Yarışma Projeleri

Sabiha Gökçen Havalimanı

Tarih: Temmuz 2007
Yakup Hazan'ın Önerisi



Ekip
Mimar: Rest. Uzm. Y. Mimar. Yakup Hazan

Yardımcılar:
Tolga HAZAN 
Abdullah ERDOĞAN
Ali ÇİĞAN
Evrim İŞLEK
H. İbrahim ÇELİK
Remime GÜNEŞ
Eda Selin AKYOL

Mimari Yaklaşım

Genel yerleşim planında terminal ve iskele binası lineer şemada geliştirilmiştir. Böylece projeye ayrılan alan en ekonomik ve gelişmeye olanak verecek biçimde değerlendirilmiştir. Katlı otopark kademeli olarak çözülmüş ve otopark üst kotu giden yolcu katından aşağıda tasarlanarak terminal binasını kapatması önlenmiştir.

Yolcuların gidecekleri mahallere kaybolmadan kolayca ulaşabilmeleri ve kara tarafından hava tarafına, hava tarafından kara tarafına en kısa zamanda ulaşmalarını sağlayan kriter tasarımın başında gelmiştir.

Terminalin, mimari tasarımı lineer, geometrik formu ve taşıyıcı sistemi net ve basittir. Check-in salonu üzeri ekose akslı çelik kirişlerle geçilmiştir. Çatıdan yer yer doğal ışık alınmıştır.

Kara ve hava tarafından ulaşılan bir asma kat mevcuttur. Bu asma kata, hava tarafındaki alışveriş sokağından yürüyen merdiven ve asansörle ulaşılır. Restoranlar, CIP’ler apronu görecek biçimde tasarlanmıştır. Aynı zamanda hava tarafındaki otel odaları da apronu görmektedir.

Kara tarafından check-in holünden yürüyen merdiven ve asansörle apronu seyreden hava tarafı restoranlarına, kafeteryalarına ulaşılmaktadır. Kara tarafı otel odaları da apronu seyretmektedir.

Terminal çözümünün ana kriterlerinden birisi de giden ve gelen yolcu trafiğinin farklı kotlarda çözülmesidir. Böylece giden ve gelen yolcu hiçbir noktada birbirleriyle karşılaşmamaktadır.

İskele iç içe geçen iki adet elips kesitli lineer çubuktur. Giden yolcular yürüyen bantlarla kapalı bekleme salonlarına ulaşmaktadır. Kapalı bekleme salonlarında yolculara WC, büfe gibi olanaklar sunulmuştur. Kapalı bekleme salonlarından, sabit köprü çıkışlarına geçilmektedir.

Gelen yolcular, iskeleden yürüyen bantlarla kontrol noktalarına taşınmaktadır. Peyzajla desteklenen yürüyen bantlar, aynı zamanda yönlendirici olmaktadır.

Lineer iskele şeması, diğer şemalarda görülen yolcuların gidecekleri mahalleri bulmama durumunu ortadan kaldırmıştır. Basit ve anlaşılabilir çözümüyle yolcu sirkülasyonuna kolaylık getirmiştir.

Genel Bilgiler
Sabiha Gökçen Havalimanı’nda şu anda kullanılan iç hatlar ve dış hatlar olmak üzere iki adet terminal mevcuttur. Teknik merkez ve tesisat kanallarının, yeni tasarlanacak hava limanını da besleyeceği düşünülmektedir.

Mevcut yolların kullanılması, yer kaybını ortadan kaldırmak ve gelişmelere maksimum alan bırakmak açısından olumlu bulunmuştur; ancak yolların kapasiteleri yeterli değildir. Yollar genişletilmelidir.

Mevcut apron, istenilen sayıda uçağa, köprülerle servis vermediğinden büyütülmesi düşünülmüştür.

Sabiha Gökçen Havalimanı’nın esas girişi, kara ve hava tarafı geçişleri aynen korunarak kullanılmıştır.

On milyon yolcu /yıl kapasite düşünülen Sabiha Gökçen Havalimanı’nın mikro ve makro ölçekte gelişmelerle, ilerideki olası değişimlere hemen cevap verebilmesi sağlanmıştır.

İstanbul’da konumlanması, Sabiha Gökçen Havalimanı’na özel bir önem kazandırmaktadır. Uluslararası platformda gerek işlevsel çözüm (işleyişi) gerekse fiziksel çözümü (görünüşü, duruşu) ile ünik olması gerektiği düşünülmektedir. 

Mimari Tasarım Kriterleri
• Yukarıda açıklanan mevcut veriler tasarım da dikkate alınmıştır. Mevcut tesislerle uyumu, Marmaray ile bağlantı, çevre yollar ile ulaşım bağlantısı, apronla bütünleşme gibi konular tasarımda dikkate alınmıştır.

• Dış hatlar terminali için önerilen mevcut alanın optimum kullanılmasına dikkat edilmiştir. Gerek ilk yapılacak terminal gerekse gelişmeler bu alan içinde rahatça tasarlanmıştır.

• Mevcut apronun, park pozisyonları hiçbir surette değiştirilmeden apron geliştirilmiştir. Önerilen dış hatlar terminali iskelesinde 16 adet sabit köprü tasarlanmıştır. Hali hazır park pozisyonlarındaki uçaklardan 2 adet B757-300(D),  2 adet B737-800(C), 2 adet B747(E), 1 adet B767-300(D),  1 adet A310(D) olmak üzere 8 adet uçak iskeleye köprülerle park ettirilmiş, ayrıca 8 adet de C tipi uçak park ettirilerek toplam 16 adet uçağın köprüye ulaşmaları sağlanmıştır.

• Hava tarafından 15 metre genişliğinde servis yolu, mevcut apronun servis yollarıyla birleştirilmiştir.

• Terminal içindeki mevcut otoyol sistemi genişletilerek muhafaza edilmiştir. Yol kapasiteleri yeni oto trafiği akışını kaldıracak büyüklükte tasarlanmıştır. Tek yönlü viyadük sistemiyle gelen ve giden yolcu trafiği birbirinden ayrılmıştır. Oto trafiğinin de birbirine karışması engellenmiştir.

• Kara tarafında, terminal yolunun içinden geçen servis yolu planlanmıştır. Bu servis yolu, personel gelişini, malzeme gelişini ve acil çıkışları taşımaktadır. Ayrıca teknik hacimlere ve mutfaklara servis olanağı sunmaktadır.

• Otoparktan terminale ve terminalden otoparka yaya köprüleri planlanmıştır. Yaya köprülerindeki yürüyen rampalar yolcu akışını kolaylaştırmaktadır.

• Terminal içinde gelen ve giden yolcular farklı kotlarda çözülerek birbirlerine karışmaları engellenmiştir. Yürüme mesafeleri 305 metreden fazla olduğu için yürüyen bantlar ve yürüyen rampalarla yolcu akışı kolaylaştırılmıştır.

• Marmaray durağı, otopark ve terminal arasında çözülmüştür. Yolcuların, standartlara uygun iniş ve çıkışlarını sağlamak için 3 merkezden iniş ve çıkışlar sağlanmıştır. Marmaray durağında, durak gövde boyu minimum 200 metre düşünülmüş ayrıca son durak olduğu için, metroların park edebilmesine olanak tanımak için 60 metre kuyruk tüneli düşünülmüştür.

• Pasaport kontrolünden sonra, iki adet büyük ve sekiz adet küçük uçak olmak üzere yolcular için toplam on adet bagaj dağıtım bantları tasarlanmıştır. Monitör aracılığıyla, yolcular hangi bagaj bantlarına gideceklerini belirlerler.

Bagaj sisteminin konveyörleri büyük boyutlu bagajları da alabilecek şekilde çözülmüştür. Bagaj bantları için karoserli sistem önerilmiştir. Bagaj bantının içinden çıkan bagajlar banta düşmektedir. Böylece yolcuların bagajları göz önünden kaybolmaz. Ayrıca bagajların rahat bir biçimde alınmaları sağlanmış olmaktadır.
Çok büyük bagajlar ise bagaj ayrım sahasından, büyük asansörler vasıtasıyla bagaj alma bölümüne ulaşmaktadır.
Dış hatlardan gelip iç hatlara devam edecek yolcuların bagajları gümrük muayenesinden geçtikten sonra iç hatlara transfer olabilmesi için karşılayıcılar holünde re-check-in sistemi planlanmıştır.

Genel Yerleşim Kararları
• Mevcut ulaşım sistemi kullanılmıştır.

• Mevcut apron genişletilmiştir böylece iskeleye yanaşan uçak sayısı artırılmıştır. Mevcut taxiway hattı muhafaza edilerek devamlılığı sağlanmıştır.

• Terminal ve iskele aprona paralel yerleştirilerek lineer iskele ve lineer terminal çözümü önerilerek mikro ve makro gelişmelere olanak tanırken, en ekonomik yerleşim önerilmiştir. Lineer çözüm aynı zamanda gelecekteki genişlemeye ve gelişmeye olanak tanımaktadır.

• İskele, terminal, otopark ayrı ayrı ve beraber büyüyebilme kapasitelerine sahiptirler.

• Mevcut terminal ile bağlantılı mevcut otoyol sistemi aracılığıyla olabilmektedir. Ayrıca bir tüp bağlantı ve yürüyen bantlar aracılığıyla kapalı olarak mevcut terminale ve sisteme bağlantı yapılabilmektedir.

Apron, Terminal ve İskele - Viyadük, Otopark ve Yollar

• Apron ve Apron Katı:
Terminal binası önünde yolcu köprüsünün, 2 adeti E tipi, 4 adeti D tipi, 10 adeti de C tipi olmak üzere16 adet sabit köprü tasarlanmıştır. Uzak uçakta ise mevcut park sayısına 4 adet daha ilave edilmiştir.

Uçakların pistler ve taksi yollarında dolaşımı, uzakta park eden uçaklar için park yerleri, uçak kanat uçları arasındaki mesafeler ve diğer hususlar ICAO standartlarına uygundur. 16 biniş köprüsüne farklı büyüklükteki uçakların yanaşması sağlanmıştır. Uzak park yerinde de aynı çözüm gerçekleştirilmiştir.

Tasarımda 16 adet köprü mevcuttur. Sabit köprüler maksimum %9 meyil ile gelen ve giden yolcu katlarına bağlanır. Sabit köprü tasarımı terminal binasında gelen ve giden yolcuların birbirlerine karışmamasını sağlar. Sabit köprüler hareketli köprü ile uçağa bağlanmaktadır. E tipi uçağa ait yolcuların kolayca iskeleye veya uçağa ulaşabilmeleri için uçağın çift kapısına da hareketli köprü takılması önerilmiştir.

Apron katında ayrıca, yer faaliyetlerinde çalışan personel, pilot-hostes odaları, apron hizmet büroları, teknik servisler, bagaj ayrım holü ve servis yolları gibi mekanlara yer verilmiştir. Uzak park alanındaki uçaklar için bekleme salonları fonksiyon açısından apron katında olması gereken VIP salonları ve uçuş bilgi kumanda ve operasyon merkezi düşünülmüştür.

• Giden Yolcu Katı:
Yolcular terminale otoparktan ve karayolundan ulaşmaktadır. Yolcular, uğurlayıcılar ile birlikte terminale gelmektedir. Bu nedenle mekanın yeterli olması için derinliği ve genişliği yeterli ölçüde tasarlanmıştır. X-ışın tarayıcı cihazları fazla sayıda ve salonun değişik yerlerine konularak yolcuların sıkışmadan ve kısa sürede check-in salonuna geçmeleri sağlanmıştır. Dolayısıyla yolcuların ve uğurlayıcıların terminal dışında kalmaları önlenmiştir. Ayrıca büyük bagajlar için özel x-ışın tarayıcı cihazları konulmuştur.

Check-in salonunda check-in bankoları girişi karşılayan lineer şemada çözülmüştür. Check-in bankoları önünde kuyruk boyları yolcuların sirkülasyonuna engel olmayacak şekilde düzenlenmiştir. Lineer check-in bankoları işletme kolaylığı da getirmektedir. Büyük bagaj için de çözümler düşünülmüş olup asansörlerle bagaj ayrım mahalline ulaştırılmaktadır. Bagajlar check-in yanında ve arkasında bulunan konveyör bantlar ile bagaj ayrım sahasında bulunan ayırma makinasına aktarılır.

Check-in bankoları, cute işletme sistemine bağlı, otomatik bantlı baskül sistemlidir.

Check-in salonunun iki yanından karşılayıcılar salonu ve raylı sistem ile direkt bağlanmıştır (yürüyen merdiven, merdiven, asansör ve özürlü asansör ile). Bu düşey sirkülasyon peyzaj ile desteklenmiştir.

Check-in salonuna açılan galeri katına yolcular yürüyen merdivenlerle ulaşmaktadır. Galeri katına konferans salonu, kara tarafı restoranı, bürolar gibi hacimler konulmuştur.

Check-in salonu ile aynı katta, merkezi noktada çözülen ticari mekanlar yolcuların ihtiyaçları için düşünülmüştür. Yolcular üst kata çıkmadan yiyecek-içecek ihtiyaçlarını burada hızlı bir biçimde giderebilmektedirler.

• Duty-free ve Alışveriş Sokağı:
Dış hat yolcuları biniş kartı alıp pasaport ve güvenlik kontrollerinden geçmektedirler. Merkezi yerde tasarlanan duty-free (büyük) mağazalarına ulaşmaktadırlar. Duty-free ve ticari mekanlar bir alışveriş sokağı çevresinde tasarlanmıştır.

Mağazaların servisleri gizli koridor sistemi ile direkt sağlanmıştır. Malzemeler, servis çekirdekleri vasıtası ile taşınmaktadır. Alışveriş sırasında oturma ihtiyacı hisseden yolcular için apronu gören, peyzaj ile desteklenmiş genel beklemeler tasarlanmıştır.

Davetkar yürüyen merdivenlerle hava tarafındaki restorana, kafeteryaya, CIP’ye ulaşma imkanları mevcuttur. Transit yolcu da bu hareketli alana ulaşmakta, alışveriş sokağına yürüyen merdiven ile bağlanmaktadır.

• İskele:
Yolcular alışveriş sokağından geçtikten sonra kapalı bekleme salonlarına ulaşmaktadır. Kapalı bekleme salonları arasında apronu gören genel beklemeler düşünülmüştür. Yolcu hareketini kolaylaştırmak için yürüyen bantlar düşünülmüştür. Peyzaj alanları il desteklenen iç içe geçmiş elips kesitli lineer çubuklar aynı zamanda yönlendirici olmaktadır.

Yolcuların görüş alanlarında, cute işletim sistemine bağlı uçuş bilgi monitörü ile küçük büyük gövdeli uçaklara hizmet verebilecek kapalı bekleme ve oturma alanı tasarlanmıştır. Yolcular çıkış yapacak kapının yakınında oturabilir. Oturma düzeni uçak park yerleşimi gibi esnektir. Lineer çözümlü iskele, uçak tiplerinde değişiklik olması halinde yolcu köprülerinin tadil edilmesine olanak verir. Ayrıca sabit köprüden hareketli köprüye maksimum %9 meyille ulaşılması için rampa boyları uzun tutulmuş, tasarımda bu kritere dikkat edilmiştir.

• Gelen Yolcu:
Yolcular, uçaktan hareketli ve sabit köprüler aracılığıyla gelen yolcu koridoruna ulaşırlar. Sabit köprülerin meyilleri maksimum %7’dir. Yolcuların pasaport kontrol noktasına ve bagaj alma holüne kolay ulaşabilmesi için yürüyen bantlar tasarlanmıştır.

• Pasaport Kontrol Holü:
Yolcular, iskeleden pasaport holüne gelir. Pasaport bankoları önünde yeterli kuyruk mesafesi için derinlik bırakılmıştır. Vize bankoları ve sağlık (sahil sıhhiye) pasaport holüne açılmaktadır. Transit yolcular, x-ışın tarayıcılarından geçerek özel bekleme salonuna alınırlar. Bu salonun giden yolcu katı ile direkt bağlantısı kurulmuştur.

Pasaport kontrol bankolarından kolayca ulaşılabilecek noktada deporte yolcular için wc ve lavaboları içinde olan salon tasarlanmıştır. Kontrol bankolarının yakınında pasaport polisleri için bürolara yer verilmiştir.

• Bagaj Alma Holü:

Pasaport kontrolünden sonra, yolcular 10 adet bagaj dağıtım bandı aracılığı ile valizlerini alırlar. Monitörler, yolculara hangi dağıtım bandının hangi uçak seferi ile ilgili olduğunu bildirir. Bagaj sisteminin konveyörleri, büyük boyutlu bagajları da alabilecek biçimde düşünülmüştür. Bu tür bagajlar için de, bagaj bantları tasarımında görüldüğü gibi geniş düşünülmüştür. Karasörlü sistem sayesinde bagajlar bagaj bandının içinden çıkarak banda düşmektedirler. Böylece, yolcuların, diğer sistemlerde olduğu gibi, bagajları göz önünden kaybolmaz ve rahat bir şekilde almaları sağlanır.

Çok büyük bagajlar ise bagaj ayrım sahasından, büyük asansörler vasıtasıyla bagaj alma bölümüne ulaşmaktadır. Yolcuların, pasaporttan çıktıktan sonra bavullarını rahatça alıp gümrük muayene hatlarına ulaşılabilmektedir. Sirkülasyon açısından yolcuların geriye dönme durumu olmayıp hep ileri gitmeleri sağlanmıştır.

Gümrük ofisleri, vezne bankoları, muayene bankoları ve dış hatlarda duty-free satış ünitelerine bagaj alma holünde yer verilmiştir.

• Karşılayıcılar Holü:
Yolcular karşılayıcılar holünden üst kattaki giden katına yürüyen merdivenlerle ulaşmaktadır. Uçuş bilgi sistemi monitörleri, hava limanına gelen veya gelmesi beklenen uçaklarla ilgili bilgi vermektedir. Aynı zamanda mevcut raylı sisteme bağlantı mevcuttur. Bagaj alma holünden çıkan yolcular iç hat yolcusuysa, iç hatlara bagajıyla gitmemesi için karşılayıcı holünde re-check-in bölümüne gelerek bagajlarını teslim ederler. Bu şekilde iç hat bağlantı yoluyla iç hatlara ulaşmış olurlar. Bu husus, yolcular için rahatlık getirmektedir. İhtiyaç programında istenen mahallere yer verilmiş, salonda peyzajla ilgili çalışmalar yapılmıştır.

• Viyadük:
Terminal önündeki viyadüklerin taşıyıcı sistemi dilatasyonla ayrılmış olup düşey taşıyıcılar betonarme, yatay taşıyıcılar ön gerilimli prefabrik taşıcı elemanlarla teşkil edilmiştir.

• Otopark:
Otopark bloğu 4054 aracı alabilmektedir. Beş katlı olarak tasarlanmıştır. Araç park yerleri için 90° parklama düşünülmüştür. Otoparktan terminale yolcular yürüyen bant ve yürüyen rampalar sayesinde ulaşmaktadırlar. Otopark, terminal siluetini kapatmamak amacıyla kademeli olarak tasarlanmıştır. Otopark ve terminal arasında Marmaray durağı tasarlanmıştır.

Otoparkta yangın ve panik için gerekli tedbirler yönetmeliklere uygun olarak sağlanmıştır.
Özürlü yolcular için park yeri ve asansörler mevcuttur. Otoparkta araç ile giriş-çıkışlarda otomatik ödeme sistemi ve kuyruk boyunu alacak şekilde mesafeler düşünülmüştür.

Bagaj Ayrım Sistemi ve Tasarımı
Bagaj kapasitesi 10 milyon yolcu/yıl kapasiteli terminalin pik saatteki yolcu miktarları dikkate alınarak bagaj kapasitesi tespit edilecektir.

Bagaj sisteminde çeşitli noktalardaki güvenlik sistemlerine ilave olarak explosive detective system(EDS) ilave edilmiştir.
Bagaj ayrım holünde, gelen bagaj konveyörleri, giden bagaj sistemi, transfer bagajlar, erken gelen bagajlar ve re-check-in bagajlar için alanlar tasarlanmıştır.

Ayrıca konteyner depoları, erken gelen bagaj toplama yeri, kirli bagaj ayrımı ve imhası düşünülmüştür.

Sabiha Gökçen Havalimanı
YorumlarYorum Sayısı: Henüz hiç yorum yapılmamışBütün yorumları forumda okuyun!
Bütün yorumları forumda okuyun!
Sabiha Gökçen Havalimanı
Yarışma Projeleri Arşivi
Dönem içinde yayınlanan projelerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz proje başlığını listeden seçiniz.