naci İslimyeli, Bedri Baykam, Zühtü Müridoğlu, Gülsün Karamustafa... Daha
adını sayamadığımız onlarca sanatçı için farklı bir deneyim süreci, bir okul
olmuştur Artess. "Ama bu okul hiç bilmeyen insanların değil de bu işi bilen
insanların gelip tartıştığı ve kendilerini geliştirdikleri ve de bu müzenin
oluşmasına neden oldukları bir atmosfer oldu."
Her ressam kendi resimsel dilini kalıplara aktarmaya
çalışır, bu dile uygun bir baskı tekniği seçer. Kimi linol baskıyı dener; kimi
litografi, serigrafi, gravür ya da ağaç baskıyı tercih eder. Konuk sanatçılar
buradaki çalışmaları karşılığında bir bedel ödemezler, ancak baskılarından bir
bölümünü atölyeye bırakırlar. Böylece, 1200 yapıttan oluşan IMOGA koleksiyonu
oluşur. Süleyman Saim Tekcan'a göre Türk resim tarihinden bu kadar çok ve önemli
ismin bir araya gelmesi zaten bir müzeyi de gerekli kılıyor. Çünkü 'üretilenler
sergilenmeli ve görülmeli'.
Ünalan'da bir müze
Bu yıl inşaatı tamamlanan müze, Üsküdar sırtlarındaki Ünalan Mahallesi'nde,
Barajyolu Caddesi'nde ziyaretçilerini ve orada çalışacak sanatçıları bekliyor
artık. Altı katlı, 2000 m2'lik IMOGA binasında sergi salonları, baskı
atölyeleri, çokamaçlı salon, kafe ve kütüphane bulunuyor. Ayrıca yurtdışından
gelecek konuk sanatçıların konaklamaları için suit daireler de yapılmış. Müzede
daimi serginin yanı sıra farklı sergilere de yer verileceğini belirten Tekcan,
IMOGA'nın tıpkı temeli Artess'te olduğu gibi sanat tartışmalarına ev sahipliği
yapacağını ve 'atölye geleneği'nin sürdürüleceğini ve özellikle çevre
okullardaki gençlerin burada eğitilmeleri gerektiğinin altını çiziyor.
Müzenin neden kendi adını taşımadığı sorusuna yanıtı
gayet net: "Fedakârlık yalnızca sanatçıların değil, tüm insanların yapabileceği
bir şey. Bunu yaparken de sadece ceplerinden para çıkartıp vererek bir müze
kurulmasına destek olmaları değil kendi isimlerinin de mütevazılığını kabul
etmeleri lazım. Ben yalnız başıma bu müzeyi yapmadım. Bu müzede benimle beraber
çalışan sanatçıların emeği var. Onlara minnettarım. Bu girişimin içerisinde
yalnızca Süleyman Saim yok ki..."
Tekcan'ın 'Atlar ve Hatlar' başlıklı özgün baskı resim
sergisinin de Ortaköy Sanat Galerisi'nde 16 Aralık'a kadar görülebileceğini
hatırlatalım. Tel: 0216 470 92 92
Radikal - Zeynep Şanlıer |
